Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1972, Síða 63

sem miklu máli skiptir. Allar væntanlegar nautamæður eiga
að ganga undir nákvæmar mjaltahæfnismælingar áður en
endanlega er ákveðið að láta nautkálfinn lifa og fara í vaxtar-
hraðaathugun.
SVÍNARÆKT
Svínarækt er mjög mikið stunduð og hefur farið jafnt og
þétt vaxandi að undanförnu. Árið 1970 var slátrað um 3,3
milljónum svína. Svínakjötsneyzla er mikil í samanburði
við neyzlu annarra kjöttegunda. Þannig var neyzla svína-
kjöts 1968 25,9 kg á mann, nautakjöts 18,6 og kindakjöts
aðeins 0,3 kg.
Svínarækt í Svíþjóð er með því bezta, sem þekkist í heim-
inum á því sviði. Mjög miklar kynbótaframfarir hafa átt
sér stað jafnt og þétt undanfarna áratugi. Hafa kynbæturn-
ar einkum beinzt að frjósemi gyltanna og vaxtarhraða og
kjötgæðum grísanna. Nú er fjöldi lifandi fæddra grísa rétt
um 11 að meðaltali hjá gyltum sem eru með í skýrsluhaldi
og eru þá unggyltur meðtaldar, sem eiga að jafnaði nokkru
færri grísi eða 9—10 að meðaltali. Þá hefur verið unnið að
því, að minnka þykkt fitulagsins utan á kroppnum og hef-
ur mjög athyglisverður árangur náðst. Á síðustu 15 árum
hefur þykkt fitulagsins á baki minnkað úr ca 33 mm í ca 23
mm eða um 10 mm. Hefur þetta í för með sér verulegan
fóðursparnað á hvert kg af kjöti og þarf nú aðeins 2,9 FE
á hvert kg vaxtarauka. Þá hefur skrokkurinn lengst nokkuð,
vaxtarhraði aukist verulega og svo mætti lengi telja. Hljóð-
bylgjutæki eru mjög mikið notuð við mælingu á fitulagi á
lifandi svínum og eru þau talin mjög áhrifamikið tæki í
kynbótastarfinu. Athygli kynbótamanna beinist nú í æ rík-
ara mæli að ýmsum sjúkdómum, sem hrjá svínastofninn.
Má þar nefna sjúkdóm sem kallast P.S.E. og veldur því að
kjötið af slátursvínunum verður Ijóst og vökvagefandi. Þessi
sjúkdómur er talinn orsakast af streitu (stressi) skömjmu fyr-
ir aflífun. Þá ber nokkuð á því að fidlorðin svín eigi erfitt