Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1983, Page 22

22
JÓN STEFFENSEN
frá Höfn, nema þau, sem Vahl gaf út, eru undirrituð útgáfuárið, 16.
h. 1787 og 17. h. 1790. Þau fara þó ekki fyrr en með Sveini til íslands,
sbr. bréf hans til Particulær Kammeret 19.5.1795 og einnig bréf
Sveins til prófessors Vahls dags. Kh. í júní 1791 (ÍB. 7 fol.). Hér má
geta þess, að innan í 16. hefti eintaks No 40 liggur nú laus fjór-
blöðungur með fyrirsögninni: „Efterretning / om / et Verk / som /
paa Kongelig Befaling skal udgives / FLORA DANICA / kaldet“ og
undirritað „Kiobenhavn den 1 Maij 1761 / Georg Christian Oeder /
Kongel. Professor i Botaniken.“ Þetta er kynning á hinni væntanlegu
Flora Danica, sem lýsir tilgangi og tilhögun útgáfunnar ýtarlegar en í
áður umræddu forblaði heftanna. Það verður að álítast tilviljun, að
tilkynningin liggur nú í 16. hefti, því að litlar líkur eru til þess, að hún
hafi verið samflota þeim Flóruheftum, er Sveinn hafði meðferðis, að
minnsta kosti getur hann hennar ekki í ÍB. 2-4 8vo eða ÍB. 7 fol.
Að Martin Vahl látnum tekur grasafræðingurinn Jens Wilken
Hornemann (1770—1841) við útgáfu Flórunnar og gefur út 22.-39.
hefti hennar á árunum 1806-40, og með 24. h. verður sú breyting á,
að næst forblaði kemur aðaltitilblað með rauðu og svörtu letri svo
hljóðandi: Aftegninger paa de Planter, / som voxe vildt / i Konge-
rigerne / Danmark og Norge / i Hertugdommene / Slesvig og Hol-
steen, / til at oplyse det under Titel / FLORA DANICA / paa /
Kongelig Befaling foranstaltede Verk over disse Planter; / Udgivne af
/ J.W. Hornemann, I ... I Ottende Bind / indeholdende / det XXII,
XXIII, XXIV Hefte, / eller / Tab. MCCLXI-MCCCCXL. / Kiob-
enhavn, I ... I 1810.
Þessari tilhögun, að þriðja hvert hefti sé með aðaltitilblaði, er síðan
haldið til loka útgáfunnar. En með eignareintökum, sem eru ónúmer-
uð, voru aðaltitilblöð frá upphafi, svo að sennilega hefur í fyrstu þótt
óþarfi, að þau fylgdu einnig gegnumdregnu eintökunum, þar sem
hvert hefti var í góðu bandi og ekki ætlazt til, að þau yrðu bundin
samkvæmt bindatali.
Þá er í eigu Landsbókasafns enn eitt eintak af Flora Danica, og er
það í 18 bindum með aukabindinu, og eru allar myndir lýstar.
Forblöð eru engin, né merki þess, að heftin hafi verið gegnumdregin,
svo að um eintak No 41 er ekki að ræða, enda hefði það eflaust komið
fram í máli Sveins, ef eitthvert eintakanna hefði verið lýst. Bandið er
tvenns konar. A fyrstu 11 bindunum er það upphleypt og ríkulega
gyllt, en hin 7 bindin eru í látlausu sléttu bandi. En þótt 1—11. bd.
virðist bundin á sama bókbandsverkstæði, sennilega dönsku, þá eru