Lesbók Morgunblaðsins - 23.12.1968, Blaðsíða 21

ekkert að óttast, kona mín“,
segir hann hughreystandi. Og
hann hafði rétt að mæla. Þegar
ég hafði tekið í hendur May
Morris og Vivian Lobb, hvarf
mér atlur ótti. Engum geri ég
rangt til, þótt ég segi, að betri
sálir em þær hafi ég aldrei
þekkt. Vinátta þeirra varð mér
dýrmætur ávinmingur. Hún ent
ist til þeirra endadægurs.
Ég ætla að skjóta hér inn
'lifclu atviki.
Þegar þær hafa heilsað, lit-
ast miss Morris um í litlu stof-
unum mínum. Skyndilega nem-
ur hún sbaðar við litla mynd,
sem hékk á einum veggnum, og
se_gir: „Þetta er móðir mín“.
Lítið var um veggmyndir á
þeim árum og hafði ég klippt
myndina úr ensku tímariti.(The
Strand Magazine) Mynd þessi
var tekin eftir máliverki af Mrs
Morris, máluðu af listmálaran-
um Rossetti, vini Williams Morr
is. Myndin er máluð í hinum
fagra garði á Kelmscott Man-
or, heimili Morris. Situr frú
Morris undir ‘laufskrúði trjánna
Málverkið heitir „Daydream".
Einnig vil ég geta þess, að þeg-
ar May Morris kvaddi mig á Ás
láksstöðum, sagði hún: Seint
gleymi ég litlu, fallegu stof-
unum þínum með rósailminum."
Og enn segir í blöðum fóstru
minnar:
„Heimili miss Morris er víð-
frægt sakir fagurra listaverka
og mikils bókasafns. Kelmscott
er gömul bygging, listafögur.
Garðurinn umhverfis stór og
rómaður sakir fegurðar og fjöl-
breytni. May Morris sagði mér
að allt á heimili sínu væri í
sömu skorðum og á dögum föð-
ur síns.
Stórir hópar fólks frá Lond-
on og víðsvegar að fara
,,pílagrím;iferðir“ til þessa
fræga höfðingjaseturs. Ég á úr
klippu úr ensku blaði, þar sem
sagt er frá einni slíkri ferð.
Fyrirsögn greinarinnar er:
„Pilagrímsferð til Kelmscott.“
Þar segir m.a.: „Við lögðum leið
okkar til Kelmscott. Kelmscott
er skrautleg bygging í Todor-
stíl. Garðurinn afburða fagur,
mikið blómskrúð, há, fögur tré
og flauelsmjúkir grasfletir. Dótt
ir skáldsins og listamannsins,
miss Morris og statlsystir henn-
ar Vivian Lobb, tóku á mót/
okkur af mikilli alúð. Miss
Morris líktist mjög móður sinni,
sem á yngri árum var rómuð
fyrir fegurð. Te var framreitt
í hinum fræga garði, þar sem
Morris naut félagsskapar vina
sinna, listamannanna Burne-
Jones, Rossetti og ótal annarra
.andans manna.
Að lokinni tedrykkju fylgdi
húsmóðirin okkur inn í húsið.
Við gengum upp afar breiðan
eikarstiga, næstum hvítan að
lit. Okkur var fylgt úr einum
sal í annan. f þeim öl'lum voru
listaverk, sem ekki verða metin
til fjár. Þar voru listaverk eft-
ir þúsundþjalasmiðinn Willi-
am Morris teikningar og mál-
verk eftir Rossetti og Bunne-
Jones, svo eitthvað sé nefnt.
Annars er mest af verkum Morr
is geymt á söfnum.
Þegar við höfum gengið um
þetta völundarhús Ustarinnar,
förum við aftur út í garðinn.
Stakk miss Morris upp á því
að sungin væru nokkur af upp
áhaldslögum föður síns, sem hún
tilnefndi. Var það gert af hrifn-
ingu og gleði. Að lokum tóku
nokkrir úr hópnum til má'ls og
þökkuðu frábærar viðtökur og
ógleymanlegan dag. Að kveðj
um loknum stigum við upp í
bílana. Heim komum við um
miðnætti. D.J.D.“
Fóstra mín skrifaði stutta
igrein í biaðið íslending á Ak-
ureyri árið 1931 undir fyrir-
sögninni „Góður gestur“. Þar
segir:
„Hingað til Akureyrar kom
með Lagarfossi 4. júlí miss May
Morris, dóttir enska skáldsins
og listamannsins William Morr
is. W. Morris var hinn mesti
íslandsvinur. Kom hann hing-
að tvívegis og ferðaðist mikið
um 'landið. Ávann hann sér ást
og virðingu allra þeirra, sem
honum kynntust sakir ljúf-
mennsku og göfugmannlegrar
framkomu. Dóttir hans miss May
er enginn eftirbá'tur föður síns
í því að unna íslandi, né held-
ur hinu, að vinna hylli fólks.
