Frjáls verslun - 01.02.1985, Page 24

byggö eru upp á eðlilegan hátt
starfað, því það er óeðlilegt eins
og nú er, að ekkert fyrirtæki geti
starfað með eðlilegum hætti. Það
er meginatriði og á að vera meg-
inmarkmið að fyrirtækin hafi eöli-
leg starfsskilyrði.
Það er óeðlilegt ástand, eins og
var lengst af á síðasta ári, að út-
flutningsvörurnar voru seldar
langt undir framleiðsluverði,"
sagöi Jón Páll Halldórsson að
lokum.
Laga þarf ytri skilyrði,
þá sérstaklega gengisskráning
— segir Vilhjálmur Egilsson
hagfræðingurVinnuveitendasambandsins
„NÚMER eitt er þaö aö lag-
færa þau ytri skilyröi sem sjáv-
arútvegurinn býr viö og þá er
fyrst aö nefna gengisskráning-
una og peningastjórnunina,"
sagði Vilhjáimur Egilsson, hag-
fræöingur Vinnuveitendasam-
bands íslands í samtali viö
Frjálsa verzlun, þegar undir
hann var borin spurningin:
Hvernig á aö leysa vanda út-
geröarinnar?
„Bæði gengisskráningin og
peningapólitikin miðast við að
halli sé á utanríkisviðskiptunum,
en þegar svo er verða alltaf
vandamál i sjávarútveginum.
Þegar þessi tvö atriði eru þannig
að halli skapast i utanrikisversl-
uninni, þá verða rekstrarvanda-
mál viðvarandi i sjávarútveginum
og koma niður á útgerð og fisk-
vinnslu sitt á hvaö. Það er frum-
skilyrði að hafa þessi tvö atriði i
lagi. Gengisskráningin ræður þvi
hvað við fáum fyrir afuröirnar i ís-
lenskum krónum og ef aöhalds-
leysi er i peningamálunum og eytt
er meira en aflast en kostnaðar-
stigiö hjá atvinnuvegunum er eig-
inlega það sama og eyðslustigið
hjá þjóðinni. Á meöan umfram-
eyðsla er þá er kostnaöarstig of
hátt miðaö viö tekjur," sagði Vil-
hjálmur.
Gera fiskverð sveigjanlegra
og frjálsara
„Síðan er ýmislegt annað sem
þarf að huga að og raunar er um
langan lista aö ræða, en á meöan
þessi atriði eru ekki i lagi, þá ger-
ist ekki neitt.
Það þarf að opna fyrir fiskverð-
ið og gera þaö sveigjanlegra og
frjálsara, þannig að fiskurinn
verði metinn meira eftir gæöum
en nú er gert. Ályktunin sem mað-
ur dregur er að frelsi i fiskverðs-
ákvöröunum sé eina leiðin til að
koma skynsamlegri verölagningu
á fót. Það þarf að verðleggja fisk-
inn eftir gæðum meira en gert
hefur verið og einnig verði það
metið hvers viröi hann er fyrir
vinnsluna. Þaö má halda þvi fram
að vinnslan kaupi oft fisk á yfir-
veröi, það er of lakan fisk á of háu
verði og einnig öfugt. Það má til
dæmis benda á aflahrotuna sem
kom siðastliðið sumar sem dæmi
um aö fiskurinn hafi veriö of dýru
verði keyptur. Þá barst mikið
magn af fiski á land og frystihúsin
önnuðu ekki aflanum, sem leiddi
til þess að fiskurinn fór i ódýrustu
pakkningarnar sem leiddi til þess
að frystihúsin töpuðu á meðan.
Eins er fiskurinn ekki sérlega gott
hráefni á sumrin. Þaö kemur
einnig oft fyrir að fiskvinnslan
greiðir ekki fullt verö fyrir fiskinn,
fær gæðahráefni á undirverði,"
sagði Vilhjálmur.
Skipin fari á
uppboð
Vilhjálmur var að þvi spurður,
hvernig bregöast ætti við þeim
vanda sem nú blasir við nokkrum
togurum, þar sem gjaldþrot vofir
yfir, hvort ætti að bjarga þessum
skipum. „Nei það tel ég ekki,
þessi skip eiga að fara á uppþoð.
Það á ekki að gera neitt frekar en
gert hefur verið til að hjálpa skip-
unum. Ef þau standa ekki undir
sér, þá eiga þau að fara á uppboð.
Ég er hins vegar sannfærður um
það að þó þessi skip fari á upp-
boð, þá muni allar líkur benda til
þess að þau sveitarfélög sem
skipin eru frá, fái þau aftur með
einhverjum hætti. Það er einnig
rétt aö benda á þaö aö þaö er yf ir-
verö á skipum hér og verðinu er
haldið uppi i skjóli innflutnings-
banns á fiskiskipum," sagði Vil-
hjálmurEgilsson.
24