Helgarpósturinn - 06.10.1994, Blaðsíða 20
20
MORGUNPÓSTURINN FRÉTTIR
FIMMTUDAGUR 6. OKTÓBER 1994
Neyslusögur níu einstaklinga
26 ára þjónn
„Ég reykti hass í íyrsta skipti á
unglingsárunum og hef gert það af
og til síðan þrátt fyrir að ég sé ekk-
ert sérstaklega hrifin af áhrifunum.
Ég var 23 ára þegar ég prófaði að fá
mér kókaín en þá var ég á ferðalagi
í Bandaríkjunum. Ég hafði heyrt
mikið talað um kók en víman af því
kom mér dálítið á óvart. Það er að
segja mér fannst ég alls ekki vera í
vínru. Mér fannst ég hugsa mjög
skýrt og varð mjög örugg með mig.
Það er mjög þægilegt að fá sér í nef-
ið þegar maður er að drekka. Þolið
eykst og maður verður ekki óþægi-
lega fullur. Ókosturinn er hins veg-
„Næst þegar ég hitti
hann í skólanum bað
ég hann um að út-
vega mér sveppi.
Hann gerði það og
næsta föstudag fór-
um við saman í partý
og hann sýndi mér
hvað væri hæfilegt að
taka mikið magn.“
ar sá að dagurinn á eftir getur orðið
ansi erfiður. Ég hef sáralítið orðið
vör við að kókaín sé í umferð hérna
á íslandi. Það er aftur á móti lítið
mál að verða sér úti um amfetamín
og yfirleitt ekki erfitt að finna ein-
hvern sem er til í að gefa manni
smávegis ef maður hefur áhuga á
því á annað borð.“
22 ára háskólanemi
„Ég var í menntaskóla þegar ég
prófaði dóp fyrst. Það gengu um
skólann hinar og þessar sveppasög-
ur og maður var orðinn dálítið for-
vitinn. Ég var í tímum með strák
sem ég vissi að hafði prófað sveppi.
Við vorum farnir að kynnast ágæt-
lega þegar ég hitti hann eina helg-
ina í Rósenbergkjallaranum. Ég sá á
honum að hann var eithhvað meira
en fullur og spurði hvort hann væri
á sveppum og hann svaraði játandi.
Svo fór hann að lýsa fyrir mér vím-
unni og sagði að þetta væri meiri-
háttar. Næst þegar ég hitti hann í
skólanum bað ég hann um að út-
vega mér sveppi. Hann gerði það og
næsta föstudag fórum við saman í
partý og hann sýndi mér hvað væri
hæfilegt að taka mikið nragn.
Stuttu síðar fór víman að skila sér
og kvöldið varð meiriháttar. Þetta
var fyrir þremur árurn og það var
ekki fyrr en í sumar sem ég prófaði
dóp aftur, en þá reykti ég hass.
I sumar lenti ég nokkuð oft í
þannig aðstæðum að fólk var að
reykja hass eða taka amfetamín í
kringum mig. Oftast er manni boð-
ið að vera með og það hefur bara
farið eftir því í hvernig skapi ég hef
verið hvort ég hef þáð boðin eða
ekki. Mér er alveg sama þó að fólk
sé að þessu í kringum mig, fólk má
gera það sem það vill.“
27 ára skrifstofumaður
„Ég var á diskóteki í London þeg-
ar ég prófaði fyrst að reykja hass.
Ætli ég hafi ekki verið 18 ára. Ég
fann engin áhrif þá frekar en í tvö
þrjú næstu skiptin sem ég reykti.
Þegar ég fann svo vímuna af þessu
varð ég fyrir vonbrigðum og fannst
þetta hálf ómerkilegt. Annars held
ég að það sé ekki víman sem margir
eru að sækjast eftir, að minnsta
kosti ekki til að byrja með. Það er
fyrst og fremst stemmningin í
kringum þetta sem er spennandi.
Þetta er bannað og það er hálfgert
ritúal að reykja í hópi.
