Lesbók Morgunblaðsins - 20.05.1953, Blaðsíða 18
304
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Allsherjarnefnd
minmr á fyrri ályktanir landsfunda i
raforkumálum. sem gerðar hafa verið
til framgangs þeim málum undanfarin
ár.
Telur fundurinn hinar ýmsu virkjan-
ir, sem nú eru í byggingu og undirbún-
mgi, ásamt rafmagnsveitum, sem komn-
ar eru um byggðir landsins, spor í rétta
átt.
Fundinum er Ijóst að raforkan er
eitt mikilsverðasta atriðið til þess að
skapa lifsþægindi og vinna gegn þvi,
að fólkið flytji úr sveitum og kauptún-
um landsins til kaupstaðanna. Allir
hugsandi menn skilja þá þjóðfélagslegu
nauðsyn, að jafnvægi megi verða i
byggðum landsins og að framtíð þjóð-
arinnar veltur á því, að landið verði
ræktað og að sveitirnar byggist. En það
verður bezt tryggt með því að fólkið
út um byggðir landsins njóti ekki lak-
ari lifskjara og þæginda, en íbúar kaup-
staðanna.
Raforkan er undnstaða iðnaðarins i
landinu, sem er nú og verður þýðing-
armikill þáttur í atvinnulífi þjóðarinn-
ar.
Fundurinn treystir þingmönnum
Sjálfstæðisflokksins til þess að vinna
eftirleiðis, eins og hingað til, með festu
að framkvæmd raforkumálanna.
Vmna ber að því, að fallvötnin verði
virkjuð svo að nægileg orka verði fyr-
ir hendi til venjulegrar heimilisnotkun-
ar og vaxandi iðnaðar, svo að tak-
mörkun og skömmtun á raforku þurfi
ekki að eiga sér stað.
Fundurinn telur, að hefjast beri
handa um undirbúning stórvirkjana til
nýtingar auðlinda landsins með stór-
iðju og útflutning fyrir augum.
Þá telur fundurinn mikla nauðsyn
bera til að hraða lagningu rafmagns-
veitna til þeirra býla, sem liggja á sam-
veitusvæði.
Til þess að flýta fyrir framkvæmd
raforkumálanna telur fundurinn nauð-
synlegt:
1. Að framlag til raforkusjóðs verði
stóraukið frá þvi sem nú er. En hlut-
verk raforkusjpðs er meðal annars
að lána með góðum kjörum til einka
rafstöðva (dísilstöðva og vatnsafls-
stöðva) á þeitn býlum, sem vegna
legu srnnar ekki geta fengið raforku
frá stærri virkjunum.
2. Að framlag á fjárlögum til nýrra
raforkuframkvæmda verði marg-
faldað enda flestum orðið ljóst, að
þessi liður fjárlaganna er mun lægri
miðað við kaupmátt krónunnar,
heldur en var fyrst eftir að raforku-
lögin komu til framkvæmda.
3. Fundurinn telur að afla megi fjár
til að hraða framkvæmdum með
lántöku innanlands eða utan og
telur miður farið, að ekki skyldi
verða samþykkt frumvarp það um
lántöku handa Rafmagnsveitum rík-
jsiris er borið var írarr. aí Sjálfstseð-
ismönnum á nýafstöðnu Alþingi.
Fundurinn telur lántökur óhjá-
kvæmilegar í þessu skyni vegna þess
hversu nauðsynlégt er að hraða
framkvæmdum, en greiðslugeta rík-
issjóðs takmörkuð.
Fundurinn telur miður farið, að
frumvarp ■ Ingólfs Jónssonar og fleiri
um í afofkulánadeild' við Búnaóarbank-
ann hefur ekki náð fram að ganga, en
þeirri deild er ætlað að veita hagstæð
lán til greiðslu á heimtaugargjöldum.
Fundurinn telur sjálfsagt að verð á
rafmagni verði sem jafnast og fram-
kvæmdum í raforkumálum verði þann-
ig hagað, að landsmönnum verði gef-
in sem jöfnust aðstaða til þess að hag-
nýta raforkuna. •
Áfercgismál
Landsfundurinn leggur áherzlu á
nauðsyn þess að vinna gegn ofnaufn
áfengis og tóbaks i landinu og telur
mikilvægt að gefa þessu alvarlega
vandamáli meiri gaum en verið hefur,
meðal annars með þvi að efla stai'fsemi
bindindisfélaganna.
Fundurinn telur nauðsynlegt að
bi-eyta núgildandi áfengislögum i saxn-
ræmi við fengna reynslu og þakkar
dómsmáiaráðherra forustu hans um
endurskoðun áfengislaganna. Var það
miður farið, að Alþingi skyldi varpa
frá sér þeim vanda að lögleiða skyn-
samiega áfengislöggjöf.
Funduinn leggur áherzlu á það. að
haldið sé uppi í skólum landsins
fræðslu um skaðsemi afengis fyrir and-
lega og likamlega heilbrigði manna og
hvetur æskuiýðs- og menningarfélög til
þess að stuðla að áfengislausu íélags-
og skemmtanalífi.
Fundurinn telur ekki rnega dragast
lengur að koma upp nauðsynlegum
hælum fyrir áfengissjúklmga og telur
eðlilegt að ríkið, sem hefur allan á-
fengisgróðann, komi á cigin kostnað
upp gæzluvistarhæli fyrir drykkju-
sjúka menn, svo sem lagt var til í frum
varpi Gunnars Thoroddsen og Kristínar
L. Sigurðardóttur á síðasta þingi.
Jafrcvægi í
byggð landsins
Lar.dsfundurinn lastur í Ijós ánægju