Dagblaðið - 14.12.1979, Blaðsíða 21

DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 14. DESEMBER 1979.
25
hendi með raunsæismóti, þótt það
gengi svona ansans ósköp böslulega.
Og raunsæisstíll hentar íslenskum
leikurum frá fornu fari langbest.
Hvernig skyldi annars standa á því að
útvarpið nýtur einskis góðs af hinu,
nýja raunsæi í bókmenntunum,
okkar margumræddu nýju leikritun
og öllum leiklistaráhuganum i
landinu, vaxandi hóps nýrra leikhús- ■
manna, og ekki einu sinni af neinum
Leiklist
IVARÐBARA HISSARt I
Útvarp:
HEILDSALINN, FULLTRÚINN OG
KVENMAÐURINN
eftir Erlend Jónsson
Leikstjóri: Helgi Skúlason.
Fyrir hálfum mánuði hlustaði ég á
nýtt útvarpsleikrit eftir Jón Dan, og
er ekki í frásögur færandi. En ekki
var löng stund liðin af þeim leik þeg-
ar ljóst var orðið, að hvað sem
höfundurinn annars hafði fram að
færa var það ekki raunhæf samræða
né þá heldur raunsæisleg persónu-
sköpun.
Þetta gekk enn fljótar fyrir sig i
gærkvöldi: varla meira en minúta
liðin af leikriti Erlends Jónssonar
þegar hið sama ljós var aftur runnið
upp fyrir áheyrandanum við út-
varpið. Alveg var samtal eins og þeir
félagar, heildsali og fulltrúi hans á
leið úr veiðitúr, eiga i upphafi leiks,
fyrst um veiðiskap, þá viðskipti, loks
samvinnuna sín í milli — alveg var
það óhugsandi á vörum raunverulegs
fólks í raunverulegum bil uppi i
Norðurárdal. Eiginlega var áheyr-
andi hættur að trúa þvi sem hann
heyrði áður en leikritið var al-
menniléga komið af stað.
Þetta held ég að hafa megi til
marks um hvað íslensk útvarpsleikril
upp og ofan eru enn i dag undarlega
frumstæð bókmenntagrein. Minnsta
kosti vil ég hafa fyrir satt að slíkur
samtalsstíll, leikmáti sem hér gat að
heyra i hverju leikriti af öðru sé með
Erlendur Jónsson rllhöfundur
öllu óhugsandi á íslensku leiksviði nú
til dags.
Vel veit ég að þótt einmitt hvers-
dags-raunsæi, trúverðugt tal manns
við mann, njóti sín svo einkar vel í úl
varpi, er margs konar annar skáld-
legur stílsháttur altiður í útvarps-
leikjum. En það var svo glöggt að
báðir höfundar, Jón Dan og
Érlendur Jónsson, vildu einmitt og
voru að reyna að leysa yrkisefni sín af
merkjanlegum starfsmetnaði út-
varpsleikara sjálfra fyrir þess hönd?
Þegar til kom á dögunum sýndi
það sig að Jón Dan brúkaði leikrits-
formið til að reifa siðferðisleg álita-
efni sem auðvitað má meta án tillits
til skáldlegrar úrlausnar þeirra í út-
varpinu. Þó hygg ég sönnu nær að
einmitt hin siðferðislega umræða
leiksins hafi þurft á tilstuðlan
raunsæislegrar persónusköpunar að
halda til að verða raunverulega virk.
að þau hafa víst bæði farið þess á
mis í lífi sínu sem mestu skipti. . . Þá
kvaddilífiðsérdyra!
Ég held að sama gildi um þennan
leik og leikrit Jóns Dan á dögunum
að til að gæða leiksöguna merkingu,
nákvæmlega hver sem hún átli nú að
vera, þurfti umfram allt á að halda
virkum raunsæislegum rithætli og
leikmáta, þess umkomnum að gera
þessa skrýtilegu manngervinga að
minnsta kosti að mögulegum mann-
gerðum eða einstaklingum, gæð'a
tilfinningar þeirra máli og fólkið lifi í
málinu. Því fór nú svo l'jarri i gær-
kvöldi. Og þvi fór sem fór. Maður
varð bara hissari því fleira scnt sagi
var.