Ég var tvítugur þegar ég prófaði
kókaín í fyrsta skipti. Ég man vel að
ég var hálf hræddur við að prófa
það, fékk mér lítið og fann frekar
lítil áhrif. Seinna prófaði ég það í
meira magni og komst að raun um
að þegar maður tók til dæmis kóka-
ín á diskóteki varð maður eðlileg-
asti maðurinn á svæðinu. Aðrir
voru blindfullir, röflandi og leiðin-
legir á meðan maður sjálfur var
mjög yfirvegaður þó maður hefði
ekki drukkið minna. Mér fannst
þetta mjög magnað en líka ógn-
vekjandi og gerði ekki mikið af
þessu, ég keypti til dæmis aldrei
efnið sjálfur. Einn úr kunningja-
hópnum var mjög duglegur að gefa
okkur hinum og við létum þar við
sitja. Sá kappi er hins vegar í mikilli
neyslu í dag og í vondum málum.“
23 ára bílstjóri og díler
„Sumir dílerarnir láta kúnnana
sína koma heim til sín. Þessir díler-
ar geyma að sjálfsögðu ekki öll efn-
in heima hjá sér heldur úti í bæ, í
skúrum eða þá grafin einhvers stað-
ar. Vinur minn sem er líka að díla
er með efnin falin heima hjá ömmu
sinni og afa. Hann býr rétt hjá þeim
svo það er þægilegt fyrir hann að
skutlast yfir til þeirra, og auðvitað
grunar engan að fólk á sjötugsaldri
sé með eiturlyf falin heima hjá sér,
hvað þá þau sjálf.
Ég bý í foreldrahúsum og get því
ekki tekið kúnnana heim, og ég ef-
„Ég er búinn að koma
mér upp ákveðnu
tölukerfi og þegar fólk
hringir getur það
pantað í gegnum sím-
boðann með því að
slá inn ákveðnar tölur
úr kerfinu."
ast um að ég myndi gera það þó ég
byggi einn. Þetta er oft vafasamt
fólk sem maður er að selja og ég
kæri mig lítið um að það viti hvar
ég á heima, þá fengi maður aldrei
frið. Ég er með símboða sem fólk
hringir í og ég fer svo heim til
þeirra. Ég er búinn að koma mér
upp ákveðnu tölukerfi og þegar fólk
hringir getur það pantað í gegnurn
símboðann með því að slá inn
ákveðnar tölur úr kerfinu.
Framboðið er mjög misjafnt,
stundum er ekki hægt að ná í svo
mikið sem eitt milligramm af hassi
en svo koma tímar þar sem nóg er
til. Svona er þetta með flest efni.
Það er búið að vera mikið um spítt,
ecstasy og sýru í sumar enda eru
þessi þrjú efni ekta sumarefni sem
gott er að vera á á skemmtistöðum
þegar nýja dansmúsikin er að
koma. Eins taka þessi efni alltaf
kipp þegar fólk er að koma heim úr
sólarlandaferðum á haustin, en það
er mikið af fólki sem prófar þau í
fýrsta skipti á sólarströndum þar
sem allt er fljótandi af þeim. Kúnn-
arnir mínir eru flestir á milli tvítugs
og þrítugs, ýmist í skóla eða að
vinna. Umfjöllun um dóp og neyslu
er yfirleitt fáránleg. Það er eins og
eina fólkið sem er í dópi á íslandi sé
eitthvað útbrunnið lið. Það er ekki
rétt, því það er ótrúlegasta fólk á Is-
landi að fikta við eiturlyf.“
„Það er mjög þægi-
legt að fá sér í nefið
þegar maður er að
drekka. Þolið eykst og
maður verður ekki
óþægilega fullur.“
31 árs læknir
„Ég prófaði hass í fyrsta skipti
þegar ég var 17 ára hjá kærastanum
mínum. Ég hafði kynnst þessu í
gegnum eldri systkini mín og for-
vitnin rak mig áfram. Frá þeim
tíma hef ég reykt reglulega, nema
þegar ég var ólétt - þá hætti ég al-
veg. Ég hef ekki fundið íyrir nein-
um óþægindum samfara neyslunni,
enda gengið afbragðsvel í námi og
starfi. Hins'vegar hef ég aldrei próf-
að önnur efni, utan einu sinni er ég
át einhverja sveppi. Ég hef bara
engan áhuga og finnst reyndar öll
þessi efni ógnvekjandi. Ég reyki
ekki daglega, en oft í viku. Vinn-
„Daginn eftir fékk ég
svakalegan móral og
datt í hug að kannski
væri ég kominn í svo
mikið rugl að ég yrði
að fara ímeðferð.“
„Hérna heima hef ég
prófað kókaín einu
sinni en það er svo
dýrt að maður gerir
það ekki oft. Spíttið er
ódýrara og ég hef
nokkrum sinnum
keypt mér það í
sumar, enda búið að
vera mikið framboð."
