Vísir - 03.06.1978, Blaðsíða 8

Laugardagur 3. júnl 197sVISIR
Hér sjást heilu braggahverfin, þar á ineftal þau sem stóOu vift
Sufturlandsbraut.
Ummerkin eftir veru Breta og Bandaríkja-
manna hér á stríðsárunum eru smátt og smátt að
þurrkast út enda ekkert verið gert til að varð-
veita þau. Þessir aðilar settu svip sinn á mann-
lifið meðan þeir voru hér og ekki síður á um-
hverfið þar sem þeir komu upp margs konar
mannvirkjum. Þeir reistu hvorki meira né
minna en 7000 bragga á öllu landinu, auk þess
sem þeir komu upp annars konar bústöðum.
Bretar gerðu til dæmis þó nokkuð af múrsteins-
húsum sem þeir notuðu m.a. sem þvottahús og
fleira.
Braggarnir eru nú svo til alveg horfnir, enda
voru til dæmis bresku braggarnir ekki úr
galvaníseruðu járni þannig að þeir ryðguðu
fljótt. Endingartími bandarísku bragganna var
um 10 ár en þeir voru úr galvaníseruðu járni
enda er ennþá búið í einum slíkum hér úti á
Laugarnestanga.
Þetta var Melatorgssvæftift 1946. i baksýn sést gamla loftskeyta-
stöftin.
Eftir að striðinu lauk stóðu braggahverfin auð
og var skipuð sérstök nefnd til að f jalla um það,
hvernig hægt væri að nota þessi hundruð bragga.
islendingum var leyft að flytja inn í þá og til
marks um húsnæðisekluna má geta þess að árið
1948 töldust 2500 íbúar Reykjavíkur braggabúar.
Húsin sem voru hlaðin hafa að sjálfsögðu bet-
ur staðist tfmans tönn en braggarnir og nokkuð
er um það að búið sé í þessum húsum enn þann
dag í dag.
Helgarblaðið heimsótti hjón sem búa í einu
slíku húsi og fyrir valinu urðu íbúar Rauðahúss-
ins í Fossvogi.
Þetta er eini bragginn I Reykjavik, sem enn er búift I. Hann
stendur inni i Laugarnesi.
Hér sést Raufta húsift aftutan. Eins ogsést glöggt er þetta hift reisulegasta hús.
rætt við íbúo Kouðo
hússins í Fossvogi
Þeir sem aka gamla Hafnar-
fjarðarveginn suftur Fossvoginn
komast ekki hjá þvl aft veita at-
hygli rauðmáluftu húsi sem
stendur vift Nesti. Húsift er
verulega frábrugftift islenskum
húsum og þegar farift var aft
kanna málið nánar kom i Ijós aft
þetta var eitt af þeim húsum
sem Bretinn haffti reist.
„Húsnæðisvandræftin voru
svo gifurleg og vift vissum aft viö
gætum ekki verift I bragganum til
eilifftarnóns þar sem þeir yrftu
fjarlægftir þannig aft vift
ákváftum að reyna aft koma ein-
hverri mynd á þetta hús” sagfti
Páll Itagnarsson en hann og
kona hans Hanna hafa gert úr
þvi sem tæpast gat talist annaft
en kofi stórglæsilegt hús.
Þau hjónin komu heim frá
Danmörku i striöslok og þá var
litift sem ekkert húsnæöi aft fá.
Þeim var þá boftin kjallaraibúö
á Hverfisgötunni, en báftu um aft
fá frekar bragga. „Þeir ráku
upp stór augu hjá borginni þeg-
ar við fórum fram á þetta en
hvaft um þaft vift fengum vilja
okkar framgengt og vorum
fyrstu ibúarnir sem settust aft i
Herskólakampinum,” sagöi
Páll og Hanna bætti þvi vift aft
húsnæftiseklan heffti verift svo
mikil að eftir eitt ár voru ibúar
kampsins orftnir um 1200 tals-
ins.
„Vift kunnum afskaplega vel
vift okkur i bragganum og þar
áttum vift alveg sérstaklega
gófta nágranna. Þarna bjuggu
listamenn eins og Jón Björnsson
rithöfundur og Sigurftur
Sigurösson listmálari. Og litrik-
ir persónuleikar eins og Hesta-
Mangi og Pétur i Vatnsskoti”
sagfti Hanna og bætti þvi viö
aö þægindin heföu aft sjálfsögðu
ekki verift mikil til aft byrja
meft. Ekkert vatn var i
bragganum og notast varft vift
útikamar. Þau sögftust hafa inn-
réttaö braggann eftir eigin höföi
og meftal annars reist útbygg-
ingu og á allan hátt unaft hag
sinum vel. „Þaö er hálfein-
Hanna og Páll vift hliftiö heim ab húsinu.
kennilegt þegar sifellt er veriö
aft tala um vesalings fólkift sem
þurfti að búa i bröggum. Lifift
þar þurfti siöur en svo aö vera
verra en i öftrum húsum,” sagöi
Páll.
Breyttu hesthúsi í íbúðar-
hús
„Palli kom heim einn daginn
þegar viö höfftum veriö eitthvaft
um 5 ár i bragganum og sagfti
mér aft koma út i bil þvi hann
ætlafti aft sýna mér hús sem viö
myndum hugsanlega búa i þeg-
ar fram i sækti. Ég verft nú aft
játa aft mér leist ekki meira en
svo á fyrirtækift” sagði Hanna
en bæöi hjónin sögftu aft þau
hefftu alltaf haft gaman af aft
gera hluti úr þvi sem lélegt efta
ónýtt væri fyrir og húsift i Foss-
voginum heffti svo sannarlega
boftift upp á þaö. Eigandinn á
undan þeim haffti notaft húsift
fyrir hesta sina þannig aft það
var eftlilega i bágbornu ásig-
komulagi.
A hverju byrjuftuð þift?
„Ég haföi gert skissu af þvi
hvernig vift vildum hafa húsift
og fékk þvi næst byggingar-
meistara til aft reisa nýtt þak
gera gluggagöt og setja glugga i
húsiö. Þetta er eina aftkeypta
vinnan vift húsift” sagfti Páll og
Myndif: Gunnor V. Andrésson Texti: Derglind Ásgeirsdóttir
íslendingar nýto sér enn húso-
kynni Dreto og Dondoríkjomonno