Dagblaðið - 16.02.1981, Blaðsíða 4
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 16. FEBRÚAR 1980
DB á ne ytendamarkaði
Síðasti söludagur gildir víst úti á landi
Munur á djúpfrystum mat og kælivöru
—ekki leyfilegt að f rysta kælivöruna nema hjá söluaðila
Þriðjudaginn 10. febrúar birtist í
Dagblaöinu grein í dálknum „á
neytendamarkaði” undir fyrir-
sögninni: Síðasti söludagur gildir
ekki úti á landsbyggðinni.
Tilefni blaöagreinarinnar er sjálf-
sagt orðin til vegna fyrirspurnar eins
félagsNeytendasamtakanna;. Reyðar-
firði til Heilbrigðiseftirlits ríkisins og
stofnunin svaraði bréflega 7/10 sl.
Neytendasamtökin á Reyðarfirði
hafa einhverra hluta vegna misskilið
efni bréfsins því að túlkun
samlakanna á blaðagreininni er ekki í
samræmi við efni bréfsins og víðs
fjarri túlkun Heilbrigðiseftirlits
ríkisins á merkingu nefndra matvæla.
Aftur á móti hafa Neytendasamtökin
rétt fyrir sér með tilliti til merking-
anna sjálfra. Þær eru rangar og
framleiðendur eða pökkunaraðila
eina um að saka í því efni.
Munur á kælivöru
og frystivöru
Blaðagreinin gefur því kærkomið
tilefni til þess að benda matvæla-
BLÓMAHORNIÐ
Campánula
Isophýlla
Betlehemsstjarna
Betlehemsstjarnan er upgrunnin á
Sardiníu og er hengiplanta.
Betlehemsstjarnan er blómríkust
allra inniplantna og er auðveld í
ræktun. Þegar Betlehemsstjarna er
keypt í blóma er nauðsynlegt að
athuga vel að töluvert sé af óút-
sprungnum knúbbum þannig að
hægt sé að hafa ánægju af henni
lengur.
Betlehemsstjarnan þrifst bezt á
sólríkum og þurrum stað. Vökvið
hana reglulega og gefið áburðar-
upplausn. Nauðsynlegt er að klípa af
visnuð blóm. Þá blómstrar plantan
Iengur og leggur ekki kraft í að
mynda fræ. Þegar blómgun er lokið
er plantan klippt niður, allt niður ai
brún pottsins. Gott er að geyma
plöntuna eftir blómgun í svölu her-
bergi fram á vor. Þegar vöxturinn
byrjar á vorin er skipt um mold á
plöntunni.
Hægt er að fjölga betlehems-
stjörnu með græðlingum sem róta sig
auðveldlega í vatni eða í potti með
plastpoka yfir.
-JSB/VG.
Þrifst bezt á sólríkum
staö.
Vökviö reglulega.
Vatnsskortur getur
valdið gulum lit á blöö-
unum.
Áburöarupplausn gefin
rcglulega á vaxtartím-
'anum.
Þurrt loft hæfir plönt-
unni bezt.
i
L
framleiðendum á, sérstaklega þeim
sem framleiöa og dreifa viðkvæmum
matvælum eins og kjöti og kjöt-
vörum, hvernig skuli merkja þessar
vörur með tilliti til geymsluþols
þeirra við viðurkennd geymslu-
skilyrði.
Heilbrigðiseftirlit ríkisins hefur
gert ráð fyrir að allir sem að kjöt-
vinnslu starfa og selji og dreifi þeim í
neytendaumbúðum viti að
„kælivara” er eingöngu kælivara og
skal geymast skv. því við 0—4°C, að
„frystivara” er eingöngu frystivara
og skal geymast skv. því, djúpfryst
undir -20°C.
Um leið og kjöti og kjötvöru er
pakkað í neytendaumbúðir á hún
strax í upphafi að merkjast skv. þeim
geymsluskilyrðum, sem hún á að
geymast við, auk þess sem afdráttar-
laust skal koma fram á umbúðum
vörunnar dagsetning framleiðslu- eða
pökkunardags og dagsetning síðasta
söludags, helst i tölustöfum, sem
dagur, mánuður og ár.
