Vísir - 03.03.1979, Blaðsíða 30

Laugardagur 3.
mars 1979
VÍStR
Tók bestu reiðhesta sína
með í útlegðina.
Keisarinn og keisaraynjan
Farah yfirgáfu Iran i einkaþotu
keisarans af geröinni Boeing
707. Hún tekur tæplega tvö
hundruð farþega svo þaft var
auövelt fyrir keisarahjónin aft
taka ýmislegt meft sér i út-
legftina. Keisarinn tók t.d. meft
sér tvo bestu reifthesta sina og
Farah alla skartgripi sina sem
eru tugmilljóna dollara viröi.
Viö kveöjuathöfn á flugvellin-
um í Teheran var hjónunum af-
hent fallega skreytt askja sem
haffti aft geyma iranska mold og
hana tók keisarinn meft sér I út-
legftina.
Einkaher keisarans
Keisarinn hefur jafnan um sig
tugi lifvarfta. Um 30 þeirra
fylgduhonum til Marokkó. Aftur
en hann hélt i útlegftina höfftu
tuttugu menn verift sendir til
Marokkð frá SAVAK.hinni ill-
ræmdu leynilögreglu til aft at-
huga allar aftstæftur og gæta
fyllsta öryggis keisaranum til
handa.
Samtals eru um hundraft
manns i einkaher keisarans,
fyrir utan lifverfti hans. Þetta
fólk sér um eignir hans viösveg-
ar um heim. t bandariska tima-
ritinu Newsweek var þvi haldift
fram aft eignir keisarans er-
lendis væru um 22 milljarftar
dollarar. Hann er tvimælalaust
einn rikasti maöur I veröldinni,
ef ekki rikastur.
Olíuauðurinn fluttur úr
landi.
Reza Pahlevi keisari hefur
leitast vift aft færa land sitt nær
vestrænni menningu. Hann fékk
sérfræftinga sér til aftstoöar vift
uppbygginguna frá vesturlönd-
um. Uppbyggingin var geýsilega
hröft t.d. I borgunum en lands-
byggftin gleymdist og þar lifir
fólkiö ennþá i sárri fátækt.
Fæstir eru læsir og skrifandi.
Undanfarin ár hefur keisarinn
látift byggja um 35 þúsund kiló-
metra af vegum, 17 flugvelli,
þúsundir skóla og sjúkrahúsa og
ræktaft mikift land. En hann
hefur einnig gætt þess vel aft
oliugróftinn færi einnig I hans
eigin vasa.
Gifurlegar fjárupphæftir hafa
verift fluttar i banka á Vestur-
löndum, éinkum I Sviss og i
Bandarikjunum. Einnig hefur
keisarinn keypt hlutabréf I
mörgum af stærstu fyrirtækjum
heims, t.d. General Motors,
Chase Manhattan Bank og ITT I
Bandarikjunum. Þá má einnig
nefna Krupp-samsteypuna
vestur-þýsku en þar á keisarinn
24,5 prósent af öllu hlutafé.
Sonur bláfátæks bónda-
sonar.
Faftir keisarans var bláfátæk-
ur bóndasonur,Reza Khan. Þeg-
ar hann var unglingur haffti
hann þann starfa aft teyma asna
undir klyfjum. ErRezaKhan
var 14 ár gamall gekk hann i
herinn. Aiuurstakmarkift var 18
ár, en hann laug til aldurs og
var tekinn trúanlegur vegna
þess hve bráftþroska hann var.
Hann var einnig mjög hávaxinn
maftur og var um tveir metrar
þegar hann var sautján ára
gamall.
Reza Khan öftlaftist skjótan
frama i hernum. Hann var
orftinn valdamikill þegar önnur
kona hans fæddi honum tvibura
árift 1919. Þetta voru drengur og
stúlka,fyrsti sonur Reza Khan
Konungur konunganna,
hefur hann verið nefnd-
ur, lranskeisari,handhafi
páf uglakrúnunnar.
Hann var knúinn til að
stíga af stalli sínum og er
nú landflótta i Marokkó.
Þegar þangað kom voru
aðeins öryggisverðir og
nokkrir embættismenn
sem tóku á móti honum.
Engir rauðir dreglar, eða
annað pjátur sem keis-
arinn á að venjast.
