Alþýðublaðið - 14.12.1995, Blaðsíða 19

HELGIN 14. -17. DESEMBER 1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
19
Væntanlegir lesendur þurfa
ekki að vera með flugpróf upp á
vasann, hvað þá annars konar
próf eða pappíra. í því sam-
bandi er alveg nóg að vera með
bókina í höndunum.
Og skilja íslensku ?
Já, það er ekki verra.
En uppsetning textanna höfð-
ar sem sagt mikið til sjónarinn-
ar. Er það ekki rétt skilið hjá
mér?
Jú, frekar en til augans.
Þegar þú talar um loft og
mynd ertu þá kannski að draga
upp þrívíðar myndir á síðum
hókarinnar?
Það má segja það, já. Jú. Mér
finnst orð og þá texti vera
gæddur þeim eiginleika að
höfða oft sterkar til fólks en
myndir.
Það er nú ekki algilt!
Þá vil ég benda þér á þá blá-
köldu staðreynd að ljósmyndir
eru ekki lengur teknar gildar í
dómsmálum í Bandaríkjunum.
Hvað þá með myndbandsupp-
tökur?
Mér finnst það ekki koma
þessu máli við.
Ljóðin í bókinni eru í styttra
lagi. Og öll ferhyrnd. Er ein-
hver ástœða fyrir því?
í sambandi við lögunina á
textunum þá vann ég hana mik-
ið út frá Hans-Petersen hönnun-
inni. Og fjöldi orðanna réð
stærð hverrar myndar/texta.
Þannig að þetta eru ekki
sneiðmyndir?
Nei.
Má þá líta á þessar myndir
eins og í fjölskyldualbúmi? Eru
þœr mjög persónulegar, eða
hvað?
Þær gerast oft inni á einka-
heimilum. En þær eru aldrei
beint prívat.
Ertu kominn inn á gafl til
fólks? Eru þetta niðurstöður úr
einhverjum persónunjósnum ?
Gluggagægjum ?!
Eins og ég segi... þá er þetta
allt byggt á sannsögulegu og
stundum hef ég sjálfur alitaf
komið við sögu. An þess að það
komi beint málinu við. Eg sé
heldur engan mun á uppspuna
og sannleika þannig. Ef þetta
virkar á sinn hátt, þá geta allir
verið ánægðir.
Já, þú meinar það.
Já ég vil meina það.
íbúðin er
úthverfa hans
hlutirnir sem
hann safnar í
kringum sig
innyflin og fötin
sem liggja á
gólfinu húðin
þar á milli
Þegar ég renndi augunum yf-
ir bókina fannst mér eins og
það vœru yfirleitt ákveðnar að-
alpersónur sem væru þarna á
ferðinni. Er eitthvað til í því?
Það er frekar að margir komi
við sögu. En ég hef engar
ákveðnar kennitölur í huga, ef
þú átt við það. Þetta er ekki
lyklakippa að tilgreindum skrá-
argötum úti í bæ.
Er bókin í fullri lengd?
Hvað meinarðu?
Hún er ekki stytt eða neitt
svoleiðis.
Nei. En það er samt gaman að
þú skulir spyrja að þessu; í
rauninni er töluverð vinna á
bakvið hvern texta eins og
gengur. Heilu skáldsögurnar
þess vegna. Það sem skiptir
máli, það fékk að lifa.
Einhvers konar náttúruval
þá?
Það sagði ég aldrei.
Ertu hliðhollur naumhyggju
eða ákveðnum „minimalisma" í
því sem þú gerir?
Það er misskilningur. Þetta
eru ýmist upphafspunktar eða
þá endapunktar í ákveðinni at-
burðarás. Maður er alltaf að
fara aftur og aftur yfir byrjunar-
reitinn.
Það er þá ástœðan fyrir frek-
ar öguðu orðavali, eða hvað?
Ein setning segir meira en
mörg orð.
Hvernig myndir þú lýsa hlut-
verki texta?
Eins og ég segi þá þjóna þeir
oft svipuðu hlutverki og skila-
boð eða auglýsingar. Stoppa
límann og víkka hann um leið.
Aður en hann líður frá manni.
Þú vilt ganga þetta langt?
Texti í ætt við þennan er oft
að benda fólki á að kaupa það
sem er í nágrenninu kringum
það. Þú kaupir það?
Ertu að gefa í skyn að þetta
séu einhvers konar umferðar-
skilti tilfinninganna? Er það
ekki fulllangt gengið? Að fjar-
stýra upplifunum samferðar-
fólks síns?
Ef út í það er farið. Annars er
aldrei hægt að ganga of langt.
Einhvers staðar verður samt
að draga línuna. Þess vegna
getigur fólk í fötum og býr í
húsum.
Löng þögn.
Já, já. Ein ágætis kona lýsir
lestri texta þannig að þegar hún
nálgast hann þá bleytir hún
hann með inn- og upplifun
sinni. I því sambandi má örugg-
lega líta á þessa texta mína eins
og geimfarafæði, sem þurrkað-
an mat sem er hugsaður þannig
að hægt sé að fara með hann í
lengri ferðalög. An þess að vera
með yfirvigt. Eða að fara upp
og niður í lyftu.
Ertu að höfða til einhvers
ákveðins hóps með þessari
bók?
Hvort ég sé með einhvern
ákveðinn markhóp í huga? Já,
auðvitað: einstaklinga sem hafa
gengið í gegnum ákveðna
reynslu, jafnvel visst uppgjör
við sjálfa sig. Það eru ótrúlega
margir sem ég þekki og þekki
ekki sem hafa svipaða ef ekki
sömu söguna að segja mér.
/ alvörunni? Þú sérð þetta
virkilega þannig?
Þetta er gjarnan spurningin
um að rekast á veggi en finna
síðan dyrnar á sjálfum sér.
Þá erum við einmitt komnir
að myndlistinni. Hvað er að
gerast hjá þér í henni?
Það er ýmislegt í gangi þar
eins og venjulega. Ég er núna
að vinna að nýrri einkasýningu
sem verður á næsta ári. En hún
fjallar einmitt um tungumálið.
Og þá í allt annarri mynd nátt-
úrlega. Þar koma orð ekki beint
við sögu.
Hvað með jólabókaflóðið?
Þú ert ekkert smeykur við að
bókin drukkni innan um allar
þykku og þungu skáldsögurn-
ar?
Það hvarflar ekki að mér.
Eins og við vitum, þá fljóta
ljóðabækur oftar en ekki lengra
en þyngri textar. Þær eru bæði
léttari og oft dýpri.
Það er enginn skortur á yfir-
lýsingum hjá sumum!!!
Hérna er ég að tala um hreint
og klárt rúmmál og þyngd. Ef
þú vilt fá að heyra það.
Þannig að við erum í góðum
málum, eða hvað?
Ég get ekki séð annað.
báðir lófar hennar
voru undirlagðir
af djúpum línum
sem voru líkar
loftmynd af lífi
hennar og hún
var búin að
setja punkta á
vissa staði með
rauðum kúlupenna
Alþýðublaöið vill ennfremur vekja athygli á
sýningu Haraldar Jónssonar á Internetinu:
http://www.saga.is/Menning/Lagmenn-
ing/Popp/Badweb/halli. html