Þetta er í þriðja skiptið, sem
hún sækir ísland heim. Hefir
hún eignazt hér marga vini og
veit ég með vissu, að þeir fagna
allir komu hennar.
Miss Morris hefir ferðast mik
ið um Evrópu og aðrar heims-
álfur. En ekkert land, sem hún
hefir séð, þykir henni jafnríkt
af dásemdum og eyjan okkar
norður við heimskautsbaug. Þótt
miss Morris sé nú nokkuð við
aldur, hikar hún ekki við að
leggja upp í löng og erfið ferða-
lög um byggðir, fjöll og firn-
indi, því að til mikils er að
vinna: aukinnar þekkingar á
hinu dásamlega íslandi.
Miss Morris les íslenzku. Er
hún óþreytandi að fletta upp í
orðabókinni, því ekki vill hún
hlaupa yfir nokkurt orð, án þess
að skilja merkingu þess. Hún
hefir skrifað í blöð og tímarit
um sögueyjuna norður við ís-
hafsrönd og flutt um hana fyr-
irlestra. Veit ég að þar er ekki
hallað hlut þjóðar eða lands.
Miss Morris er hámenntuð og
marghæf. Heimili hennar Kelm
scott Manor er víðfrægt fyrir
fögur listaverk, stórt bókasafn
og aðra dýrmæta muni. Sjálf
er hún yfirlætislaus og ljúf-
mannleg í framkomu. Hún hefir
verið sæmd Fálkaorðunni.
í fylgd með miss Morris er
miss Vivian Lobb, vinkona
hennar og stallsystir“.
Á öðrum stað í minnisb'löð-
um fóstru minnar finn ég frá-
sögn af þessari komu þeirra
miss Morris og miss Lobb. Þá
eru fósturforeldrar mínir flutt-
ir til Akureyrar og þær vin-
konurnar búa hjá þeim, með-
an þær dveljast hér á landi.
Síðar segir hún:
„Það var snemma morguns 4.
júlí, að Lagarfoss kom til Ak-
ureyrar. Veðrið var dásamlegt.
Sólskin og sumarskraut hvert
sem litið var. Við hjónin fór-
um um borð að taka á móti
vinkonum okkar. Lagarfoss
kom austan fyrir. Þær sögðu
okkur að þær hefðu verið á
fótum alla nóttina. Þær máttu
ekki missa af neinu, sem hægt
var að sjá, meðan skipið skreið
meðfram ströndinni þessa fögru
júlínótt. Þær voru því þreytt-
ar og vansvefta.
Eftir þessa heimsókn voru
þær í hverju bréfi að bjóða
okkur að heimsækja sig. „Nú
eruð þið laus við búskapinn
og frjáls eins og fuglar himins-
ins“, stóð í einu bréfinu. En
því miður varð aldrei af því að
við sæjum Ke'lmscott Manor.
Eftir fá ár fór heilsa þessara
göfugu kvenna að bila. Mörg
ár eru nú liðin síðan þær dóu.
(Þetta hefir fóstra mín ritað
árið 1955 þá orðin 77 ára). Var
skammt á milli dauða þeirra.
Miss Morris dó fyrr. Vivian
Lobb tilkynnti okkur fráfall
hennar. Hún sagði: „Allir sakna
hennar, háir sem lágir.“ Ári
síðar var okkur tilkynnt and-
lát Vivian. Ég veit með vissu
að einnig hennar hafa allir
saknað.
Skarð var höggvið í vinahóp
okkar hjóna, sem ekki verður
fyllt.“
Ég hef drepið hér á nokkur
atriði úr gömlum minnisblöðum,
sem fallið hafa í mína eigu.
Þau bregða upp svipmynd af
kynnum við mikilhæfar per-
sónur, sem hingað fluttu geisla
gróinnar menningar. Það hef-
ir verið ljúft að kynnast þessu
fólki. Mér finnst ég þekkja þess
ar konur og jafnvel Wilham
Morris einnig. Ég hef lesið mér
til mikillar ánægju nokkuð um
hann og eftir hann m.a. bók,
sem heitir „Tales from Willi-
am Morris. Þar fer hann nær-
færnum höndum ská'ldsins um
sagnir, sögur 'og ævintýri. Hann
segir með sínum orðum frá upp
fóstri Áslaugar Sigurðardóttur
Fáfnisbana og örlögum Heimis
fóstra Brynhildar móður henn-
ar. Styðst hann þar við Ragn-
Framh. á bls. 64
23. des. 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 53