Hann var fölur,
hendurnar skulfu og hann
keðjureykir. Ekki var á
það bætandi því keisarinn
reykti um tvo pakka af
sigarettum á dag meðan
allt lék í lyndi. Nú hverfa
fjórir pakkar af
Gauloise sígarettum
eins og ekkert sé.
Auðséð var að keis-
arinn var svefnlaus, enda
verður hann að taka
svefnlyf til að geta sofið.
Reza Pahlewi keisari
hefur farið fram á land-
vistarleyfi t.d. á Bret-
landi en fengið synjun.
Hann er ekki aufúsu-
gestur á Vesturlöndum,
þar sem þau telja réttast
að þóknast núverandi
valdhöfum í Iran til að
veröa ekki af olíunni sem
Iran er svo ríkt af.
sem hann skirfti Mohammed
Reza og átti siftar eftir aft erfa
krúnu föftur sins.
Krýndi sjálfan sig keis-
ara.
Keisarahjónin meðan allt lék i lyndi.
Reza Khan kunni aö halda á
spilunum innan hersins. Þegar
hann var 23 ára var hann kom-
inn til æftstu metoröa og haffti
sýnt mikla dirfsku sem hann
varft frægur fyrir.
Þáverandi keisari var af
Kadscharenættinni. Hann var
mjög ungur aft árum, en Reza
kom þvi þannig fyrir aft hann
hélt utan til Frakklands og liffti i
lystisemdum á Riverunni. Þaft
var i september 1925, sem keis-
arinn vildi snúa heim en Reza
kom i veg fyrir þaft. Vegna
þessa máls átti hann i miklum
deilum viö Ayatollana. Þeir til-
kynntu aft ef hann skerti hár á
höffti keisarans þá lýstu þeir
yfir heilögu strifti á hendur hon-
um. En meft þvi aö fá keisarann
sjálfan til aft gefa þá yfirlýsingu
aft hann vildi ekki snúa heim, þá
komst hann hjá útistöftum vift
Ayatollana efta trúarleifttogana.
Hinn 25. april árift 1926 krýndi
Reza sjálfan sig keisara. Hann
tekur sér nafnift Pahlevi sem
enginn veit hvaftan kemur. Aftur
haffti hann kennt sig vift sveita-
þorpiö sitt, þvi hann haffti ekk-
ert ættarnafn.
Reza sem var 48 ára aft aldri
var varla læs og skrifandi. Hann
haffti lært undirstöftuatriftin I
þessum greinum þegar hann
var um þritugt en fram aft þeim
tima gat hann afteins skrifaft
nafnift sitt.
Strangur faðir
Þegar Reza Khan krýndi
sjálfan sig keisara, var
Mohammed Reza afteins sjö ára
gamall. Faftirinn sendi soninn I
herskóla þar sem hann ólst upp
ásamt sonum yfirmanna hers-
ins. Aginn var mjög mikill I
skólanum. Drengirnir voru
látnir sofa á hörftu gólfinu og
voru reknir á fætur klukkan 5 á
morgnana. Fæöift var frekar af
skornum skammti, aftallega
brauft og ostur. Drengimir voru
aö allan daginn til klukkan 10 á
kvöldin.
Ætlunin var aö búa rikisarf-
ann undir aft taka vift rikinu á
sama hátt og faöirinn þurfti aö
berjast áfram þegar hann var
drengur. En þessa vist þoldi
Mohammed Reza illa og varft
sjúkur. Honum var vart hugaft
lif. Faftirinn varft þvi aft bita I
þaft súra epli aft sonurinn væri
ekki mikill bógur, og langt i frá
eins heilsuhraustur og hann
haffti verift.
37 ára einræði lokið
Mohammed Reza tók ungur
vift fikinu eftir föftur sinn. Nú er
37 ára einræfti hans lokift og talift
er aö hann eigi ekki afturkvæmt
til sins heimalands.
Farah Diba er þriftja eigin-
kona keisarans. Fyrsta kona
hans var Fawzia systir Faruks
konungs 1 Egyptalandi. Þau
giftu sig þegar Mohammed
Reza var afteins 19 ára gamall.
Onnur kona keisarans var
Soraya en hann skildi vift hana
þar sem hún gat ekki alift börn.
Þaft var fyrir rúmum tuttugu
árum aft hann hitti Farah sem
þá var vift nám I arkitektúr. Hún
fæddi honum son.Reza prins,
sem nú er 19 ára gamall. Þau
eiga fjögur börn.þaft yngsta er
átta ára.
Konungur
konunganno
follinn
of stolli