Dagblaðið - 08.02.1980, Page 10

10
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 8. FEBRÚAR 1980.
í
IBIAÐIÐ
Útgefandi: Dagblaflið hf. .
Framkvœmdastjóri: Svainn R. EyjóKsson. Ritstjóri: Jónas KHstjánsson.
Ritstjórnarfulitrúi: Haukur Helgason. Fróttastjóri: ómar Valdknarsson.
1 Skrifstofustjóri ritstjórnar: Jóhannes Reykdal.
(þróttir: Hallur Sfmonarson. Menning: AAalsteinn IngóHsson. Aflstoflarfréttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrít: Ásgrímur Póisson. Hönnun: Hilmar Karisson.
Blaflamenn: Anna Bjarnason, Atli Rúnar Halldórsson, Atli Steinarsson, Ásgeir Tómassott, Bragi
Sigurðsson, Dóra Stafánsdóttir, Elín Afcertsdóttir, Gissur Sigurflsson, Gunnlaugur A. Jónsson, ólafur
Geirsson, Sigurflur Sverrisson.
Ljósmyndir: Ámi Páll Jóhannsson, Bjamleifur Bjamlaifsson, Hörflur Vilhjálmsson, Ragnar Th. Sigurfls-
son, Sveinn Þormóflsson. Safn: Jón Sævar Baldvinsson.
SkrífstofustjÖri: ólafur EyjóHsson. Gjaldkari: Práinn Þorlaifsson. Sölustjóri: Ingvar Svainsson. DreHing-
arstjórí: Már E.M. Halldórsson.
Ritstjórn Siflumú!a 12. Afgraiflsla, áskríftadeild, auglýsingar og skrífstofur Þverholti 11.
Aflalsimi blaðsins ar 27022 (10 línur).
Satning og umbrot: Dagblaflifl hf., Siflumúla 12. Mynda- og plötugarfl: Hilmir hf., Siðumúla 12. Prentun
Árvakur hf., SkaHunni 10.
Áskriftarvarfl á máoufli kr. 4500. Varfl í lausasöiu kr. 230 eintakifl.
Spilamennska lormanns
Geir Hallgrímsson, formaður Sjálf-
stæðisflokksins, heldur því fram, að
hann hafi síðustu vikur verið tilbúinn til
viðræðna við Framsóknarflokk og Al-
þýðubandalag um samstjórn þessara
þriggja flokka. Þetta fæst hvergi stað-
fest. Þvert á móti má telja sýnt, að for-
ystumenn Framsóknar og Alþýðubandalags höfðu
fyllstu ástæðu til að lita svo á, að Geir hafnaði þessum
möguleika. /W-J
Steingrímur Hermannsson, formaður Framsóknar-
flokksins, var trúverðugur, þegar hann lýstifsjonvarpi
í fyrradag því, sem farið hafði milli hans ogCíeirs, með
nákvæmum tímasetningum. Steingrímur taldi, að Geir
væri ekki til viðtals um þennan mQgúlsJka. ,,Mér hefur
aldrei verið tilkynnt um, að Sjálfstæéisflokkurinn væri
tilbúinn til viðræðna við okkur og Alþýðubandalagið
um stjórnarmyndun,” er haft þftir Steingrími í
Morgunblaðinu. /
Lúðvík Jósepsson, formaður Álþýðubandalagsins,
kannast heldur ekki við að hafa fengið neitt tilboð frá
formanni Sjálfstæðisflokksins um viðræður um
stjórnarmyndun þessara þriggja flokka.
Þegar Geir Hallgrímsson hafði umboð forseta
íslands til að reyna að mynda meirihlutastjórn, ein-
beitti hann sér að tilraunum til myndunar þjóðstjórnar
allra flokka. Að þeirri tilraun lokinni kvartaði Geir á
blaðamannafundi yfir því, að þingmenn hefðu haft
hugann við aðra möguleika og því ekki getað rætt
myndun þjóðstjórnar með þeirri alvöru, sem hann
vildi. Viðræður forystumanna flokkanna snerust um
þjóðstjórn í síðustu viku, eftir að Benedikt Gröndal,
formaður Alþýðuflokksins, gafst upp við sína tilraun.
Helztu ráðamenn Sjálfstæðisflokksins voru í leiðinni á
kafi í viðræðum um hugsanlega stofnun „Stefaníu”,
stjórnar Sjálfstæðis-, Framsóknar- og Alþýðuflokks.