unnar vegna er ég oft á vakt en það
hefur aldrei komið til þess að ég
hafi þurft að vinna undir áhrifum,
enda fer það ekki saman. Núorðið
þyrftum við hjónin að fara langar
krókaleiðir til að nálgast hass og
þurfurn reyndar ekkert á því að
halda — við höfum okkar eigin
plöntur sem duga okkur alveg.“
22 ára nemi
„Ég prófaði eiturlyf í fyrsta skipti
fyrir einu ári í útskriftarferð í
Grikklandi. Ég var staddur í partýi,
það var rnjög mikið fyllerí í gangi
og góð stemmning. Ég var í hörku-
samræðum við skólabróður minn,
sem ég æfði líka með handbolta,
þegar hann bað mig skyndilega að
koma með sér inn á klósettið. Þar
er ég eitthvað að tala um hvað ég sé
orðinn rosalega fullur þegar hann
segist hafa ráð við því og dregur
upp lítið glas og lykil. Ég spurði
hann hvað hann væri með og hann
sagði að í glasinu væri kókaín. Ein-
hvern veginn kom það mér ekkert
svo á óvart enda var ég orðinn mjög
fullur og áður en ég vissi af var ég
búinn að fá mér í báðar nasir. Ég
fékk strax svakalegt kikk og glað-
vaknaði. Víman var mjög þægileg,
mikið sjálfsöryggi, kraftur og viss
vellíðan. Ég og þessi náungi vorum
svo meira eða minna á kókaíni það
sem eftir var ferðarinnar. Liðið var
mikið að reykja gras og gleypa ecst-
asy, en við vissum aldrei um aðra
sem voru á kókaíni.
Hérna heima hef ég prófað kóka-
ín einu sinni en það er svo dýrt að
maður gerir það ekki oft. Spíttið er
ódýrara og ég hef nokkrum sinnum
keypt mér það í sumar, enda búið
að vera mikið framboð.
Mér finnst hugarfar fólks gagn-
vart eiturlyfjum vera að breytast
mikið. Eiturlyf þykja spennandi og
töff, og unga fólkið er flest með
opnara hugarfar gagnvart þeim
enda hafa margir ferðast nokkuð og
hafa kynnst þessu úti, hvort sem
„Ég hef ekki fundið
fyrir neinum óþæg-
indum samfara neysl-
unni, enda gengið af-
bragðsvel í námi og
starfi. “
fólk hefur þá notað eiturlyf í þeim
ferðum eða ekki. Fólk er farið að
hugsa meira á þeim nótum að því
komi ekki við hvort einhver er að
nota eiturlyf eða ekki. Þó eru sumir
dálítið fljótir að stimpla þá sem
hafa reykt gras eða hass nokkrum
sinnum sem dópista, þótt það sé
auðvitað ekki rétt.“
25 ára starfsmaður
á auglýsingastofu
„Ég prófaði að reykja hass fyrst
þegar ég var tvítugur. í þrjú ár
reykti ég í mesta lagi einu sinni á
ári, og þá alltaf um verslunar-
mannahelgi því við félagarnir redd-
uðum okkur alltaf að reykja áður
en við fórum í þessar fyllerísferðir.
Það er einhver ævintýraljómi yfir
því að prófa þessi efni, það fýlgir
því ákveðinn spenningur bara að
gera þetta. Kókaín hef ég prófað í
nokkur skipti og fíla ég það ágæt-
lega, maður breytist ekki mikið
verður bara þægilega öruggur með
sig. Ég hef einu sinni prófað að taka
sveppi og það var rosalega skrýtið.
