Dagblaðið - 21.09.1979, Qupperneq 11

DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 21. SEPTEMBER 1979.
Fyrir utan stöðvar vfsindamanna Bandarfkjanna, Sovétrfkjanna og Japan hafa
mörgæsirnar vcrið taldar einu fbúar Suðurskautslandsins. Á myndinni sést hópur
mörgæsaunga I þessum kuldalegu heimkynnum sfnum.
i'leiri veiðimöguleikana í Suður-
skaulshafinu hýru auga. Floiar skipa
Irá Sovétrikjunum, Japan, Póllandi,
Suður-Kóreu, Taiwan og Vestur- og
Auslur-Þýzkalandi er þegar komnir á
þessar slóðir. Veiða þau allan fisk scm
hægt er að fá og þar á meðal srná-
krabbann scm áður er nefndur.
Kröfur einslakra rikja um sérstök
iandréttindi scr til handa á suður-
skaulssvæðinu geta valdið vandræð-
um i framtiðinni. Nokkur þeirra hafa
þegar lýst yfir 200 mílna efnahagslög-
sögu. Ef fiskstofnar i Suðurskauts-
hafinu dragasl saman í framtiðinni
getur verið að þessar þjóðir vilji lá
sérréttindi eða ákvörðunarvald um
hverjir og hve mikið verður veitt
innan 200 milnanna þeirr.a.
Ekki vcrður auðseldara að leysa úr
olíuspursmálinu. Venjan hcfur verið
sú að strandriki eigi olíuréttindi
undan ströndum sinum. Vitað er að
Ástraliumcnn hafa þegar lýst þvi yfir
að þcir ætli sér yfirráð vfir þeim
svæðum sem telja má til þeirra.
Staðan mun vera þannig í dag að
bandarísk oliufyrirtæki eru þau einu
sern ráða yfir nægilcgri tækni og
þckkir.gu til að rannsaka og vinna
oliu á suðurskautssvæðinu. Reyna
þau rnjög að beita áhrifum sínunt á
fulltrúa Bandarikjastjórnar urft að
sú regla gildi varðandi olíuna að þeir
sent fyrstir notfæri sér möguleikana
fái vinnsluréttindin.
Umhverfisverndarmenn óttast
mjög að oliuvinnsla í þessum heims-
hluta geti valdið tjóni vegna meng-
unar. Er þá ekki aðcins átl við næsta
umhverfi heldur alla jörðina. Hafið
við súðurskaulið tengist öðrum
hcimshlulum og þaðan er talið að
merigun geti borizt nijög viða.

Verðbólguskattur
— tugir milljarða ár-
lega
í öðru lagi felur verðbólgan i sér
gífurlegan skatt á sparifé og seðla
landsmanna allra, skatt, sem ég vil
nefna verðbólguskatt, sbr. tap B i
dæminu hér að framan. Um síðustu
áramót var innstæðufé landsmanna,
án uppsagnarfrests, um 99,6 millj-
arðar. Jafnvel þótt allt þetta fé hefði
verið á almennum sparisjóðsvöxtum,
þá hefði verðbólguskatturinn af því,
á ársgrundvelli, numið 99,6 x (0,40—
0,19)= 20.916 milljöröum, í 40%
verðbólgu. Seðlar i umferð voru um
12 miiljarðar, og verðbólguskattur-
inn af þeim var þvf 12x0,40= 4,8
milljaröar króna á ársgrundvelli. Við
þetta bætist meiri skattur vegna ávís-
anareikninga og reikninga á uppsagn-
arfresti. Verðbólguskatturinn nemur
því tugum milljarða króna á ári.
Opinber
skattheimta
Allir þeir, sem fá óverðtryggð lán á
vöxtum, sem eru lægri en verðbólgan
eru þiggjendur að þessum verðbólgu-
skatti, en þar er hið opinbera í broddi
fylkingar, með öll sín óverðtryggðu
lán hjá Seðlabankanum.