Þegar Gunnar Thoroddsen, varaformaður Sjálf-
stæðisflokksins, bað þingflokk hans að samþykkja
viðræður við Framsókn og Alþýðubandalag fyrir réttri
viku, var sú tillaga ekki tekin til atkvæða. Það verður
ekki túlkað öðruvísi en svo, að meirihluti þingflokksins
hafi hafnað þessari leið, enda litu forystumenn hinna
flokkanna svo á. Þeir héldu áfram viðræðum við
Gunnar Thoroddsen, sem var reiðubúinn til þeirra í
trássi við meirihluta þingflokksins.
Það gerist svo í þessari viku, þegar tekur að stefna í
stjórnarmyndun Gunnars Thoroddsen, að Geir Hall-
grímsson birtist í ríkisfjölmiðlum með þá yfirlýsingu,
að hann hefði verið reiðubúinn til viðræðna um mögu-
leika á stjórnarmyndun með Framsókn og Alþýðu-
bandalagi. Yfirlýsingin var gefin til þess, að Gunnar
Thoroddsen virtist enn sekari en ella um klofningsiðju í
Sjálfstæðisflokknum. Fyrir Framsókn og Alþýðu-
bandalagi hefði einungis vakað að kljúfa Sjálfstæðis-
flokkinn. Þess vegna ræddu þeir við Gunnar en ekki
Geir.
Yfirlýsingin var ennfremur til þess gerð að veita for-
manninum nokkra andlitslyftingu. Margir voru þá
farnir að segja, að Geir hefði getað haldið einingu í
flokknum, ef hann hefði strax tekið jákvætt möguleik-
anum á stjórnarmyndun með Framsókn og Alþýðu-
bandalagi. Hann hefði þá getað ,,hirt málið” af Gunn-
ari.
Þessi villa bættist ofan á fyrri villu formannsins,
þegar hann lét ekki taka Eggert Haukdal rakleiðis í
þingflokk Sjálfstæðismanna, til að stuðla að einingu.
Þegar Geir Hallgrímsson kveðst hafa verið reiðubú-
inn til viðræðna við Framsókn og Alþýðubandalag,
skyldu menn ekki endilega ætla honum ósannsögli. En
eitt er víst, hann talaði ekki þannig við forystumenn
þessara flokka, að þeir hefðu ástæðu til að halda ann-
að en að formaðurinn væri að segja nei en ekki já.
Brasilía:
IIIja endurvekja
alþjóðlegt traust
á efnahag sínum
Antonio Delfim Netto, efnahags-
og áætlanamálaráðherra Brasiliu,
hefur ákveðið að hrinda af stað mik-
illi herferð þar sem stefnt verði að
endurreisn þess trausts sem efnahags-
líf í Brasilíu naut fyrr á árum á al-
þjóðlegum vettvangi. Delfim Netto,
sem er einnig prófessor, er 51 árs að
aldri og mun nú ráða mestu um efna-
hagsstefnu Brasilíu þar sem fjármála-
ráðherrann Karlos Rischbieter hefur
sagt af sér. Talið er ólíklegt að
nokkur annar ráðherra muni reyna
að hafa áhrif á efnahagsstefnuna.
Delfim Netto vakti alþjóðaathygli
er hann var fjármálaráðherra Brasilíu
á árunum 1968 til 1973. Þá tókst
honum að koma verðbólgunni niður
fyrir 20% á ári jafnframt því sem
hagvöxtur var mikill og jafnvel var
talað um efnahagsundur. Brasilía var
það þfóunarland þar sem hagvöxtur
var örastur. Olíukreppan árið 1973
kom hins vegar illa við Brasilíu eins
og margar fleiri þjóðir. Þá dró úr
vextinum og verðbólga i landinu
jókst aftur og hefur síðan verið
stöðug. Ekki hafa síðustu oliuhækk-
anir bætt þar úr.
. Delfim Netto, efnahagsráðherra
landsins, er þó hvergi banginn. Hann
segist sannfærður um að mikil aukn-
ing i útflutningsgreinum landsins
muni bæta úr því sem tapazt hefur á
undanförnum árum.
Fyrsta verkefnið hlýtur að vera að
ná niður verðbólgunni, segir ráðherr-
ann. Hún var komin á 77,2% hraða
við lok ársins sem var að líða. Til að
koma henni niður vill Delfim Netto
auka framleiðslu í Iandbúnaði, auka
útflutning og draga úr innflutningi.
Þegar hefur verið búið í haginn fyrir
auknum útflutningi með 30% gengis-
fellingu brasilíska gjaldmiðilsins
„cruzeiro”. Var hún gerð í ársbyrj-
un.