Rúrik Haraldsson, Klemcns Jóns-
son og Bríel Héðinsdóllir lórti með
hlutverkin þrjú i leiknum. Ekki gat ég
heyrt að þau hefðu, l'rekar en ég, fesi
neina minnstu tiltrú né fengið áhuga
á þessu veslings fólki og afdrifum
þess.
Helgi Skúlason leikstjóri.
En hvaða skáldlegi tilbúningur
vakti fyrir Erlendi Jónssyni i útvarps-
leiknum í gær — með öllum hans
bóklegu orðaleppum og undarlega
klúðraða tali?
Hér var sagt frá heildsala úr
Reykjavík — fyrrum hornös og
Isprúttsala, nú ríkisbubba sem fyrir
' þrjátíu árum svaf hjá kvenmanni og
beið þess aldrei bætur, hittir nú
konuna á vegi sínum og rifjast upp
hin fornu kynni, kemur þá á daginn,
Lögreglukórinn æfir
fyrir Norðurlandamót
— og efnir til happdrættis um vinninga sem eru rúmlega tveggja
milljóna króna virði
Lögreglukór Reykjavikur æfir nú
af kappi fyrir næsta lögreglukóramót
Norðurlanda. sem haldið verður í
Stokkhólmi um mánaðamótin
maí/júní. Slík mót hafa verið haldin
frá þvi 1950 til skiptis á Norður-
löndunum. Hér var lögreglukóramót
haldið 1966.
Til að fjármagna þátttöku í lög-
reglukóramótinu efnir lögreglu-
kórinn nú til happdrættis. Vinningar
éru sérlega glæsilegir og verði og
miðafjölda stillt i hóf.
Vinningarnir eru nú til sýnis í
sjónvarpsbúðinni Borgartúni 18. Er
þar um að ræða Fischer vidcotæki,
sem kostar %5 þúsund krónur,
Fischer sjónvarpstæki, sem er 735
þúsund krónur að vcrðmæti, og
Fischer hljómflutningstæki, sem nú
kosta um 650 þúsund krónur.
Heilir lögreglukórinn á alla sina
vclunnara að taka nú þátt i
happdrætti kórsins.
-A.St.

Þær eru stoltar lögreglukonurnar sem
standa hér við vinnninga I happdrætti
lögreglukórsins. Vinningarnir eru
rúmlega tveggja milljón króna viröi.
DB-mynd S.
Vi

1
16 MANNA LEIK-
FLOKKUR FAST-
URÍSKAFLIA
FAGRADAL
Stutt er á milli þess að Esk- Magnus Björnsson lór mcð aðul-
firðingar sjái lcikrit frá leikflokkum hlulvcrkiðóg náði hann scrlcgn vcl til
nágrannabyggðanna. l.eikfélag barnanna scnt höfðu mikið gnman al
Reyðarfjarðar sýndi nýlega Sjö lcikritinu.
stelpur við hrifningu og ánægju cnda l.eikllokkurinn frá Scyðisfirði.
vel æft og undirbúið af Krisiipu alls 16 manns, l'ór eugn sældarfcrð til
Önnu Þórarinsdóttur leikstjóra. sýninganna. Var l'yrirhugað að s; na u
Leikfélag Seyðisfjarðar sýndi á Eskifirði kl. 3.30á sunimdag cn kl.9
sunnudagskvöld l.eifur Ijónsöskur á Reyðarfirði. Bill lcikflokksins s.u
eftir T. Jenlmark. Þótti ýmsum lcik- hins vegar lengi fastur í snjó á I agrti
ritið vitlaust og innihaldslitið, cins og dal og komst ckki til I skifjarðnr f\n
svo margt í þjóðfélaginu i dag. en kl. 8 um kvöldið. Flokkurinn gistí
Margar góðar sneiðar flugu þar til svo hcr og liclt licini á inámidag.
