Frjáls verslun - 01.03.1939, Blaðsíða 4

Vilhjálmur t>. Gíslason:
Bjarni riddari S'lVGrtsQn
að var lengi álit margra manna, sem Jónas
Hallgrímsson kvað í gamni, að „íslencl-
urinn ætla ég sé illa fær til að drífa handel“.
Því var haldið fram af dönskum einokunar-
kaupmönnum gegn íslenzkum kröfum um
verzlunarfrelsi, að viðskiftalífið mundi ekki
geta þrifist í höndum íslendinga sjálfra, enda
hefðu þeir ekkert við verzlun fengist. í jan-
úarhefti. þessa tímarits sagði ég dálítið frá
deilunum, sem urðu upphaf þess, að íslands-
verzlunin var gefin frjáls og nefndi að lokum
nokkura kaupmenn, sem gerðust brautryðj-
endur íslenzkrar verzlunar og innlendrar
kaupmannastéttar.
Einn þessara manna var Bjarni Sívertsen
riddari, sem lengst af var kaupmaður í Hafn-
arfirði. Hann var einn af öndvegismönnum
íslenzkrar verzlunarsögu, stórhuga og um-
sýslumikill athafnamaður og hafði heillarík
áhrif á íslenzkt viðskiftalíf á örlögþrungnum
umbrotatímum í milliríkjamálum og sigling-
um.
Bjarni Sigurðsson, — eins og hann hét réttu
nafni, áður en hann sneri nafni sínu á danska
vísu í Sívertsen, eins og ýmsir fleiri — var al-
inn upp við illa verzlunarhætti. Hann var
fæddur í Selvogi 6. apríl 1763 og var upp-
haflega ætlað það hlutskifti, að verða bóndi,
eins og ættmenn hans aðrir og mun framan
af árum hafa vanist venjulegum sveitastörf-
um og sjósókn. Eftir að hann giftist Rann-
veigu Filippusdóttur, vel gefinni dugnaðar-
konu af góðum stofni, reistu þau bú í Selvog-
inum og farnaðist vel. Þar fór Bjarni fyrst að
hafa afskifti af verzlun, og þeir fleiri bændur,
í þeim tilgangi, að létta af þeirri ánauð, er
þeir þóttust kenna af viðskiftum dönsku fasta-
kaupmannanna. Þeir verzluðu samt ekki sem
sjálfstæðir kaupmenn, heldur voru þeir um-
boðsmenn fyrir lausakaupmenr, sem voru þar
um slóðir, Rylandsbræður. Varð út af þessu
stamp oo; stimpingar, því að Dönum, sern ein-
valdir höfðu verið um verzlunina og haft ráð
Einn af brautryðjendum
íslenzkrar verzlunar
fólksins í hendi sér, var illa við þessar inn-
lendu verzlunarhreifingar og brugðu fæti fyrir
þær. Steindór sýslumaður, sonur Finns
biskups, studdi að vísu viðleitni Bjarna, en
samt fóru svo ieikar, að þeir urðu undan að
láta í svip, og var talið svo af yfirvöldunum,
að verzlun þeirra bændanna væri óleyfileg.
Það var ekki ný bára, að íslendingar bæru
FRJÁLS VERZLUN