Dagblaðið - 06.05.1981, Side 12
MPÆBIAÐIÐ
Útgefandi: Dagblaðið hf.
Framkvœmdastjóri: Svoinn R. Eyjólfsson. Ritstjóri: Jónas Krístjánsson.
Aöstoðarrítstjórí: Haukur Helgason. Fréttastjórí: ómar Valdimarsson.
Skrifstofustjóri rítstjómar: Jóhannes Roykdal.
íþróttir: Hallur Simonarson. Menning: Aöalstoinn Ingólfsson. Aðstoöarfróttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrít: Asgrfanur Pálsson. Hönnun: Hilmar Karlsson.
Blaðamonn: Anna Bjamason, Atli Rúnar Halldórsson, Atli Steinarsson, Ásgoir Tómasson, Bragi Sig-
urðsson, Dóra Stefónsdóttir, Elín Albertsdóttir, Gisli Svpn Einarsson, Gunnlaugur A. Jónsson, Inga
Huld Hákonardóttir, Kristján Már Unnarsson, Sigurður Sverrisson.
Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnloifsson, Einar Ólason, rtagnar Th. Sigurösson, Siguröur Þorri Sigurðsson
og Sveinn Þormóösson.
Skrifstofustjóri: ólafur Eyjólfsson. Gjaldkeri: Þráinn Þorlerfsson. Auglýsingastjóri: Már E.M. Halldórs-
son. Dreifingarstjóri: Valg^rður H. Sveinsdóttir.
Ritstjóm: Slðumúla 12. Afgreiðsla, áskriftadeild, auglýsingar og skrifstofur: Þverholti 11.
Aðalsfani blaðsins er 27022 (10 línur).
Setning og umbrot: Dagblaðið hf., Siðumúla 12. Mynda- og plötugorð: Hilmir hf., Síðumúla 12. Prentun:
Árvakur hf., Skerfunni 10.
Áskrif tarverö á mánuöi kr. 70,00. Verð í lausasölu kr. 4,00.
Landsvirkjun fórflatt
Svo virðist sem mistök Landsvirkjun-
ar í viðskiptum við innlendan verktaka
Búrfellsvirkjunar hafi ráðið meiru um
óhagkvæma orkusölu til ísals heldur en
beinir samningar islenzka ríkisins við
svissnesku álmennina.
Hingað til hefur gagnrýnin einkum
beinzt að orkusölusamningnum við álverið. Talað
hefur verið um, að íslenzku samningamennirnir hafi
ekki haft roð við þrautþjálfuðum sendiherrum fjöl-
þjóðafyrirtækis og hreinlega samið af sér.
Einnig hefur verið bent á, að siðferðilega rangt sé að
skipa samningamenn orkusölu í stjórn þess fyrirtækis,
sem við var samið. Það geti myndað hættu á, að þeir
þurfi að þjóna tveimur herrum, í samningum um orku-
verð.
Birgir Frímannsson verkfræðingur birti í Dagblað-
inu á mánudaginn upplýsingar, sem benda til, að ís-
lenzku orkusölumennirnir séu ekki eins sekir og af er
látið. Þeir hafi ekki vitað betur en að verðið mundi
standa undir orkukostnaði.
Landsvirkjun kippti hins vegar grundvellinum und-
an hagkvæmninni með því að semja við verktaka, sem
réði ekki við Búrfellsvirkjun og hleypti umsömdum
kostnaði upp um 50%, með samþykki Landsvirkjunar
fyrir hönd greiðenda orkureikninga.
Þrjár samsteypur fyrirtækja lögðu fram lægstu til-
boðin, nokkurn veginn alveg jöfn. Ein var belgísk,
önnur frönsk og hin þriðja íslenzk-dönsk-sænsk. Það
var Fosskraft hf. í eigu Almenna byggingafélagsins, E.
Phil & Sön og Sentab.
Stjórn Landsvirkjunar braut reglur um meðferð al-
þjóðlegra útboða. Hún leyfði Fosskraft að breyta til-
boði sínu, en bauð ekki hinum tveimur lægstbjóðandi
slíkt hið sama. Þar með varð fyrirtækið hagstæðast á
pappírnum.
Eftir að tilboð voru komin fram, var áætlað, að
orkuverið við Búrfell mundi kosta 47 milljónir dollara
að meðtöldum vöxtum á byggingartíma. Þegar upp var
svo staðið, kostaði orkuverið 70 milljónir dollara eða
50% meira.
Þetta stafaði ekki af erlendum kostnaði virkjunar-
innar. Tilboð í vélar og tæki stóðust. Það, sem fór úr
skorðum, var innlendi byggingarkostnaðurinn, ekki í
verðbólgnum krónum reiknaður, heldur í dollurum,
hinni stöðugu mynt þess tíma.
Landsvirkjun féllst á að taka mismuninn á sig til að
hindra gjaldþrot verktakans. Með því átti að koma í
veg fyrir tímatöf og önnur óþægindi. Birgir Frímanns-
son benti í greininni á nokkur dæmi um aukareikninga,
sem afgreiddir voru á færibandi.
Verðhækkun orkuvers úr 47 milljónum dollara í 70
milljónir ræður auðvitað úrslitum um orkuverð, af því
að 99% þess eru afborganir og vextir, en aðeins 1%
fara í rekstur, það er stjórnun, gæzlu, viðhald og eftir-
lit.
