Lesbók Morgunblaðsins - 19.03.1944, Qupperneq 2
106
LESBÓK MORG UNBLAÐSINS
ú MUistödinni, tii þess aö geeiða
fyrir afgreiðslu þar. Jeg bauðst til
þess m. a. að i'ara með skcyti og
boðsendingar miili stjónuaxínnar
á gistihúsinu og skrii'stoíu okkar í
kaupfjelagshúsinu, og til símstöðv-
arinnar. Margt af íulltrúum er-
iendra ríkja var enn í konungs-
fylgdinni, og jók það á frjettasend-
ingarnar. En allmargip af norsk-
um embœttismgnnum búsettum i
Oslo, er verið höfðu í fylgd með
konungi og ríkisstjórninni daginn
áður að Hamri og í Elverun, höfðu
snúið heim til Osloar. Hver hafði
frjálsar hendur til þess, sem vildi.
En á þessurn tíma leit ríkisstjórnin
svo á, að heppilegast kynni að
veya, að sem fæstir embættismenn
stjórnarskrifstofanna yfirgæfu
stöður sínar og störf, því þeir
kynnu að geta unnið þjóðiuni mest
gagn. einmitt með þvj, að vera
kyrriir hver á sínum stað.
Eigi varð vart við óvinaflug-
vjelar yfii* Nybergsund þenna dag,
en loftvarnarmerki voru gefin 2
eða 3 sinnixm, er við frjettum til
Nybergsund gegn um síma frá,
Elverun, að þýskar ílugvjelar höfðu
sjest þar á leið til Nybergsund, og
hlupu þá allir út í skóg. Er flug-
vjelafregnin kom, ljet símafólkið
bílstjóyana vita, sem altaf vora á
vappi á „torginu'* og bljesu þeir
þá í bílaflauturnar.
Sjálfboðaliðarnir.
Jcg var á stjái allan daginn í
allskonar erindum með skeyti og
og fylgdist þvi vel með, hvað gerð-
ist á „torginu". Minnistæðast
af þvi er jeg sá, voru hópav ungra
manna, er þangað streymdu allan
daginn, lir nágrennixut, til þess að
ganga í herinn. Tiltölulega fáir
þeirra höfðu verið í hevþjónustu
Þeir komu samt, þó þeir væru ckki
kallaðir. Nokkrir'þeirra höfðu tekið
þátt í skotæfingum skotfjclaga.
Margir þeirra voru iþróttameim.
Þarna stóðu $>tórxr fólksflutniags-
bílar, og biðu komu sjálfboðalið-
anna. Jafnóðuni og íullskipað var
í einhvern bílinn, lagði haun af
stað til vígstöðvanna.
I>arna voru margir djarí'legtr
menn og vasklegir í framgöngu.
Þung alvara og festa var í svip
flestra.
Aliðið var dags, er jeg eitt sinn
gekk framhjá einum þessara her-
flutninjiibíla. Eg nefni þá svo. þó
engum' hefði dottið í hug, tveim
döguni áður, að fólksflutningsbílar
í Trysilhjeraði yrði teknir til þess-
konar notkunar. Er jeg kom að
bílunum, var bóndakona ein, að
kveðja imgan son sinn. er sat við
bílgluggann. Jeg heyrði ekki hvaða
orð fóru þeim á milli. En þegar
móðirin gekk frá honum hnuidu
tái’in niður kinuar hins unga pilt.s.
Mjer fanst jeg verða að segja
eitthvað við hattn, gekk til hans
og sagði eitthvað á þessa leið:
„Vertu hughraustur, drengur minn“
En hann svaraði með gi’átstaf í
kverkunum: „0, við skulum vinna
á þeim, svínunum".
Þenna dag, þ. 10. apríl, var ekki
annað sýnilegt, en að við myndum
geta starfrækt frjettastofuna í Ny-
bergsund um tíma. í íbúð kaupfjc-
lagsstjórans varð ýmsu komið bet-
ur íyrir eítir því sem á daginn leið.
Það frjettist, að tii væru í þorpinu
t\ö góð útvarpstæki, sem vel væru
nothæf, tii þess að hlusta á út-
lendar frjettir, en það var okkur
nauðsynlegt. FengUtn við leyii
stjórnarirmar til þess að taka þau
eignarnámi. Þegar sent var eftir
öðru tækinu, kom i ljós, að krón-
prinsinn hafði þegar fengið það, en
maðurinn minn fór sjálfur í búðina
til kaupmanns eins, er átti hitt tæk-
ið. Er inn í búðina kom, og hann
spurði eftr tækinu, og kvaðst þurfa
að fá það til afnota fyrir frjetta-
stofuna, hitti hann afgreiðslustúlku,
er sagði, að það vasri þvi miður
ómöguiegt, því hú&bóndinu væri
ekki heima, hann væri í Elverun,
og gæti hún ekki látið tækið af
hendi, fyrr en hann kæmi heiui.
Maðurimi minn skýrði stúlkunni þá
frá því, að hami hefði stjórnar-
leyfi fyrir tækinu, cn ef það skcmd
ist í meðförum, yrði skaðinn greidd
ur. Stúlkan var enn treg tii þess
að láta það frá sjer. Hermaður
einn stóð í húðinni og leggur nú
orð í belg, segir við stúlkuna: ,,Ef
ritstjórinn vili fá tækið, verður
hann að fá það. Ef þú afhendir
það ekki, þá kern jeg sjálfur inn
fyrir búðarborðið og tek það“.
En þetta var í eina skiftið, sem við
urðimi vör við nokkra tregðu hjá
íbxium Nybergsund þenna dag, til
þess að gera allt sem í þeirra
valdi stóð til þess að greiða fyrir
okkur og starfi okkar, og var stúlk-
unni vitaskuld vorkunn, þó hiin
vildi sem lengst halda í iitvarpstæk-
ið, enda var það ekki lengi við
iýði eftr þetta. Ailir voru hinir
liprustu og greiðviknustu — enda
ekki laust við að þeim íyndist upp-
hefð að því, í þessu afskekta skógar
þorpi, að alt í einu væri það orðið
aðsetursstaður konungs og ríkis-
stjórnar, einkonar höfuðstaður
landsins.
„Kirkjuklukkurnar' ‘.
Um kvöldið, þegar átti að sjá
starfsfólki frjettastoíunnar fyrir
næturstað, var það ákveðið, að við
5 konur íengjum gistingu lijá skóg-
arverði þorpsins. Fjórar okkar svái'u
i svcfnberbergi hjónanna en jeg
svaf á legubekk í næsta hcrbergi.
Karlmennirnir allir voru kyrrir í
ibúð kaupfjelagsstjórans. Þeir sváfu
þar fæstir í rúmum, enginn fór úr
fötum, og flestir Ijetu sjer nægja
að blunda á stól eða liggja á gólf-
inu. Þeir þurftu að hafa vakta
skifti alla nóttina. til þess að frjetta
starfsemiii hjeldi áívam.
Mjer þykír rjett að geta atviks
eins, sem dæmi upp á, hvernig við
vorum orðin úrviuda eftir nætur-