Ætlunin er að jafna þann halla sem
verið hefur á viðskiptajöfnuði lands-
ins. Nam hann jafnvirði 2,7 milljarða
dollara á síðsta ári. Ætlar Delfim
Netto að vera búinn að ná jöfnuði á
þeim vígstöðvum fyrir lok ársins sem
er að líða. Talið er að helmingur af
verðmæti innflutningsins verði olía
og olíuvörur. Til að ná jöfnuði á við-
skiptin við útlönd verður útflutning-
urinn að aukast um þriðjung frá því í
fyrra. Ýmsir þeirer gagnrýna Delfim
Netto telja hann ætla sér um of að
áætla aukninguna svo mikla það sem
eftireraf þessuári.
í hópi gagnrýnendanna er fráfar-
andi fjármálaráðherra Brasilíu.
Rischbieter hafði einmitt gefið út
yfirlýsingar fyrir afsögn sína þar sem
hann 'aldi Delfim Netto alltof bjart-
sýnan í áætlunum sínum. Rischbieter
er algjörlega á öndverðri skoðun við
efnahagsráðherrann hvað varðar
þróun jafnaðar í viðskiptum við út-
lönd. Eins og áður sagði ætlar Delfim
Netto að vera búinn að ná niður
ttt/7
óhagstæðum jöfnuði fyrir lok ársins.
Rischbieter segir hins vegar að ef fari
sem horfir varðandi innflutning og
útflutning Brasilíu þá verði viðskipta-
jöfnuðurinn óhagstæður um eitthvað
á milli þriggja og fjögurra milljarða
dollara á árinu. Hann reiknar sem-
sagt með því að hann versni nokkuð
frá fyrra ári.
Fjármálaráðherrann fyrrverandi
hefur einnig lýst yfir andstöðu sinni
gegn þeirri hugmynd Delfim Netto að
stofna sérstakt innflutningsfyrirtæki
í eigu ríkisins. Hlutverk þess á að
vera að gera viðskipti á alþjóðlegum
hráefnismörkuðum. Með stofnun
þessa fyrirtækis hyggst efnahagsráð-
herrann koma í veg fyrir verðhækk-
anir á alþjóðamörkuðum þegar frétt-
ist að Brasiliumenn ætli að gera þar
stór kaup.
Helzta mótbára Rischbieter fjár-
málaráðherra gegn þessu var sú að
hann telur að brasilíska ríkið fái með
þessu of mikil völd í viðskiptalífinu.
Þar vill hann láta einkaframtakið
ráða ferðinni.
Skoðanaágreiningur Delfim Netto
efnahagsráðherra og Rischbieter fjár-
málaráðherra kom glögglega í Ijós
um síðustu áramót. Engum bland-
aðist þó hugur um að sá fyrrnefndi
mundi sigra. Enda fór svo. Risch-
bieter sagði af sér 15. janúar síðast-
liðinn og lét þá þau orð falla að
áframhaldandi seta hans í stóli fjár-
málaráðherra mundi aðeins verða til
trafala og raunar fáránleg þegar ljóst
væri hvaða stefnu ætti að fylgja i
efnahagsmálum.
Eftirmaður hans i embætti varð
Ernane Galveas seðlabankastjóri.
Hann hefur verið samherji Delfim
Netto um margra ára skeið en hefur
litla reynslu sem stjórnmálamaður.
Galveas var skjótur til að gera ráð-
stafanir í þá átt að gengið væri út frá
áætlunum Delfim Netto um jöfnuð í
viðskiptum við útlönd.
Delfim Netto var skipaður land-
búnaðarráðherra í marz siðastliðn-
um. Það er mikilsverð staða í landi
eins og Brasiliu, sem er höfuðfram-
leiðandi í heiminum á vörum eins og
kaffi, kakói, sykri og sojabaunum.
Hann varð efnahags- og áætlana-
málaráðherra í ágúst síðastliðnum
Frá kjötkveðjuhátið i Rio de Janeiro
þegar forveri hans í starfi sagði af sér
vegna mikillar gagnrýni fyrir að hafa
ekki ráðið við verðbólguna.
Gengisfellingin um síðustu áramót,
sem var 33%, vakti að sjálfsögðu enn
meiri ótta um að verðbólgan tæki enn
meira stökk fram á við.
Delfim Netto er þó hvergi banginn
í þeim efnum. Hann segir að verð-
hækkanir á ýmsum innfluttum vör-
um og reyndar innlendri framleiðslu
líka séu óhjákvæmilegar. Hann segist
þess fullviss að síðan muni komast
meiri ró á markaðinn og draga úr
verðhækkunum á síðari helmingi
þessa árs.