ráðamanna, sem vilja aðcins hugsa Sýningu á Reyðarlirði iarð að fclla
um að hafa sjálfir gotl kaup og niður. Svona geta vcðurgúðirnir ol!n
önnur hlunnindi en þeir sem niiniia brevtt þó þcir liafi vcrið hliðlioliir
mega síti mega vcra úti á köldum kjördagana. Fn hafi lcikflokkarnii
klaka. þakkir fyrir komuna. -Regina.
Nýr söngstjóri
í Skagafirði
— kariakórinn Heimir starfar af krafti
Karlakórinn Heimir i Skagafirði er
nú byrjaður vetrarstarfscmi sína. Nýr
söngstjóri tók við kórnum í haust.
Norðmaður að nafni Sven Arne
Koshamn. Hann tekur við al' Ingimar
Pálssyni, sem stjórnað hel'ur kórnum
undanfarna þrjá vetur. Svcn Arnc
kennir cinnig við tónlistarskóla
Skagafjarðarsýslu.
Karlakórinn Hcimii licfin nú
starl'að i rúmlcga liálfa öld og allan
þann tima verið einn virkasti
mcnningarhópur i sýslunni. Kór-
félagareru nú um fjörutiu.
Kórinn lieldur söngskcmniiun a
þrcttándanum cins og uiidanlariii ái
og vcrður hún i Miðgarði i ið Variua
hlíð. -SSIIIII.
---
Neikvæður tónlistarflutningur
Það var mikið á mig lagt að þurfa
að hlusta á útvarpið í gærkvöldi. Það
var í rauninni aðeins einn dagskrár-
liður sem vakti áhuga minn fyrir-
fram. Það var nýtt islenzkt leikrit;
Heildsalinn, fulltrúinn og kven-
maðurinn eftir Erlend Jónsson. Ekki
mun ég fara nánar út i það hér i
þessum dálki, enda er það gert af
leiklistargagnrýnanda Dagblaðsins
hér á síðunni.
Það er tónlistin sem flutt var i gær-
kvöldi sem ég mun gera að umtals-
efni hér. íslenzkir einsöngvarar og
kórar var fyrsti tónlistarliðurinn um
kvöldið. Söngurinn var það skársta
við þann lið en lögin að mínum
dómi bæði of einhæf i flulningi og
litlausar útsetningar. Næst komu
tónleikar frá Stuttgart. Ekki lifnaði
yfir mér við að hlusta á þann
flutning. Sökk bara dýpra niður i
hægindastólinn og augnalokin fóru
að síga, en ég héll það samt út og
ákvað að bíða og sjá hvort tónleikar
númer 2 það kvöldið vektu ekki meiri
hrifningu í brjósti mér. Ekki varð
mér að þeirri ósk og eftir 20 mínútur
gafst ég upp og slökkti á útvarpinu
mér og konu minni til mikils léttis.
Nú er mér spurn: Hvað kemur tón-
listardeild ríkisútvarpsins til að setja
þessa þrjá tónlistarþætti á dagskrá
sama kvöldið og það eina kvöldið i
vikunni sem ekki er sjónvarp. Það
hlýtur að fæla meirihluta almennings
frá útvarpinu alla daga vikunnar. Nú
er ég ekki alveg tilfinningalaus gagn-
vart klássískri músik. Þar er mörg
stórkostleg verk að finna. En músíkin
sem boðið var upp á í gærkvöldi
fannst mér lilþrifalitil. Nú þegar jólin
nálgast hefði verið nær að flytja létt
jólalög og létta músik fyrir fjölskyld-
una sem er heima fyrir að undirbúa
jólin.
I
GÆRKVÚLDI