Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1938, Page 21
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
413
Skipinu var nú skotið ofan í
mesta flýti, tveir menn settir við
hverja ár og róið knálega fyrir
Klettsnef. Jón hreppstjóri stýrði.
Þegar fyrir Nefið var komið,
voru undin upp segl. Það var
frískur suðaustan kaldi, og var
sigldur beitivindur. Skipið gekk
vel, en þó var róið á kulborða, og
voru tveir um hverja árina. Nú
var hugur í mönnum, og skyldu
útlendingar ekki að þessu sinni
veita Eyjaskeggjum harðar bú-
sifjar bótalaust. Á bátnum voru
svo að segja eingöngu þeir menn,
sem röskastir þóttu ungra manna
í Eyjum og fúsastir til stór-
ræða á sjó eða í fjöllum.
Þegar báturinn nálgaðist Ell-
iðaey, heyrðu þeir það fjelagarn-
ir, að blásið var í þokulúður á
kúttemum franska. Nú sáu þeir,
að bátur lá við urðina vestan í
eynni, og alt í einu gat að líta
sex menn, sem komu hlaupandi
fram á bjargbrúnina og hröðuðu
sjer niður í áttina til bátsins.
Var það jafnsnemma, að þeir
komust út í hann og Gideon
rendi að honum. Voru þeir Guð-
jón í Sjólyst og Hjalti jafnfljót-
ir að ná í fangalínu þeirra Frans-
mannanna. Einn af þeim frönsku
þreif þá í snatri flatningshníf
og hjó í einu höggi í sundur lín-
una á borðstokk bátsins. Vest-
mannaeyingar gripu þá margir
í franska bátinn og drógu að
sjer. Hjeldu þeir í borðstokkinn.
Fransmaður sá, sem var með
hnífinn, brá honum þá á loft og
gerði sig líklegan til að rista
langs eftir borðstokknum á hend
ur þeirra Eyjarskeggja. Byssum
ar voru tvær með í förinni, og
lá hin gamla soldátabyssa, sem
fylgt hafði Hjalta úr Mýrdal, við
hliðina á honum. Hún var hlað-
in selahöglum og hafði fengið
vænan púðurskamt. Ekki þurfti
að setja á hvellhettu. Það hafði
Hjalti gert um leið og lagt var
upp frá Heimaey.
Hjalti þreif nú í byssuna í
einu vetfangi og miðaði henni
á Fransmanninn, sem var með
hnífinn. Fleygði þá sá franski
frá sjer hnífnum á sjó út, fórn-
aði höndum og hrópaði á
frönsku:
Guð hjálpi mjer.
Hjalti lagði þá hjá sjer byss-
una og skipaði fjelögum sínum
að taka Fransmennina með valdi
og flytja þá yfir í Gideon. —
Þetta var gert, og skulfu Frans-
mennirnir eins og hríslur og
báru ekki hönd fyrir höfuð sjer.
Hjalti bað nú fjóra menn að
ganga upp á eyna og athuga,
hvað gerst hefði. Eftir stundar-
korn komu þeir aftur og sögðu,
aö engin kind hefði verið drep-
in, en auðsær væri samt tilgang
ur Fransmannanna, því að ullar-
lagðar hefðu verið á tætingi hjer
og þar. Hefðu Fransmennirnir
elt fjeð, náð í lagðinn á því öðru
hvoru, en kindurnar slitið sig af
þeim. Á kofanum sæi ekkert.
Hjalti hugleiddi nú samtal sitt
við sýslumann. Nei, sýslumaður
hafði ekki sagt honum að fara
með menn og skip til hafnar,
nema Fransmennirnir hefði drep
ið kindur eða skemt mannvirki.
En úr því að tilgangur þeirra
var auðsjeður, þá var skratti
hart að láta þá sleppa án veru-
legrar ráðningar. Hjalti fór svo
með fimm menn með sjer yfir í
skipsbátinn franska og sagði
þeim Gideonsmönnum að bíða
sín.
Nú var skipsbátnum róið út
að kútternum, og var einn af hin-
um hernumdu Fransmönnum
með í förinni. Það var sá, sem
gripið hafði til fiskihnífsins. —
Var það ætlunin, að hann gæti
sagt fjelögum sínum, hvernig
komið væri, hve vel Vestmanna-
eyingar væru liðaðir og hversu
þeir vævu vopnum búnir.
Þegar kom út að skútunni,
stökk Hjalti einn upp. Skipverj-
ar þustu undir þiljur, nema einn
maður. Hjalti spurði hann, hvort
hann væri skipstjóri. Jú, sá
franski hvað það vera. Hjalti
sagði honum þá, að menn hans
hefðu verið staðnir að tilraun til
að stela fje, en við fáu væri harð
ari refsingar á íslandi. Kvaðst
Hjalti koma í umboði lögreglu-
stjóra, en við eyna biði sín bátur
með hart nær tuttugu vöskum
mönnum, og væru þar einnig hin
ir frönsku sendimenn, allir nema
sá, sem sæti þarna í bátnum við
skipshiðina. Væru fjelagar sínir
vel vopnaðir.
Skipstjóri kvað það ekki vera
satt, að hann eða hans menn
hefðu ætlað að stela kindum. —
Þeir hefðu aðeins átt að sækja
skelfisk. Hjalti kvað það einnig
óleyfilegt, en annars sæist það
greinilega í eynni, að meiningin
hefði verið að stela einhverju af
fjenu. Ullarlagðar væru á tæt-
ingi fram og aftur um eyna, og
nú mundu þéir Vestmannaeying
arnir taka skipið og fara með
það til hafnar og fá það og skips
höfnina lögreglustjóranum í hend
ur.
Þegar hjer var komið, varð
skipstjóri alvarlega hræddur, og
bauð hann nú borgun til þess
að sleppa frá þessu öllu saman.
En í þessum svifum kom upp úr
káetunni maður tæplega mið-
aldra, feitur og þrútinn og auð-
sæilega drukkinn. Þetta var eig-
andi skipsnis. Hann óð að Hjalta
með krepta hnefa og hafði hinn
versta munnsöfnuð, bölvaði og
ragnaði og sagðist aldrei sam-
þykkja það, að nokkrar bætur
kæmu fyrir aðgerðir þeirra
Fransmanna í Elliðaey. Skamt
frá Hjalta stóð tunna á þilfar-
inu. Þar lá brennibútur, hand-
hægur að þyngd og gildleika. —
Hjalti skaut sjer yfir að tunn-
unni og greip hægri hendi um
bútinn. Skipseigandinn kom hvað
eftir annað með hnefaslætti og
gerði sig líklegan til að ráða á
Hjalta, en Hjalti lyfti þá brenni-
bútnum, og hörfaði svo skips-
eigandi lítið eitt frá. Vakkaði
hann kringum Hjalta eins og
köttur kringum heitan, en ann-
ars girnilegan graut, og jós úr
sjer fúkyrðum. Hjalti hafði ekki
heyrt helminginn af þeim, en
það var ekki vandi að merkja
það á látbragði og framkomu
þess franska, hverskonar orðaj
val hann viðhafði. Vjek hann
sjer nú að skipstjóra og fyrir-
bauð honum að láta af hendi
nokkurn hræranlegan hlut við
þá Eyjarskeggja.
Skipstjóri reyndi að sefa skips
eiganda og stakk upp á því, að
friður yrði saminn. Skyldu Vest
manneyingar láta skipið fara í