Á meðan sparisjóðsvextir eru lægri
en verðbólgan, gildir sú regla, að þvi
lægri sem vextirnir eru, þeim mun
Kjallarinn
CarlJ. □ríksson
hærri verður verðbólguskatturinn af
sparifé.
Lágir vextir (án verðbóta) og mikil
verðbólga eru þannig skilyrði fyrir
háum verðbólguskatti.
Menn geta svo velt þvi fyrir sér,
hvort þeir telji sennilegt, að verð-
bólgukallar, er með völdin fara, hafi
mikinn áhuga á að ráðast gegn verð-
bólgunni, eða koma á raunvöxtum.
Þar með myndu þeir nefnilega eyði-
leggja þessa þægilegu skattheimtuað-
ferð sína, sem þeir hafa notað árum
saman, með góðum árangri.
Carl J. Eiriksson.
/
11
Kjallarinn
ÚthaWsdagaf
Leikið
eftir vindi
En þetta var útúrdúr. íslensk
knattspyrna hefur mér hins vegar
ætið fundist vera afburða leiðinlegl
sport og ætla ég mér ekki að grafast
fyrir um ástæðurnar enda veit ég
næsta litið um þær. í henni er lítið
um þokka og hvergi annars staðar
hef ég komið á völl þar sem bölv og
ragn leikmanna jafnast á við böl-
bænir áhorfenda.
En hafi fótboltavertiðin verið
slæm undanfarin ár, þá sýnist mér á
öllu að sjaldan hafi hún verið verri en
í ár. Það virðist nánast tilviljun hver
vinnur leik eða tapar — það fer eftir
heppni, vindátt og leikaraskap innan
vítateigs. Lægsta liðið í gær rótburst-
ar toppliðið t dag. i klukkutima eru
nienn svo sprækir og mismuna tuðr-
unni um vellina en þegar þreyta fær-'
ist yfir verða spörkin æ undarlegri.
Um þennan vesaldóm eru svo skrif-
aðar margar síður í öllum dagblöðum
á degi hverjum, menn afhenda hver
öðrum stóra bikara og peninga, og
þau lið sem lenda í eftirsóttum sætum
á stigatöflunni fá að taka þátt í
ýmsum erlendum keppnum.
Tapað stórt
Þá hefst mikil auglýsingaherferð
og almenningur heldur trekk í trekk
að íslénsk lið hafi eitthvað að gera í
Mér skilst að nú sé búið að gera út
um íslandsmótið í knattspyrnu og
heppnin haft í þetta sinn verið með
Vestmannaeyingum og eru þeir
örugglega eins vel að bikarnum
komnir og hver annar í deildinni. En í
tilefni af því að þessi bikar er nú
kominn úr landi þá langar leikmann í
iþróttinni (þ.e. einn óspilandi) að
gera henni þann óluk að segja um
hana nokkur orð. Ég veit að íþrótta-
hreyfingin hlýtur að sperra eyrun við
þessi orð min, — ef hún fyrirgefur
samlikinguna. Nú vil ég taka það
fram strax í upphafi að knattspyrna
er ekki á mínum lista yfir ankanna-
legustu íþróttir á jarðríki. Beisboll og
golf eru þar framarlega. Nei, úrvals-
knattspyrna, eins og hún er leikin af
mönnum eins og Pele, Best og
Cruyf', nálgast ballett hvað fágun
og i. kt snertir og það sakar ekki að
sjá slíka snilld bera árangur í mörk-
um.
Líkams-
meiðingar
Ég verð einnig að játa að mér
hlýnar um hjartarætur þegar íslenskir
knattspyrnumenn standa sig vel.
klærnar á erlendum atvinnumönn-
um. Svo korria stóru liðin, bæði fé-
lagslið og landslið, og íslendingar
tapa stórt, sem er þá óvinveittum
dómurum eða mistækum þjálfurum
að kenna.
