Vísir - 02.08.1978, Blaðsíða 6

VISIR
Nýir umboðsmenn
Neskaupstaður
Lilja Gréta Þórarinsdóttir,
Þiljuvöllum 36, simi 97-7540.
Hellissandur
Þórarinn Steingrimsson
Naustabúð 11, simi 93—6673.
Hofsós
Jón Guðmundsson
Suðurbraut 2, simi 95—6328.
Djúpivogur
Bryndis Jóhannsdóttir
Austurbrún simi 97—8853
Sandgerði
Valborg Jónsdóttir
Túngata 18, simi 92—7474.
VÍSIR
Hússtjórnarskóli Suðurlands Laugarvatni
Vegna margra umsókna og fyrirspurna
um eins vetrar hússtjórnarnám hefur ver-
ið ákveðið að halda uppi kennslu með
sama hætti og verið hefur auk tveggja ára
hússtjórnarnáms samkvæmt fyrri
auglýsingu.
Ennþá er unnt að bæta við nokkrum nem-
endum og þurfa umsóknir að hafa borist
fyrir 15. ágúst n.k.
Nánari upplýsingar veitir skólastjóri i
sima 99-6123 og menntamálaráðuneytið.
húsbyggjendur
ylurinn er
\3

Afgreiðum einangrunarplast á
Stór-Reykjavíkursvæðið frá
mánudegi — föstudags.
Afhendum vöruna á byggingarstað,
viðskiptamönnum að kostnaðar
lausu. Hagkvæmt verð og
greiðsluskilmálar
við flestra hæfi.
Borgarplast
Borsarneiij timi93-7370
kvöld 09 hclganiml 93-7355
Smurbrouðstofan
BJORNINN
Njólsgötu 49 — Sími 15105
vtsm
Mlðvikudagur 2. ágúst 1978
Umsjón: Guðmundur Pétorsson

