Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1940, Blaðsíða 28

420
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
bóndans, raða þeim bókum á
sinn stað í bókaskápunum, sem
„bróðir“ hafði tekið út daginn
áður. Hann var þjónn eða dyra-
vörður á Casino. Stundum gaf
hann mjer aðgöngumiða á sjón-
leiki þar. 1 fyrsta skifti sem hann
gaf mjer miða, stakk jeg honum
í barminn og fór með hann inn
til „bróðir“ og sýndi honum. „Þú
geymir hann meira að segja
hjartamegin í barminum", sagði
hann.
Á hverjum degi að heita má
fór jeg á göngutúr með „bróð-
ur“. En Ingibjörg fór aldrei út
fyrir dyr allan veturinn, fyrr en
komið var fram á vor. — Hún
var með ,,bronchitis“. Við geng-
um víða um bæinn, og „bróðir“
sýndi mjer margt. Stundum var
einhver bræðranna með okkur,
Jón, Björn eða Sigurður, og oft
var Sigurður uppeldissonur for-
setahjónanna með okkur. Hann
fór frá þeim heim þá um vorið.
Þá var haldin mikil veisla
fyrir hann. Það var sr. Þorvald-
ur Bjarnason, sem hjelt aðalræð
una. Mintist hann þess, að hann
hefði verið á heimili þeirra
hjóna, er Sigurður kom þangað
fyrst. Sigurður var þá 8 ára gam
all.
1 áramótaveislunni sem Jón
hjelt, þegar jeg var hjá honum,
líklega á gamlárskvöld 1877, gaf
hann öllum gestunum almanak
fyrir árið 1878, öll í bandi, sitt
með hverjum lit. Hann hjelt al-
manökunum í höndum sjer eins
og spilum og ljet hvern gest draga
sitt almanak. Almanakið, sem jeg
dró er þetta. Hún sýndi mjer al-
manak, í rauðu bandi með gyltu
ártali og rósaverki.
Þegar gestir komu, og þeir
voru oft mjög margir, bæði boðn
ir og óboðnir, var matast í stórri
stofu, sem altaf var kölluð „sal-
urinn“. Þá var mikið skrafað og
skeggrætt, og mikið fjör á ferð-
um. Þar voru tíðastir gestir
Tryggvi Gunnarsson og ýmsir
stúdentar, Þorvaldur Thorodd-
sen, Þórhallur Bjarnarson o. fl.
Þá var bæði Hendriksen og
kona hans við matreiðslu og
frammistöðu, Þóru til aðstoðar.
Jeg fjekk mikinn bata á heyrn
inni þenna vetur hjá ágætum
lækni. „Bróðir“ borgaði alla
læknishjálpina.
Um vorið nokkru áður en jeg
fór, bauð ,,bróðir“ okkur systk-
inunum með sjer í skógartúr.
Við leigðum fríðan hestvagn og
fórum í honum víða. Það var
í mínum augum dýrðlegur dag-
ur. — Við komum í mörg veit-
ingahús, og alstaðar „trakt-
eraði“ hann okkur. En áður en
við fengum nokkuð, sá hann um
að ökumaðurinn væri ekki þur-
brjósta. Var hann orðinn vel
fjörugur áður en lauk.
Frú Ingibjörg var nokkuð
„snögg upp á lagið“ og fljót til
svars. Eitt sinn fórum við syst-
kinin að skoða dýragarðinn og
var „systir“ með okkur. Við höfð-
um víst vilst af rjettri leið og
gekk því illa að finna hliðið. Jeg
kom fyrst auga á það og sagði:
„Hjerna kemur hliðið". „Þetta
segir maður aldrei, að hliðið
komi“, segir „systir“, „við segj-
um að við komum að hliðinu".
Það var stuttu eftir að jeg fór
frá Höfn, að heilsu Jóns forseta
fór að hraka mjög. Þeir bræður
mínir voru þá stundum með hon-
um á göngutúrum hans og þurfti
þá oft að styðja hann og leiða.
Hann mátti aldrei vera einn
nokkra stund.
★
Þau urðu sam-
ferða.
EGAR ,,bróðir“ dó, voru
þau yfir honum, Þóra Páls-
dóttir og Björn bróðir minn.
Ingibjörg hafði lagst til hvílu á
legubekk í næsta herbergi. Var
búin að vaka svo lengi. Alt fram
í andlátið var Jón sannfærður
um að sjer myndi batna. En aðr-
ir sáu að hverju bar. Þegar hann
var skilinn við, fór Björn fram
til Ingibjargar, þar sem hún lá
og hvíldi sig í fötunum, og sagði
henni að nú væri alt búið. Hún
mælti ekki orð, aðeins hneigði
sig, stóð síðan á fætur, afklæddi
sig og lagðist útaf. Hún steig
aldrei í fæturna eftir það, og dó
eftir 9 daga.
Á uppboðinu, sem haldið var
eftir þau hjónin, fór ýmislegt úr
búi þeirra út í buskann. Björn
bróðir minn keypti dálítið. En
hann hafði ekki mikil peninga-
ráð til þess. Hann keypti
saumaborð „systur“ og gaf Þóru
það. En Þóra gaf mjer það síðan.
Það hefir staðið þarna við glugg-
ann siðan jeg kom í þetta hús.
Þóra sagði að sjer fyndist
rjett að jeg eignaðist það, úr því
jeg hjeti í höfuðið á frú Ingi-
björgu, en sjálf ætti hún enga erf-
ingja til að eiga það. Jeg ánafna
það Þjóðminjasafninu eftir minn
dag.
Sigurður sýslumaður í Stykk-
ishólmi skrifaði Tryggva Gunn-
arssyni og bað hann að kaupa
ýmislegt á uppboðinu fyrir sig.
En jeg veit ekki hvernig á því
stóð, að aldrei kom neitt frá
Tryggva.
í testamenti þeirra hjónanna
var Þóru Pálsdóttur ákveðin
nokkur fjárupphæð, fyrir trúa
og dygga þjónustu. Hún notaði
peningana til að kosta sig við
matreiðslunám. Fjekk hún síð-
an stöðu hjá Valdimar prins.
Þar var hún meðan heilsa henn-
ar entist, og kostaði Valdimar
hana síðan á gamalmennahæli.
Hún annaðist allan veislumat á
heimili 'Valdimars prins, og
fjekk mikið lof hjá konungum
og keisarafólki, sem sátu veisl-
ur þar. Á efri árum misti hún
sjón. Var því kent um að hún
hefði svo lengi og oft staðið á
köldu steingólfi yfir sjóðandi
pottunum með höfuðið í gufunni.
> ★
í Stykkishólmi.
D víkur sögunni til Stykkis-
hólms. Þar var frú Ingi-
björg Jensdóttir lengi. Er hún
kom heim úr siglingunni fór hún
aftur til systur sinnar Þórdísar
og sr. Þorvaldar, en síðan í
Stykkishólm og þar var hún í
ein 10 ár hjá Sigurði sýslumanni
frænda sínum, uppeldissyni Jóns
Sigurðssonar, og systur sinni
Guðlaugu, er giftist honum. Þau
giftu sig í Helgafellskirkju með
„pomp og prakt“. Þar skautuðu
allar hefðarkonur og þar var
genginn brúðargangur og sitt-
hvað annað hátíðlegt.
Aðra brúðkaupsveislu, sem
mjer er minnisstæð, sat jeg, þeg-