Nú hef ég yfirleitt ekki það miklar
áhyggjur af íslenskri knattspyrnu að
ég festi ekki svefn hennar vegna. En
ástæður mínar í þctta sinn eru þrí-
þættar. Þá fyrstu mætti sennilega
nefna „mannúðarástæður.” Ég hef
nefnilega orðið var við það að
íþróttafréttaritarar okkar, hinir bestu
menn, eru illa haldnir af þunglyndi
vegna íslenskrar knattspyrnu og gráta
ósjaldan ofan i ritvélarnar. Vildi ég
gjarnan stuðla að því að þeir tækju
gleði sína á ný. Ástæðu númer tvö
mundi ég kalla „félagslega”. Allt í
kringum mig býr mikill herskari af
knattspyrnuberserkjum af yngri kyn-
slóð og ég hef orðið var við mikil
vonbrigði eftir knattspyrnuleiki, sem
bitnar oft og tíðum á gluggarúðum,
öskutunnum, útigangandi köttum
o.s.frv.
Til upplyftingar
Ég veit að þetta unga fólk væri
£ „Ég hef nefnilega orðið var við það að
íþróttafréttaritarar okkar, hinir bestu
menn, eru illa haldnir af þunglyndi vegna ís-
lenskrar knattspyrnu og gráta ósjaldan ofan í
ritvélarnar...”
Aðalsteinn Ingólfsson
gera, spurði Lenin forðum. Ef mitt
klóka knattspyrnuauga ætti að skera
úr um það, hvar íslendingar væru
verst staddir í knattspyrnunni, þá
yrði úrskurðurinn hiklaust: i úthaldi.
Þar sem þetta blað er þekkt fyrir rót-
lækar skoðanir á ýmsum þjóðfélags-
'vandamálum („Afnemum bænd-
ur..”) þá legg ég til að knattspyrnu-
keppni verði lögð hér niður i eitt ár
og sá timi fari að mestu leyti í þrek-
þjálfun leikmanna.
í púkk
Ef einhverjum væri i því þægð, þá
mætti einfaldlega kasta upp á milli
hinna ýmsu liða á meðan, um það
hverjir skyldu vinna leiki. Það
mætti jafnvel setja upp veðbanka og
leggja ágóða af slíku spili í púkk til
að greiða leikmönnum vinnutap á
fyrsta ári eftir „breytingu”. Úthald
þarf svo að mæla á þar til gerðum
Richtersskala og setja skal þær reglur
að liði skuli ekki hleypt til keppni er-
lendis'nema það hafi tilskilin úthalds-
stig. Nú, svo mætti kannski taka törn
í það að kenna mönnum knatt-
leikni....
Úr leik tveggja íslenzka „toppliöa" í sumar.
heima og erlendis. Einu sinni bjarg-
aði ég sjálfum mér meira að segja frá
líkamsmeiðingum með þvi að vita du-
lítið um íslenska íþróttamenn á er-
lendri grundu. Þannig var að á kvöld-
göngu i Krefeld í Vestur-Þýskalandi
svifu á mig drukknir ungir menn og
gerðu sig liklega til að leggja hendur á
mig, en fyrir kurteisi sakir spurðu
þeir fyrst hver andskotinn ég væri.
Ég viðurkenndi þjóðerni mitt og
bætti þvi við i emhverju fáti að
nokkrir af sama sauðahúsi væru hér í
handbolta í Gummersbach og Göpp-
ingen. Þessir misindislegu menn
reyndust þá vera handboltasinnar og
sendu mig á braut með virktum fyrir
það hvað íslendingar væru harðir
boltamenn. Vona ég að þeir kónar
séu ekki einkennandi fyrir handbolta-
áhugamenn í Þýskalandi.
skemmtilegra ef það fengi að sjá þá
knattspyrnu sem það verðskuldar.
Þriðja ástæðan er „þjóðleg”. Þaðer
nefnilega voðalega gaman, svona
meðan gengi sígur, verðlag bólgnar
og allt er í kaldakoli, að vita af því að
okkur sé ekki alls varnað á einu sviði,
— i knattspyrnunni. Sífelld burst
bæta gráu ofan á svart. Hvað skal
L