Orkuverðið til ísals var byggt á fjármagnskostnaði
af 47 milljón dollara orkuveri. Þetta var fastur samn-
ingur, sem ekki var hægt að breyta, þegar 70 milljón
dollara kostnaðurinn var kominn í ljós, enda allur á ís-
lenzka ábyrgð.
Landsvirkjun gat ekki komið kostnaðinum af mis-
tökum sínum yfir á ísal, kaupanda helmings orkunnar
frá Búrfelli. Til þess að standa undir vöxtum og af-
borgunum varð hún því að setja allan kúfinn á hinn
kaupandann, íslenzkan almenning.
Skýringar á ótrúlega háu orkuverði hér á landi er því
ekki fyrst og fremst að leita í forréttindum ísals, heldur
í örlagaríkum mistökum, sem Landsvirkjun gerði við
undirbúning, eftirlit og uppgjör Búrfellsvirkjunar.
DAGBLAÐIÐ. MIDVIKUDAGUR 6. MAÍ1981.
Fatiaðir leika körfuknattieik.
,JRIMM
FYRIR
FATLAÐA”
Fatlaðir íþróttamenn hvetja til al-
mennrar þátttöku í Norrænu lands-
keppninni, „Trimm fyrir fatlaða”
sem hófst um síðustu helgi og stendur
yfir allan maimánuð. Þátttaka í hvert
skipti varir minnst 30 mínútur.
Reyndu að ná einu stigi á dag.
Keppnisgreinar eru:
Hjólreiðar
Margir minnast ánægjustunda á
reiðhjóli i æsku. Innan skamms
verður heimilt að hjóla á gangstétt-
um. Þá opnast nýjar öruggar leiöir
fyrir okkur til að njóta útiveru og
hæfilegrar áreynslu. Að hjóla um
Reykjavík, skoða garða og útivistar-
svæði í ró og næði, veitir afslöppun
fyrir alia, er bráðnauðsynlegt að gera
það sem fyrst því að þegar aldur
færist yfir verður fólk oft meira og
minna hreyfihamlað, en sund getur
veitt þvi mikla bót og vellíðan.
Stórátak landsmanna við að koma
upp sundlaug Sjálfsbjargar hér i
Reykjavík sýnir mátt samvinnunnar.
Á sama hátt þarf að breyta eldri
laugum. Ég vil hér með skora á
sveitarstjómir og einkaaðila sem eiga
góðar innisundlaugar að opna þær
frekar til afnota fyrir aimenning, t.d.
til kl. 22 á kvöldin mánudaga til
föstudaga, til kl. 18 á laugardögum
og ’ 1. 15 á sunnudögum. Aukum
vellíðan aldraðra og annarra yngri
fatlaðra manna með því að gefa þeim
Kjallarinn
A „Gangstéttarbrúnir á götuhornum eru
hindranir sem sveitarstjórnir ættu aö
ryðja úr vegi sem fyrst til hagsbóta fyrir hjól-
reiðamenn og hjólastólanotendur.”
sem margir þrá en finna ekki. Reið-
hjólaverslanir ættu að efna til nám-
skeiða og hvetja fullorðna til aö hefja
hjólreiðaráný.
Hjólastólaakstur
Hjólastólanotendur finnast víða
bæði í einkaíbúðum og á stofnunum.
Útivist í góðu veðri er þessu fólki
einnig nauðsynleg. Hér geta margir
orðið að liöi, ekið stólum þess í
veðurblíðunni og kynnst kátu og
skemmtilegu fólki. Gangstéttarbrúnir
á götuhornum eru hindranir sem
sveitarstjórnir ættu að ryðja úr vegi
sem fyrst til hagsbóta fyrir hjólreiða-
menn og hjólastólanotendur.
Sund
Flestir geta stundað sund. Á hita-
veitusvæðum og víðar eru til góðar
úti- og innisundlaugar sem stundum
eru ekki nægilega vel notaöar. Ef
breyta þarf bað- og búningsklefum og
fieiru, svo að laugin verði aðgengileg
Vigfús Gunnarsson
tækifæri til að nota betur innisund-
laugarnar sem þegar eru til.
„Allirisund"
Ganga
Granni minn er nýlega orðinn 72
ára. Daglega fer hann i heilsubótar-
göngu. Hann gengur hægt og rólega
og hefur ábyggilega tækifæri til að ná
einustigi á dag og getur þannig gert
sitt til að færa ísiandi sigur. Fylgjum
fordæmi hans.
Hlaup
Einn einhentur og annar blindur
hiaupa saman og vinna stig.
Kajakróður
Bogfimi er góð iþrótt bæði fyrir
heilbrigða og fatlaða.
Ymsir siglingaklúl jar eru starf-
andi. Geta þeir veitt aðstoð í þessari
keppnisgrein?
„Trimm fyrir fatlaða í maí 1981”
getur orðið mikil hvatning til al-
mennrar þátttöku I íþróttum til
heilsubótar og ánægju fyrir fjölda
manna sem nú þjást af kyrrsetum og
hreyfingarleysi.
„Allir I trlmm”
Vigfús Gunnarsson