Frjáls verslun - 01.04.1971, Blaðsíða 15

FRJÁLS VERZLUN NR. 4 1971
ÍSLAND
15
20-25% af þunga hennar upp
úr sjó. Rækjuskelinni hefur til
skamms tíma verið hent, en nú
um skeið hefur ein verksmiðja
á ísafirði, Niðursuðuverksmiðj-
an hf., á Torfnesi, malað skel-
ina í alifuglafóður og selt
mjölið til Þýzkalands.
Útflutningsverðmæti frystr-
ar rækju og rækjumjöls var
þetta 1970 og 1969 (tonn og
þús. kr.):
1970:
Fryst rækja 768 182.208
Rækjumjöl 43 563
1969:
Fryst rækja 625 114.425
Rækjumjöl 7 96
Til viðbótar er svo niður-
soðna rækjan, en allt niður-
soðið fiskmeti er í einni heild-
artölu í hagskýrslum og ekki
sundurliðað.
Af tölunum má sjá, að með-
alútflutningsverð á kg. af
frystri rækju hefur verið um
240 kr. 1970. Rækjumjölið hef-
ur selzt fyrir 13-14 þús. kr.
tonnið.
Aflabrögð á rækjuveiðum
hafa verið góð að undanförnu,
a. m. k. í ísafjarðardjúpi. Hins
vegar hefur gætt mikillar
tregðu erlendis síðustu mánuð-
ina í sölu frystrar rækju, og
mun það stafa af miklu fram-
boði annars staðar frá. Rækju-
verðið mun hafa verið komið
upp í um 270-300 kr. hvert
kg., en hætta er á að það lækki
aftur verulega. Ríkir því nokk-
ur óvissa í augnablikinu um
afkomu rækjuvinnslunnar.
*
Isaf jörður
Sækja „glóandi
gull“ í Djúpið
Við ísafjarðardjúp eru fjórir
útgerðarstaðir. Þaðan eru gerð-
ir út 17 bátar á þorskfiskveið-
ar og 48 á rækjuveiðar. Þar
eru 5 hraðfrystihús, 7 rækju-
verksmiðjur, fiskimjölsverk-
smiðjur og almenn fiskverkun.
Skammt er á miðin, fyrir Vest-
fjörðum og eru þorskfiskmið
með þeim beztu við íslands-
strendur og í Djúpinu þyrpist
rækjan í trollin, þessi gullgló-
Rækjulöndun á ísafirði í hinni
nýju Sundahöfn þar, tiltölu-
lega einföld athöfn.
andi skelfiskur, sem reynzt hef-
ur hin drýgsta búbót fyrir
vestan ár eftir ár.
Þorskfiskútgerð og hrað-
frystiiðnaður eru máttarstólpar
atvinnulífsins við Djúp. Ná-
lægð góðra þorskfiskmiða
tryggir, svo sem verða má, afla
og hráefni. Af 17 bátum, sem
nú eru á þorskfiskveiðum frá
Bolungarvík, Hnífsdal, ísa-
firði og Súðavík, eru 9 með
troll og 8 með línu. Þeir, sem
eru með troll og hafa verið,
afla yfirleitt mjög vel, t.d. mið-
að við Akureyrartogarana.
En á bátunum eru 11 menn í
stað 28-30 manna á togurum,
og árangur bátanna því veru-
lega hagstæðari hlutfallslega,
þótt aflamunur sé nokkur. Út-
gerðarmenn við Djúp vilja því
binda sig áfram við minni tog-
skip, sem henta þeim betur
vegna nálægðar miðanna, og
frystihúsunum, sem fá hráefni
jafnara og nýrra. A. m. k. 6
aðilar við Djúp hafa áhuga á
að fá sér um 500 tonna skuttog-
ara til endurnýjunar og aukn-
ingar 1 þorskfiskútgerðinni.
Og verulegar umbætur standa
nú yfir hjá hraðfrystihúsunum,
m. a. hafa bæði frystihúsin á
ísafirði verið stækkuð nýlega.
Rækjuveiðar og vinnsla eru
annar handleggur. Rækjan er
ævintýri þeirra við Djúpið, því
þar veiðist 55-70% af árlegum
rækjuafla íslendinga, og rækj-
an hefur um langt skeið veiðst
í vaxandi mæli og selzt fyrir
hækkandi verð. Þeir 48 bátar,
Og síðan taka þeir nýja kassa
næsta morgun. E. t. v. fá þeir
í þá 20 þúsund þann daginn?
sem gerðir eru út frá stöðunum
við Djúp á rækjuveiðar, mega
veiða allt að 160 tonnum á viku
samanlagt, en hver bátur þó
ekki nema 5 tonn á viku. Bát-
arnir eru litlir, 5-30 tonn, og
yfirleitt aðeins tveir á. Þegar
heppnin er með, fást þessi 5
tonn í einum dagróðri eða
tveim, og gangi svo út mánuð-
inn, getur hluturinn orðið um
og yfir 100 þúsund krónur á
mann fyrir 6-7 vinnudaga í
mánuði! Eins og að líkum læt-
ur, er mikið kapp í rækjuveið-
unum, þau tvö tímabil á ári,
sem þær standa. í hrotunum
má jafnvel tala um gullæði,
þótt yfirleitt ríki bróðerni milli
manna. Rækjuverksmiðjunar
hafa síðustu árin komið sér upp
vélum til að pilla rækjuna, og
eru flestar orðnar vélvæddar.
Og með vaxandi afla hefur
rækjuverksmiðjum fjölgað og
þær stækkað. Þróunin hefur
verið örust á ísafirði, en af
48 rækjubátum eru nú 34 gerð-
ir út þaðan, og 4 af 7 verk-
smiðjum við Djúp eru á ísa-
firði.
Ekki liggur fyrir, hvert út-
flutningsverðmæti fiskafurða
frá útgerðarstöðunum 4 við
ísafjarðardjúp er. En það er
örugglega mikið hlutfallslega,
þar sem stutt er að sækja afl-
ann og hann er allur unninn
mjög ferskur. Gizkað hefur
verið á, að þorskfiskafurðirnar
seljist fyrir hátt í 400 milljón-
ir á ári, og víst er að rækjuaf-
urðirnar losa vel 100 milljóiV'