Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1938, Síða 16

408
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Ólafur Jóh. Sigurðsson;
HONDIN
Brot úr endurminningu
aPI á loftinu bjó
gömul kona, en
jeg vissi ekki
hvað hún hjet.
Ef jeg vaknaði
snemma á morgnana, þá heyrði
jeg fótatak hennar, þegar hún
læddist niður stigann. Það var
lágt og auðmjúkt fótatak, svo
jeg ályktaði að lífsskoðun
hennar væri aðallega í því fólg-
in, að valda ekki miklum há-
vaða í heiminum. Stöku sinn-
um mætti jeg henni líka í stig-
anum, þegar hún var að koma
heim á kvöldin. Stiginn var
bæði mjór og brattur, og það
var æfinlega hún, sem vjek úr
vegi, hmpraði sig upp við
vegginn og reyndi að gera eins
lítið úr sjer og mögulegt var.
Það tókst merkilega vel. Mað-
ur sá hana varla. Enda virtist
hún hafa langa æfingu í, að
víkja úr vegi.
Einu sinni gerði jeg það að
gamni mínu, að hliðra til fyrir
henni í stiganum. Jeg stóð kyr
og beið þess, að hún hjeldi
áfram. En gamla konan stóð
einnig kyr.Hún hreyfði sig ekki
— og beið eins og jeg.
Ætlarðu ekki að halda á-
fram? spurði jeg óþolinmóður.
En hún hristi höfuðið og
skildi ekki þessa nýstárlegu
kurteisi.
Hún var lág vexti og bogin.
Þegar hún leit upp — og það
kom örsjaldan fyrir — þá sá
maður óendanlega þreytu í
dökkum augunum, andlitið var
svipbrigðalaust og ópersónu-
legt, hörundsliturinn grár, hár-
ið tjásulegt. Hún hafði engin
sérkenni, sem skipuðu henni í
ákveðinn flokk. Hún var ein
af þeim fjölmörgu manneskj-
um, sem fyrirfinnast alls staðar
á jörðinni, enda fanst mjer til-
vera hennar skifta engu máli.
Jeg hafði ekki hugmynd um
hvaðan hún var, hvað hún
gerði, eða hvort hún hefði alið
allan aldur sinn hjerna á loft-
inu; en einhver sagði mjer, að
son ætti hún, myndarlegan
strák, sem væri sjómaður.
Svo komu fyrir ýms atvik,
sem færðu okkur nær hvort
öðru. Atvik, sem urðu þess
valdandi, að mörgum árum
seinna samdi jeg nokkur lög,
sem jeg kallaði Söngva gömlu
konunnar.
Z.
Fyrstu vikurnar, sem jeg bjó
í húsinu, gekk alt að óskum.
Jeg hafði nóg að bíta og brenna,
mjer leið vel, jeg horfði björt-
um augum fram á veginn.
En hamingjubyrinn varð ekki
langær, því miður. Peningarnir
mínir gengu smám saman til
þurðar, vinir mínir gengu smám
saman til þurðar, það steðjuðu
að mjer vandræði, svo jeg átti
oft erfitt með svefn á næturn-
ar.
Jeg gekk um gólf. fram og
aftur. Nóttin var hljóð, auðn-
arþögnin drekti hverri hugsun,
hverju andartaki.
— Að sitja við gluggann og
horfa á það, sem gerðist í hús-
inu hinumegin við gðtuna, var
mín besta dægrastytting. Á
morgnana sá jeg holduga frú
sýsla við matartilbúning. Hún
handljek diska og pönnur með
fullkomnu öryggi, brosti að
sínum skemtilegu hugsunum, og
vaggaði öðru hverju inn í borð-
stofuna. Hún var sjálf einskon-
ar borðstofa. Á kvöldin hafði
jeg mestan áhuga fyrir Ijós-
inu í einum herbergisgluggan-
um á neðstu hæð. Þar bjó ung-
ur maður, sem virtist ákveðinn
f. að njóta lífsins. Sem betur
fór var hann ekki kvöldsvæf-
ur, en hitt var þó enn þá meira
virði fyrir mig, að jeg gat aldrei
vitað, hvenær hann myndi
slökkva. Það kom meira að
segja fyrir, að hann slökti alls
ekki, og ljósið logaði alla nótt-
ina.
Jeg ásetti mjer að telja upp
að fimm þúsund. Jeg veðjaði
um það við sjálfan mig, að áð-
ur en þeirri tölu væri náð,
myndi nábúinn slökkva. Jeg
lokaði augunum og byrjaði að
telja: skifti mjer í tvo menn,
annar taldi, en hinn gætti þess
að öllum reglum væri hlýtt.
En þegar liðið var á fjórða
þúsundið, gat jeg ekki stilt mig
um, að opna augun ofurlítið,
þannig, að jeg sá, hvort ljósið
lifði ennþá. Ef svo var, taldi
jeg hægar, uns komið var upp
í fjögur þúsund og fimm
hundruð. Þá opnaði jeg augun
eldsnögt, svo að fjelagi minn,
sem stóð á verði, yrði þess ekki
var, bætti síðan þrem hundruð-
um í viðbót, opnaði augun einu
sinni enn, og síðustu tugina
taldi jeg mjög hægt, ákveðinn
í að vinna.
En nábúi minn hinumegin við
götuna hefir að öllum líkindum
ekki haft hugmynd um, hvað
hann var þýðingarmikil per-
sóna. Annað hvort hefir hann
verið mjög illa innrættur eða
húsráðendur hans mjög óþol-
inmóðir, því að einn góðan
veðurdag sje jeg nýtt andlit í
glugganum. Það var miðaldra
piparmey, uppþomuð og skorp-
in, manneskja sem slekkur ljós-
ið stundvíslega klukkan tíu á
hverju kvöldi.
Vinur minn hafði flutt sig —
og andvökunæturnar urðu enn
þá. eyðilegri og viðburðasnauð-
ari.
8.
Eftir þetta fór jeg að
veita gömlu konunni meiri at-
hygli. Jeg tók sjerstaklega eft-
ir því, að hún var upplitsdjarf-
ari og glaðlegri, ef veður var