Það er ekkert mjög langt síðan ég
prófaði ecstasy fýrst en það fannst
mér frábært. Reyndar einum of
skemmtilegt því nú er ekki eins
gaman að drekka og áður. Þar með
sagt er langt í frá hægt að segja að
ég taki þetta oft. En áhrifin af E eru
rosaleg. Maður verður kúl, sjálfs-
álitið vex og maður verður svo
ánægður með allt. Ég hef einu sinni
hef lent í því að taka of rnikið af E
en það var ömurlegt. Ég varð veik-
ur og slappur, og víman stóð fram
að miðnætti kvöldið eftir að ég var
að skemmta mér. Það hefur verið
mjög mikið af ecstasy í gangi í sum-
ar og mér finnst það hálf ógnvekj-
andi hvað margir ungir krakkar eru
farnir að taka þetta.“
21 árs háskólanemi
„Við vorum fimm strákar heima
hjá mér að fá okkur í glas og rabba
saman og umræðurnar snérust að-
allega um eiturlyf og hvort það væri
mikið um þau í borginni eða ekki.
Allt í einu dregur einn af strákun-
um upp pípu og hassköggul. Við
hinir urðum mjög undrandi þar
sem við höfðum ekki haft hug-
mynd um að hann hefði prófað
hass og hvað þá að hann væri með
það á sér.
Hann sagði okkur svo að hann
hefði reykt nokkrum sinnum með
félaga sínum sem enginn okkar
þekkti. Við vorum allir dálítið
vandræðalegir, vissum ekki hvort
við ættum að segja honum að
snauta í burtu eða þá hvort við ætt-
um að biðja hann um að gefa okkur
í pípu og vera bara svalir yfir þessu.
Síðari möguleikinn varð ofan á
og það hefur líldega ráðið miklu
um þá ákvörðun að við vorum ný-
búnir að vera að tala um að allar
stjörnurnar og töffararnir væru í
dópinu. Það var blönduð pípa og
svo var hún látin ganga. Menn ým-
ist fundu enga vímu eða urðu
hljóðir og krosslögðu hendur fram-
an á brjóstkassanum og störðu á
gólfið, greinilega að reyna að átta
sig á hvort þeir væru skakkir eða
elcki. Daginn eftir fékk ég svakaleg-
an móral og datt í hug að kannski
væri ég kominn í svo mikið rugl að
ég.yrði að fara í meðferð. Síðan
þetta var hef ég reykt einu sinni til
tvisvar í mánuði og finnst ekkert að
því. Þegar menn eru hins vegar
komnir í sterkari efni eins og spítt-
ið, sem hefur verið svo mikið í
sumar, verða þeir að fara að hugsa
sinn gang.“
23 ára háskólanemi
„Það eru ekki nema hálfur mán-
uður eða svo síðan ég prófaði eitur-
lyf fyrst, og reyndar er það eina
skiptið ennþá. Ég og vinur minn
vorum staddir í Tunglinu og vor-
um á fylleríi. Við stóðum við dans-
gólfið þegar það kom gangandi að
okkur strákur sem ég hafði aldrei
séð áður. Hann þekkti eitthvað vin
minn og þeir röbbuðu saman í 2-3
mínútur. Eftir að strákurinn var
farinn sneri vinur minn sér að mér
og spurði mig hvort ég vildi prófa
spítt. Ég spurði hann hvort þessi
náungi hafi verið að bjóðast til að
selja honum spítt, og hann játti því.
Ég svaraði vini mínum þannig, að
ég væri til í að prófa en hann þyrffi
að hafa vit fýrir mér þegar við tækj-
um spíttið.
Svo stökkvum við niður á klósett
og þar bíður strákurinn. Við létum
hann hafa pening og hann okkur
efnið, svo fórum við inn í einn kló-
settklefann. Vinur minn dró upp
lykil og skammtaði mér enda hafði
ég ekki hugmynd um hversu mikið
ég ætti að taka, hann fékk sér sjálfur
og svo fórum við út af klósettinu.
Víman virkaði ágætlega á mig en
vinur minn sagði að efnið hefði
verið slakt.
Þetta breytti ekki neinu í mínu
lífi, ég get ekki sagt að ég sé kominn
í eitthvert rugl, heldur var þetta
bara eitthvað sem mig langaði til að
prófa og hver veit nema að ég geri
þetta aftur einhvern tíma, hvort
sem það verður um næstu helgi eða
eftir einhver ár.“ ■