Frjáls verslun - 01.02.1987, Qupperneq 45

„í flestum tilfellum eru innflutt blóm lakari en innlend", segir Sveinn Indriöa-
son hjá Blómamiöstööinni.
Bjarni er heldur ekki sáttur við
verðmyndunina á markaðnum. Hann
telur að samkeppnin sé ekki virk
þegar aðeins tvö fyrirtæki í eigu
framleiðenda annast dreifingu í
heildsölu. Auk þess sem annað fyrir-
tækið hefur mjög sterka markaðs-
hlutdeild eða um 75%. „Framboð og
eftirspurn hafa ekki þau áhrif á verð-
ið sem æskilegt er. Ég er þess full-
viss að það fer fram ákveðin miðstýr-
ing á markaðnum þótt menn séu
ekki alveg meðvitaðir um það“, sagði
Bjarni.
— Hvernig ætti markaðurinn að
vera að þínum dómi?
„Ég held að eðlilegt væri að koma
upp markaði fyri bæði blóm og
grænmeti þar sem framleiðendur
byðu fram vöru sína til þeirra sem
kaupa ákveðið lágmark og verð fari
eftir framboði og eftirspurn að svo
miklu leyti sem því verður við kom-
ið.“
Mikil samkeppni
„Ég hef verið í þessum viðskiptum
í 30 ár og samkeppnin hefur verið
miskunnarlaus nánast frá upphafi",
sagði Sveinn Indriðason fram-
kvæmdastjóri Blómamiðstöðvarinn-
ar í samtali við Frjálsa verslun. „Við
byrjuðum með 5% af markaðnum og
höfum nú 75-80%.“
Blómamiðstöðin er sölufyrirtæki
tuttugu og fjögurra blómabænda
sem reka garðyrkjustöðvar í Hvera-
gerði, Biskupstungum, Hruna-
mannahreppi og Mosfellssveit. Þess-
ir bændur rækta um fjóra fimmtu
hluta þeirra inniblóma sem lands-
menn nota. Upphaf Blómamiðstöðv-
arinnar má rekja til ársins 1961
þegar 5 blómabændur í Hveragerði
bundust samtökum um að ráða sölu-
mann. Hann starfaði fyrst einn á bif-
reið en nú eru starfsmenn 7 og fjórar
bifreiðar í daglegum rekstri.
„Verðmyndun fer þannig fram að
menn staðnæmast á ákveðnu verði
sem breytist ekki nema með verð-
lagsbreytingum. Menn eru alltaf að
ná betri árangri í þessari grein, þekk-
ing og hagræðing skilar sér í bættum
rekstri og þannig hafa menn náð að
þoka verðinu niður smám saman.
Verð á blómum hefur líka lækkað frá
því sem það var fyrir nokkrum
árum sé miðað við fast verðlag. Það
er líka mikil samkeppni milli bænda
innbyrðis því góð blóm seljast fyrst.“
Blómamiðstöðin annast einnig
innflutning á veturna þegar innlend
framleiðsla er ekki tiltæk. Sveinn
taldi ekki að reynt væri að hamla inn-
flutningi meira en nauðsyn krefði og
lög segðu til um. „Innflutningur er
nauðsynlegur til að fylla í skörðin en
við teljum að óheftur innflutningur
muni leggja þessa atvinnugrein í
rúst. Tollar og flutningsgjöld nægja
ekki til þess að veita þessari atvinnu-
grein vernd því að verðsveiflur eru
það miklar erlendis. Þegar verðið er
lægst veita tollar enga vernd. Við
höfum reynsluna af óheftum inn-
flutningi sem var um tíma. Hann fór
illa með marga bændur og sumir eru
ekki búnir að ná sér enn.
Auk þess sem atvinnugreinin þolir
ekki frjálsan innflutning er heldur
ekki hægt að byggja á innflutningi.
Stundum fáum við ekki vöruna og í
flestum tilfellum eru innflutt blóm
lakari en innlend. Þótt innflutningur
sé nauðsynlegur að vetrinum - um
það eru allir sammála - mega innflutt
blóm ekki lækka gæði á íslenska
markaðnum. Norðmenn hafa áhyggj-
ur af þessu. Athuganir í Hollandi
hafa sýnt að helmingur þeirra sem
kaupir léleg blóm kaupir þau sömu
ekki aftur. Þetta þurfum við að hafa í
huga því neytandinn er sá dómari
sem ekki þýðir fyrir okkur að deila
við.“
Sveinn sagði að ræktun blóma á
íslandi væri í stöðugri sókn. Rækt-
unartíminn lengdist með aukinni lýs-
ingu að vetrinum og gæði framleiðsl-
unar væri mikil. Hann benti á að er-
lend framleiðsla væri víða ríkisstyrkt
en blómaframleiðendur hér heima
nytu engra styrkja. Hins vegar
þyrftu þeir að greiða háa tolla af að-
föngum sem erlendir keppinautar
þyrftu ekki að greiða. Þá væri orku-
verð til bænda hátt.
„Við viljum hafa stjórn á þessum
málum en ekki þar fyrir að við viljum
neina hörkustjórn. En það er um-
hugsunarvert að álagning í smásölu
er ótrúlega svipuð þó samkeppni eigi
að ríkja en hún virðist ekki skila sér
á þetta litlum markaði“, sagði
Sveinn.
45