Frjáls verslun - 01.02.1975, Qupperneq 41

menn hafa ekki fengið að hafa
dyr á verzluninni nema móti
aðalvindáttinni, með kinum
verstu afleiðingum, þannig að
stundum liggur við, að stúlk-
urnar við kassann standi í
snjóskafli inn í búðdnni. Yfir-
völd vilja gjarnan stimpla at-
hugasemdir kaupmanna um
svona atriði sem einhver ógeð-
felld gróðasjónarmið, þó að
fyrst og fremst sé verið að
hugsa um þjónustu við neyt-
endurna.“
F.V.: „Þú hefur í tvö ár
gegnt formennsku í Kaup-
mannasamtökunum. Hvað er
helzt að frétta af vettvangi
þeirra fyrir utan þá þætti,
sem við höfum þegar rætt
'um?“
Gunnar: „Kaupmannasam-
tökin verða 25 ára í nóvember
á þessu ári.. Að visu hétu þau
Samband smásöluverzlana upp-
haflega, þar til nafninu var
breytt 1959. Félagar eru
um 700 talsins á öllu landinu
en sérgreinafélögin, sem eru
um 20 talsins hér í Reykja-
vík, hafa verið mjög mikils-
verður kjarni í samtökunum.
Verðlagsmálin. stofnlánamál,
skipulags- og umferðarmál og
fræðslumálin eru meðal nokk-
urra málaflokka, sem þau bafa
látið til sín taka.
Það er rétt, að ég hef verið
formaður Kaupmannasamtaka
fslands sl. tvö ár en var áður
varaformaður þeirra og þar á
undan formaður í Félagi kjöt-
verzlana í mörg ár.
Af helztu málum, sem
Kaupmannasamtökin beita sér
fyrir um þessar mundir, vil
ég nefna skattamálin og þá
kröfu o'kkar að öll félagaform
sitji við sama borð skattalega
séð, og samvinnuhreyfingin sé
ekki sér á báti. Við viljum, að
opnunartími sölubúða á öllu
Stór-R.v.k.svæðinu verði sam-
ræmdur. Þá beitum við
okkur fyrir endurskoðun lög-
gjafar um verzlunarmál en í
sumum atriðum er hún orðin
alltof gömul.
Kaupmannasamtökin líta svo
á, að aukna áherzlu beri nú
að leggja á verklega menntun
fólks og viljum við að sköp-
uð verði tækifæfí til sérþjálf-
unar fyrir ungt fólk, sem
hyggst taka að sér verzlunar-
störf. Nú gerist þetta í verzl-
ununum sjálfum og við þurf-
um í mörgum tilfellum að
kosta til þjálfuðum starfskrafti
um lengri eða skemmri tima
til að kenna nýliðunum. f
samvinnu við Verzlunarmanna-
félag Reykjavíkur höfum við
staðið að námskeiðum fyrir
starfandi verzlunarfólk, sem
gefið hafa mjög góða raun.“
„F.V.: „Hefur nægilega góð
samvinna tekizt með samtök-
unum innan verzlunarinnar og
á ég þar við samskipti lieild-
sala og kaupmanna sérstak-
lega. Þessar stéttir eiga margs
konar sameiginlegra hagsmuna
að gæta en svo virðist sem á-
greiningsmál eins og t. d. hið
svokallaða „vaxtastríð“ hindri
æskilegt samstarf. Hvert er
sjónarmið kaupmanna í þessu
máli?“
Gunnar: „Það er rétt, að
Kaupmannasamtökin, Félag ísl.
stórkaupmanna og Verzlunar-
ráð íslands eiga margt sam-
eiginlegt. Ágæt samvinna hef-
ur tekizt á sumum sviðum
eins og t. d. um áætlanir varð-
andi nýtt Hús verzlunarinnar.
Eins stóðu þessir aðilar saman
við síðustu samninga á vinnu-
markaðinum og mynduðu
Kjararáð verzlunarinnar. Það
skal þó játað, að skýrari verka-
skipting þarf að vera milli
samtakanna og þau mega ekki
vera að grautast öll í sömu
málunum.
Kaupmenn hafa átt í nokkr-
um útistöðum við heildsala
stundum og má í því sambandi
nefna mótmæli okkar gegn
verzlun heildsala til einstak-
linga.
Vaxtastríðið er lika dæmi
um togstreitu þarna á milli og
það unnu heildsalarnir, því að
nú borgum við fulla banka-
vexti af vöruvíxlum. Okkur
finnst ósanngjarnt, að með
þessu hafa heildsalar velt bolt-
anum á undan sér til okkar
en við getum ekki velt hon-
um lengra, og þurfum að axla
verulegar byrðar án nokkurra
bóta.
Vilji heildsalar setja upp
smásöluverzlanir er ekkert
við því að segja. Þeir verða
bara að sæta sömu kjörum og
við t. d. gagnvart skattayfir-
völdum. Á sama hátt er okkur
kaupmönnum frjálst að setja
upp heildverzlanir, og ég hygg
reyndar, að áhrif vaxtastríðs-
ins endurspeglist í því að
kaupmenn, að minnsta kosti í
matvöru. hafa í auknum mæli
flutt inn vörur sjálfir með
félagss-kap sínum.
F.V.: „Kaupmenn settu frani
kröfur um, að þeir fengju
greidd innheimtulaun af sölu-
skatti frá ríkinu. Hvernig hef-
ur verið tekið undir þær hjá
viðkomandi yfirvöldum?“
Gunnar; „Undirtektirnar
hafa verið dræmar en það
breytir engu um að okkur
finnst hér vera mikið nauð-
synjamál á ferðinni. Söluskatt-
urinn hefur hækkað gífurlega.
Fyrst úr 3% í 5,5% og svo í
7%. Þá var honum skilað
fjórum sinnum á ári. Þegar
minnzt var á innheimtulaun á
þeim tímum var því svarað til,
að umtalsverðar fjárupphæðii'
væru af þessum sökum í velt-
unni vaxtalaust um nokkurn
tíma hjá verzluninni. í sjálfu
sér mátti fallast á gildi þeirra
raka. Nú er söluskatturinn
orðinn 19% og verzlunin á að
gera hann upp einu sinni í
mánuði. Það þarf því að gera
s'kýrslur 12 sinnum á ári og
er nú svo komið, að kaup-
menn þurfa að leita aðstoðar
endurskoðenda til þess að
hafa röð og reglu á þessum
hlutum og greiða á réttum
gjalddaga. Söluskatturinn er
ekki lengur í veltunni og fyr-
ihhöfn og kostnaður við hann
héfur aukizt mjög. Þess vegna
er krafan um innheimtulaun
nú sett fram í fullri alvöru.
Árið 1974 innheimti smá-
söluverzlunin í landinu sölu-
skatt upp á u. þ. b. 7 milljarða
kr. fyrir ríkið. Það er um helm-
ingi hærri upphæð en Gjald-
heimtan í Reykjavík innheimti.
Rekstur hennar kostaði 40
milljónir 1973. Nú viljum við
fá einhverja ákveðna prósentu
í innheimtulaun og verði rí'kis-
valdið ekki við þeirri kröfu
munum við hreinlega hætta
þessu, þannig að rikið yrði að
hafa mann 5 hverri búð til að
rukka viðskiptavinina um sölur
skattinn sinn“,
FV 2 1975
41