Vísir - 04.02.1977, Blaðsíða 5

VISIR
Föstudagur
4. febrúar 1977
V
Svíar finna
lítinn mun
i fjarlogun-
um á nýju
stjórninni og
þeirri gömlu
Eftir fjörutiu ára
sósialistiska stjórn i
Sviþjóð kom mönnum
nokkuð á óvart, þegar
stjórn Thorbjörns
Fálldins, fyrsta borg-
aralega stjórnin i 40,
ár lagði fram fjárlaga-
frumvarp sitt, hversu
mikinn keim það bar
af fyrri fjárlögum 01-
ofs Palme.
Við fyrstu sýn sáu
menn i nýju fjárlögun-
um engin merki þess að
nýir flokkar væru
komnir i rikisstjórn.
Afram var í þeim stefnt aö
fullri framleiöslu, stööugu
verögildi gjaldmiöilsins, örum
hagvexti, jafnri tekjuskiptingu
og greiðslujöfnuöi viö útlönd.
Þetta var allt óbreytt og þaö
var.ekki fyrr en rýnt var ofan i
þýöingarmikla liöi fjárlag-
anna, að grillti I hin borgara-
legri sjónarmið.
Starsýnast varö mönnum
fyrst, þegar frumvarpiö leit
dagsins ljós, á niöurstööutölurn-
ar, sem voru hærri en nokkru
sinni fyrr. Rikisstjórn Falldins
hefur slegið öll fyrri met þvi
að aldrei fyrr hafa fjárlögin
hækkaö svo á milli ára. Aldrei
fyrr hefur heldur verið gert ráö
fyrir jafn miklum halla á
sænskum fjárlögum. Né heldur
hefur fyrr veriö gert ráð fyrir
jafn stórum lántökum erlendis.
1 fyrstu viöbrögöum stjórnar-
andstöðunnar var lýst yfir mikl-
um áhyggjum af veröbólguá-
hrifum, sem slik hækkun fjár-
laganna mundi hafa. Siöar þótt-
ist andstaöan sakna efnda á
ýmsum kosningaloforöum, en
þegar allt þaö tal var grisjaö I
sundur, fundust engin alvarleg
andmæli gegn frumvarp-
inu.Gunnar Strang, fyrrverandi
fjármálaráðherra, fetti fingur
út i hitt og þetta, en það hljóm-
aði eins og nöldur og aðfinnslur
gamalmennis, sem ekkert hafði
beinlinis fram að færa til úr-
bóta. Mörgum svium þótti og
það bragðdaufur Olof Palme,
sem leiddi gagnrýni stjórnar-
andstöðunnar. Báðir sögðu, aö
þeir hefðu I stjórnarinnar spor-
um ekki tekið eins stór lán er-
lendis, heldur fjármagnað
framkvæmdir með hærri skött-
um, sem er ekki beinlinis það,
sem svium llkar best að heyra
um þessar mundir.
Þegar grannt var sKoöao,
þóttu fjárlögin vera eðiileg viö-
brögð stjórnarinnar við ástand-
inu, eins og það er orðið.
Hækkunin og þessi mikli
halli eru skýrð þannig:
97% þessara nýju fjárlaga eru
afleiðingar fyrri fjárlaga og
þeirrar stefnu, sem' stjórn
sósialista fylgdi. Hinir nýju
valdhafar eru neyddir til þess
að fygljast með timanum og
verðhækkunum þar með. Það er
ekki unnt að hrinda I fram-
kvæmd stórfelldum stefnu-
breytingum á þrem mánuöum.
Legg 1 löta karls!
— Annað skapast svo af kring-
umstæðunum i dag. Horfurnar i
efnahagsmálum Sviþjóðar eru
fremur skuggalegar. Sá efna-
hagsbati, sem fyrri stjórn batt
traust sitt við, að mundi veröa
um áramótin, lét á sér standa.
Otgjaldaaukningin, einkanlega
launaútgjöld, hefur numiö um
30% á siðustu tveim árum, og er
á góöri leiö með að gera sænsk-
ar vörur allsendis ósam-
keppnisfærar á heimsmark-
aðnum. Aðalverkefnið veröur
þvi aö bjarga sænskum fram-
leiðsluiðnaði i gegnum alvar-
lega kreppu, sem hann á fyrir
dyrum. Til þess aö byrja meö
ætlar það opinbera aö auka um-
svif sin til þess aö bæta upp á
vinnumarkaðnum þann sam-
drátt sem óhjákvæmilega verð-
ur I iðnaðinum. Þessi ábyrgðar-
lausa útgjaldaaukning er sögð
arfur, sem nýja stjórnin tók
við af þeirri gömlu og
verður að bæta úr. Þegar
valið liggur á milli atvinnu-
leysis á aðra hönd og erlendra
lána á hina, tekur stjórnin
hið siðará fram yfir. Það
verður að taka 18 milljaröa
(sænskra króna) að láni erlend-
is, sem Sviþjóð verður ekki
skotaskuld úr, jafngott láns-
straust og landið hefur.
Gösta Bohman, fjármálaráö-
herra sagði: ,,Viö höfum lifað
um efni fram, og nú verður að
borga brúsann. Samvinna er
eina leiðin.”
Þannig litur stjórnin á þessi
háu fjárlög og lánastefnuna sem
ráöstafanir til þess að bæta fyrir
drýgðar syndir, og boðar koll-
steypu á næstu fjárlagaárum.
Það eru viss klókindi I þvi fal-
in hjá stjórninni að gripa á kýl-
inu I upphafi sins stjórnartima-
bils og vinna hin óvinsælli verk-
in þá. Ef sú lækning hrifur,
efnahagur Sviþjóðar batnar,
verður hægara um vi(c aö afla
sér aftur vinsælda, þegar liður
undir lok stjórnartlmabilsins og
dregur að næstu kosningum.
„yið verðum að bæta fyrir þeirra syndir,” segir Thorbjörn
Falldin, ieiötogi nýju stjórnar ínnar.