Grískir landgönguliðar á æfingu — sem á seinni árum hefur meir beinst að því að
verjast innrás Tyrkja/ eða undirbúa gagnsókn gegn þeim.
Grikkland
og MATO
Þaö horfir nú til þess, að senn
takist sættir með Grikklandi og
yfirherst jórn N-Atlantshafs-
bandalagsins eftir fjögurra ára
takmarkaöa hlutdeild Grikkja i
samstarfi NATO vegna ýfinga
þeirra og Tyrkja.
Frésthefur.að viöræöur Grikk-
lands og NATO hafi skilaö drjúg-
um árangri, einkum slðustu fjór-
ar vikurnar,ogvaknað hafa vonir
um, aö Grikklandsher falli aftur
undir sameiginlegan herafla
NATO nú þegar á þessu ári.
Ymis vandamál enn
Enn er þó viö margvisleg
vandamál aö striöa, en þar er al-
varlegast hin langvinna deila
Grikklands og Tyrklands um,
hvar draga skuli mörk yfirráöa-
svæöa landanna i Eyjahafinu.
Það væri helst hún, sem gæti
spillt þvi, aö Grikkir tækju aftur
upp fullt varnarsamstarf viö
NATO.
Ahrifamenni stjórninni i Aþenu
létu eftir sér hafa, eftir að Banda-
rikjaþing samþykkti aö aflétta
vopnasölubanninu af Tyrklandi,
aö sú ákvöröun mundi ekki hafa
áhrif á viðræður Grikklands um
fulla þátttöku aö nýju i NATO.
Þeir hafa samt látið i ljós von-
brigöi sinmeð, aö máliö skyldi fá
þessa afgreiöslu, en viöurkenna,
að vopnasölubanniö hafi fyrst og
fremst varðað stjórnir þessara
tveggja rikja, Bandarikjanna og
Tyrklands. — Þó var vopnasölu-
bannið sett á sinum tima i mót-
mælaskyni viö, aö Tyrkir skyldu
beita bandariskum hergögnum
sinum viö innrásina á Kýpur, þar
sem Grikkjum var mjög ögrað.
Það var einmitt Kýpur-innrás-
in, sem nær hafði komiö Grikkj-
um til þess i gremju sinni aö slita
alveg samstarfinu viö NATO sem
ekkihreyfði höndné fót til þess að
afstýra innrásinni. I staöinn var
Grikklandsher dreginn undan
sameiginlegri yfirherstjórn
NATO, en varnarsamstarfinu að
öðru leyti haldið áfram.
Grikkland lét NATO draga úr
notum sinum af fjarskipta- og
viðvörunarkerfi á grisku yfir-
ráðasvæði, og lagði niður sina
reglubundnu fyrri skýrslugjöf til
NATO um stöðu griska hersins. —
Eftir þvi sem freSt hefur hjá sér-
fræðingum innan NATO, hefur
þróun uppbyggingar Grikklands-
hers á þessum fjórum árum fjar-
lægst nokkuð varnarkerfi og aö-
ferðir NATO.
Griskt frumkvæði
„Það verður erfitt aö samhæfa
þetta að nýju”, sagöi einn
NATO-sérfræðinganna nýlega i
blaðaviðtali, ,,en ef á reynir,
munu menn bjargast af”.
önnur aöildarriki NATO hafa
frá þvi snemma árs 1975 reynt að
telja Grikklandsstjórn hughvarf,
og fá hana til fullrar aðildar aftur
að bandalaginu. Þær viöræöur
leiddu til litils til að byrja með,
enda lágu ýmis NATO-riki
Grikkjum á hálsi fyrir að láta
gremjuna yfir Kýpurdeilunni
ganga út yfir NATO-samstarfið,
meðan Grikkjum var heldur ekki
enn runnin þá reiöin.
Viðræðurnar, sem nú standa
yfir, f jalla um ýmsar nýjar tillög-
ur Grikkja, sem kvissast hefur,
aðhafi fallið inokkuð góðan jarö-
veg. Hefur heyrst úr aðalstöðvum
NATO, að þessar tillögur geti vel
orðið grundvöllur nýrra samn-
inga. Grikklandsstjórn lagði
þessar tillögur fram I siðasta
mánuði við Alexander Haig, hers-
höfðingja, æðstráðanda
NATO-heraflans, sem siðan sendi
þær áfram til stjórna aðildarrikj-
anna til undirbúnings viðræðun-
um, sem nú standa yfir.
Af þessum nýju hugmyndum
Grikkja hefur frést, að þeir leggi
að meginefni til:
— Að NATO stofni nýjan flug-
her með aðalstöðvum i Larissa i
Grikklandi og undir stjórn
griskra foringja. Grikklandsher á
að falla undir þessar aðalstöðvar,
sem verða i raun tvær — önnur
fyrir flugher, enhinfyrir landher.
Svarar þetta til aðalstöðva NATO
i Izmir I Tyrklandi, og mun leiða
til þess, að bæði Tyrklandsher og
Grikklandsher muni vera undir
yfirstjórn eiginn foringja, sem
berisiðan ábyrgð gagnvart æðstu
herstjórn NATO. (Fyrir 1974
hefðu báðir þessir herir lotið yfir-
stjórninni i Izmir).
— Að Grikklandi taki að nýju
fullan þátt i varnarkeðju N-At-
lantshafsbandalagsins með fullri
aðild að NATO-æfingum. —
Grikkland hefur tekið þátt í
nokkrum æfingum frá þvi siðasta
haust, en þá með sérsamkomulagi
fyrir hvert skipti.
— Aðupplýsingar.sem aflaöer
meö viðvörunarkerfi á grlskri
grundmun að nýju standa NATO
til reiðu.
— Að aðalstöðvar Haigs hers-
höfðingi finni lausn á vandanum
við samhæfingu herstjórnanna I
Izmir og Larissa. — Það sýnist
ekki nema skynsamlegt, að búa
sig undir, að mannlegur mis-
brestur verði á bræðraþelinu
milli grlsku og tyrknesku her-
stjórnanna svona fyrst I stað.
— Að amerlsk kjarnorkuvopn
fyrir NATO veröi áfram á grisku
yfirráðasvæði, en þaðan voru þau
aldrei fjarlægð þrátt fyrir mis-
sætti Grikklands við NATO.
Mörkiná Eyjahafi
Að mati sérfræðinga er stærsti
þröskuldurinn I vegi fyrir fullu
samstarfi Grikkja við NATO, rig-
urinn við bandalagsrikið Tyrk-
land. Þar af verða erfiðleikar við
skiptingu þess „varnarsvæðis”,
sem fellur Ihlut hvors á Eyjahaf-
inu. Um áraraðir hafa Grikicir og
Tyrkir deilt um nýtingu auðlinda
i Eyjahafi og á hafsbotninum,.
eins og oliu- og gaslindir.
Utanríkisráðherrar Tyrklands
og Grikklands settust 4. júli á rcSc-
stóla I Ankara um Eyjahafsdeil-
una, en langur vegur er sagður
vera frá þvi, að þeir hafi nokkra
lausn.
I framhaldi af þvi kviða báðir
að þau mörk, sem NATO mun
draga um þau varnarsvæði, sem
Grikkland og Tyrkland skuli
hvort i sinu lagi bera ábyrgð á,
kunni að flækja viðræðurnar um
auðlindanýtingu og efnahagslög-
sögu.
Kýpurdeilan enn
i bakgrunni
Þessi og aðrir slikir annmarkar
á sambúð Grikklands og Tyrk-
lands, eins og til dæmis Kýpur-
deilan, sem enn ér óleyst, þykja
þvi hugsanlega geta hindrað fulla
aðild Grikklands, þótt NATO-rik-
in samþykki fyrir áramót að öðru
leyti allar' tillögur Grikkja með
tölu.
Tyrkland nýtur ekki mikilla á-
hrifa innan bandalagsins, þvi að
Tyrkir hafa ávallt verið ögn sér á
báti, þótt meginhluti Tyrklands-
hers standi til reiðu fyrir sam-
eiginleg not NATO. En hugsan-
legt þykir, að Tyrkjastjórn noti
sér viðræðurnar um endurkomu
Grikklandshers i NATO til þess
að knýja á lausn Kýpurdeilunnar.