Frjáls verslun - 01.02.1992, Blaðsíða 41

SKATTAMAL
SKATTUR Á EIGNIR
OG EIGNATEKJUR
• HUGLEIÐINGAR UM AÐFERÐIR
Um þessar mundir er mikið rætt um skatt á fjármagnstekjur.
Tvær nefndir hafa starfað að undirbúningi málsins á vegum tveggja
fjármálaráðherra. Á árinu 1989 skipaði þáverandi fjármálaráðherra
nefnd til að gera tillögur um málið og skilaði hún af sér áfanga-
skýrslu á því ári. Áfram var unnið að undirbúningi málsins án þess
að frumvarp væri lagt fram. Á síðasta ári skipaði núverandi fjár-
málaráðherra nýja nefnd um samræmda skattlagningu eigna og
eignatekna og er nefndinni ætlað að skila fyrstu hugmyndum sínum
í næsta mánuði. í erindisbréfi nefndarinnar kemur fram að með
samræmingu skattlagningar eigna og eignatekna sé ekki sérstak-
lega stefnt að því að tryggja ríkissjóði auknar tekjur heldur að
tryggja samræmda og sanngjarna skattheimtu. Þetta markmið
kemur þó illa heim við þá almennu umræðu, sem fram fer í þjóðfé-
laginu þessa dagana, þar sem mjög er horft til aukinnar tekjuöflun-
ar með hinum nýja skatti.
Greinarhöfundurinn, Ólafur
Nilsson löggiltur
endurskoðandi, er einn af
stofnendum og eigendum
Endurskoðunar hf.
Tæknileg vandamál við skattlagn-
ingu fjármagnstekna eru fjölmörg og
er það mjög skiljanlegt þótt sú nefnd,
sem nú vinnur að málinu, hafi ekki á
þessu stigi lausn á öllum þáttum
þessa máls. Hitt er mikilvægt að ætla
sér ekki um of, fara hægt af stað í
þessari fyrirhuguðu skattlagningu og
leita fyrst og fremst einfaldra og
framkvæmanlegra lausna því hafa
verður í huga að framkvæmdin hvílir
fyrst og fremst á framteljendum sjálf-
um; einstaklingum sem fæstir hafa
möguleika á flóknum útreikningum á
skattstofnum.
AF HVERJU EKKISKATTSKYLT1978
Með lögum nr. 40/1978 um tekju-
skatt og eignarskatt urðu grundvall-
arbreytingar á skattalögum með til-
komu reglna um almenna verðtrygg-
ingu, þ.e. um árlegt endurmat eigna
og um útreikning á raunvöxtum í at-
vinnurekstri með svonefndri verð-
breytingarfærslu. Eftir talsverða
könnun á möguleikum þess að raun-
vaxtatekjur einstaklinga mynduðu
skattstofn var ekki talið framkvæm-
anlegt að koma slíku kerfi á, en á þeim
tíma voru raunvextir af kröfum og
innstæðum í innlánsstofnunum al-
rnennt ekki jákvæðir. Síðan þá hafa
aðstæður gjörbreyst, almenn verð-
trygging komst á um svipað ieyti og
lögin tóku gildi og möguleikar ein-
staklinga til ávöxtunar á sparifé hafa
tekið stakkaskiptum. Þrátt fyrir gjör-
breyttar aðstæður hefur lítið gerst
varðandi ýmsar tæknilegar lagfær-
ingar á lögunum frá 1978.
HVAÐ ERU FJÁRMAGNSTEKJUR 0G
HVERJIR MUNU GREIÐA SKATTINN?
Með skatti á fjármagnstekjur er al-
mennt átt við skattlagningu vaxta af
hvers konar eignum og skattlagningu
arðs af hlutafé. Yið skattlagningu
þessara tekna kemur m.a. til skoðun-
ar með hvaða hætti farið skuli með
nafnvexti, verðbætur, afföll og geng-
ismun. Hugtakið eignatekjur er þó
nokkru víðtækara því þá bætast við
aðrar tekjur af eignum, svo sem
leigutekjur. Það er samræming skatt-
lagningar þessara tekna allra og
þeirra eigna sem þær gefa, sem mun
vera verkefni nefndarinnar.
41