Vísir - 30.09.1978, Blaðsíða 5

I
Danskir hermenn á götum úti í stríðslok
Simon Wiesenthal hefur
sérstaklega veriö boðið til
þeirra hátiðahalda, sem fara
fram i tilefni afmaelisins. Hann
starfar i Austurriki og: stjórnar
þar skrifstofu, sem rannsakar
afdrif Gyðinga. Hann er
sérstaklega kunnur fyrir það að
hafa haft uppi á fjölda-
morðingjanum Adolf
lEichmann.
Dönsku andspyrnu-
hreyfingunni tókst að koma
flestum Gyðingum i Danmörku
yfir til Sviþjóöar, þegar ofsóknir
á hendur þeim hófust.
Afrek dönsku anaspyrnu-
hreyfingarinnar hafa stað'ið
nokkiið i skugganum a't trammi-
stöðu slikra hreyfinga annars
staðar á Norðurlöndum, sér-
staklega þeirri norsku.
Danmörk var hertekin á
nokkrum klukkutimum 9. april
1940 og varð að láta sér nægja að
mótmæla þessari litilsvirðingu
við hlutleysisstefnu stjórnvalda
landsins. Fjórir stærstu flokkar
landsins mynduðu rikisstjórn og
markmið hennar var að halda
nasistum utan við innanrikis-
mál landsins og reyna að verja
landið eins og hægt væri fyrir á-
hrifum langvarandi hernáms.
Noregur hlaut mikla
viðurkenningu og aðdáun bæði
fyrir tveggja mánaða hernaðar-
legt viðnám og auk þess fyrir
hina virku andspyrnuhreyfingu.
Danska þjóðin var hins vegar
ekki viðurkennd sem ein af
„bandamönnum” i baráttunni
gegn Hitler fyrr en 29. ágúst
1943.
Afrek andspyrnu-
hreyfingarinnar léttvæg?
,,Þýðing dönsku andspyrnu-
hreyfingarinnar á hernáms-
árunum er hálfgerð goðsögn,
Akvarðanir danskra stjórnmála-
manna voru stórum
þýðingarmeiri en starf
andspyrnuhreyfingarinnar,”
segir Gunnar Barke fil.lic. i
doktorsritgerð, sem hann ætlar
aö verja við háskólann i Stokk-
hólmi .Hún fjallar um þýðingu
dönsku andspyrnuhreyfingar-
innar fyrir Danmörku og
Sviþjóö i siðari heims-
styrjöldinni. Þetta er hluti af
stóru verki, sem fjallar um
Sviþjóð i siöari heims-
styrjöldinni.
,,Ég hef sérstaklega athugað
hvernig fréttaflutningi á milli
landanna var háttaö og eins um
feröirnar yfir Eyrarsundið. 1
mörgum tilfellum virðist sem
danska andspyrnuhreyfingin
hafi haft sálræna þýðingu, en
alls ekki hernaðarlega. Hún var
að meira og minna leyti
verkfæri fyrir hinn venjulega
stjórnmálamann, en réð sjálf
ekki aiburöarásinni.
Andspyrnuhreyfingunni var
stjórnað frá september 1943 af
„Frelsisráöi”, sem reyndi að fá
aðstoö við fréttamiðlun i
gegnum sænska TT og útvarps-
þjónustuna.
Niðurstaða min af rannsókn,
sem hófst 1963 er sú, að þessi
fréttamiðlun hafi haft ljtið að
segja,”
Gunnar Barke kvartar mjög
yfir þvi hve erfitt sé að fá gögn,
sem skýri frá aögeröum bæði i
Sviþjðð og Danmörku á
striðsárunum.
—BA—
UHER
StBUlMBSmi
sriiW
TryggvaBötu á mti skattstatim

Afmœli dönslcu and-
spyrnuhreyfingarinnar:
HAFÐI SÁL-
RÆNAÞÝÐINGU
AÐARLEGA
berklavamadagurinn, sunnudag toktóber
Merkja- og blaðasala til ágóða fyrir starf sem styður sjúka til sjálfs-
bjargar, starfsemina að Reykjalundi og Múlalundi.
Sölubörn óskast kl. 10 árdegis, sunnudag. Góð sölulaun. Foreldrar -
hvetjið börnin tii að leggja góðu máiefni lið.
Merkin eru númeruð og gilda sem happdrættismiði.
Vinningur er litsjónvarpstæki.
Merkin kosta 200 kr. og blaðið Reykjalundur 300 kr.
Afgreiðslustaðir i Reykjavík og nágrenni:
S.Í.B.S., Suðurgötu 10, s. 22150
Mýrarhúsaskóli, Seltjarnarnesi
Melaskóli
Grettisgata 26, sími 13665
Hlíðaskóli
Hrísateigur 43, sími 32777
Austurbrún 25, sími 32570
Gnoðarvogur 78, sími 32015
Sólheimar 32, sími 34620
Álftamýrarskóli
Hvassaleitisskóli
Breiðagerðisskóli
Langagerði 94, sími 32568
Skriðustekkur 11, sími 74384
Árbæjarskóli
Fellaskóli
Kópavogur:
Langabrekka 10, sími 41034
Hrauntunga 11, sími
Vallargerði 29, sími
Garðabær:
Flataskóli
Hafnarfjörður:
Lækjarkinn 14
Reykjavíkurvegur 34
Þúfubarð 11