Að öðru leyti er rétt að visa til
gildandi reglugerðar um umbúða-
merkingar, en þær eru fyrst og fremst
reglugerðir nr. 250/1976, nr.
101/1977, nr. 162/1977, nr.
504/1979, nr. 284/A1973 og aug-
lýsing nr. 204/1975.
Þegar vara er framleidd og
pökkuð skal á umbúðum hennar
koma fram við hvaða viðurkennt
hitastig hún skal geymd. Af þessu
leiðir að alltaf er óheimilt að flytja
kælivöru úr kælikistu yfir í
frystikistu og öfugt.
Af ýmsum ástæðum eru nokkrar
tegundir kjötvöru ávallt dreift og
seldar sem kælivörur.
Sökum fiutningsörðugleika og
fjarlægðar frá kjötvinnslustöðvun-
um, sem flestar eru á suð-vestur
horni landsins, hefur Heilbrigðis-
eftirlit ríkisins látið það óátalið að
kjötvinnslur frysti nefndar kælivörur
til þess að lengja geymsluþol þeirra til
hagsbóta fyrir neytendur og jafn-
framt gert kröfur um að umbúða-
merking og geymsluþol
varanna sé frá upphafi og eingöngu
ákvörðuð skv. því, þ.e.a.s. merkt
„djúpfryst” (undir -20°C).
Virðingarfyllst,
f.h. Heilbrigðiseftirlits rikisins,
Oddur R. Hjartarson,
heilbrieðisráðun.
Töluverður munur er á djúpfrvstum matvælum og kælivöru að mati Heilbrigðiseftirlitsins. Hér í Revkjavik þurfum við ekki
að kvarta .vfir þvi að þessu tvennu sé ruglað saman. DB-mvnd: Gunnar Örn.
IMA- búðirnar einnig með lágt vöruverð
Panta mikið í einu
og staðgreiða allt
„Innkaupasamband matvörkaup-
manna hefur í mörg ár verið með
miklu ódýrari sekkjavörur en til
dæmis Sambandið. Því er það að þó
þeir auglýsi grunnverð á grunnvöru
eru þeir í rauninni með dýrari vörur
en kaupmenn sem eru i I.M.A.,”
sagði Þór Fannar hjá Innkaupa-
sambandi matvörukaupmanna.
í sambandinu eru 38 verzlanir og
kaupa þær inn sameiginlega ýmsa
vöru. Er þar einkum um að ræða
algengustu matvörur sem hægt er að
panta í stórum einingum og fá við
það magnafslátt. „Með sekkjavöru,
eins og til dæmis sykur og hveiti,
hefur okkur tekizt að halda verðinu
14—15% innan við það sem almennt
gerist,” sagði Þór.
Önnur skýring á því hvemig hægt
er að halda verðinu niðri er að sögn'
Þórs sú að Sambandið og fieiri láta
skrifa hjá sér sekkjavöruna á meðan
I.M.A. borgar hana út í hönd. Við að
láta skrifa hana leggst á hana vaxta-
kostnaður og ýmislegt fleira.
Sem dæmi um verð á ýmsum
vörum má nefna að í Kaupgarði í
Kópavoginum, sem er ein af l.M.A.
búðunum kostar 2kílóa sykurpoki
18.10 (leyfilegt verð 19,29, SÍS
grunnverð 17 kr.), hveiti í 10 punda,
poka 18,95, kíló af grænum eplum
9,40 og af rauðum 10,60 (leyfilegt
verð 11,00, SÍS, grunnverð 8,55),
kílóið af appelsínum 10,90, og
tvær eldhúsrúllur í pakka 9,95 ti'
13,20. Ólafur Torfason verzlunar-
stjóri i Kaupgarði sagði að það væri
eðlilegt að verðið væri nokkuð fyrir
ofan grunnverð kaupfélaganna
vegna þess að þar hefur allt snar-
lækkað núna en hjá l.M.A.
búðunum væri alltaf sama lága
verðið. -DS.-