Vísir - 14.05.1979, Blaðsíða 9

9
Mánudagur 14. maf 1979
Mismunur á skattheimtu í Bandaríkjunum og álslandi:

Skattheimta í Bandaríkjunum
11,50 kr. á hvern bensínlítra
- en hér á landl
er hún 143 krðnur
„Við lindirnar er olian ódýrari en leðja”, segir i
grein i nýjasta hefti Time frá 7. mai s.l., þar sem
gerð er grein fyrir hvernig bensinverð til neyt-
enda er samansett i Bandarikjunum. í greininni
kemur fram að olian hækkar um 7þúsund prósent
frá þvi hún kemur úr borholunum og þar til hún
er hreinsuð og seld sem bensin á bila.
Islendingar láta sér þó fátt
finnast um bensinverö i
Bandarikjunum, þvl aö eins og
Vlsir hefur skýrt frá er inn-
kaupsverö á bensini hér hærra
en vltsöluverö I Bandarlkjunum
og erum viö meö hæsta bensln-
verö i heimi!
En lltum fyrst á samsetningu
bensínverös þar vestra. 1 Time-
greininni er sagt aö kostnaöur
viö olluborun I Saudi-Arabiu og
flutningur til hafna viö Persa-
flóa sé minni en eitt sent á
gallon eöa sem svarar 87 aurum
Islenskum á hvern lltra.
Frá höfn I Persaflóa er hver
tunna af hráoliu seld á 14,55
dollara. I hverri tunnu eru 159
lltrar, þannig aö hver litri er á
30,35 krónur..Og þaö er saudi-
arabiska stjórnin, sem hiröir
ágóöan eöa mismuninn.
Þaö kostar siöan um 2,60
krónur aö flytja hvern lltra meö
skipi til Bandarlkjanna.
Hreinsunarstöövarnar borga
um 15,80 dollara fyrir tunnuna
eöa um 33 krónur á hvern lltra.
Raunverulega greiöa þeir þó
ekki nema 14,30 dollara vegna
þess, aö þaö er sérstakur verö-
jöfnunarsjóöur, sem jafnar
veröiö milli innfluttrar ollu og
ollu framleiddri I Bándarlkjun-
um. Þannig greiöa hreinsunar-
stöövarnar I raun ekki nema um
29.80 krónur fyrir lltrann.
Strangar
verðlagshömlur
Vegna strangra verölags-
hamla I Bandaríkjunum kostar
tunnan af hráollu, sem er
framleidd innanlands, 9,45 doll-
ara. Þaö var eitt af fyrstu verk-
um Carters Bandarlkjaforseta I
embætti slnu aö setja þak á ollu-
veröiö. Veröi þakinu aflétt, seg-
ir I Time-greininni, mun velta
ollufélaganna aukast um 13
billjónir dollara á næstu 28
mánuöum, miöaö viö 14,55 doll-
ara heimsmarkaösverö á tunnu.
Eftir aö ollan hefur fariö i
gegn um hreinsunarstöövarnar
hefur bæst viö hvern lltra um
17.80 krónur, sem er kostnaöur
viö hreinsun, auglýsingar og
dreifingu.
Nú er benslniö tilbúiö til sölu
og komiö aö rlkinu aö fá eitt-
hvaö I sinn hlut. Þaö tekur um
11.50 krónur I skatt af hverjum
lltra og segir Time aö þaö sé
mjög hörö skattheimta á þeirra
mælikvaröa.
Loks leggja bensinstöövarnar
8.50 krónur á hvern lltra og þá
hafa allir fengið sitt og neytand-
inn borgar rétt tæpar 68 krónur
A þessari skýringamynd sést hvernig verö á bensini er samansett IBandarOcjunum. Einnig er sýnt hvaO
hver fsr I sinn hlut af veröi á olfu til húshitunar.
á hvern lltra en þaö er meöal-
veröiö I Bandarlkjunum.
Margfalt meiri
dreifingarkostnaður
En hvernig er verömyndun á
benslni hér heima á Islandi?
Sem kunnugt er kaupum
viö mestalla oliu okkar frá
Sovétrlkjunum, en innkaups-
veröiö er miöaö viö markaös-
verö á Rotterdammarkaöi
'hverju sinni.
Gangandi I átt aö bensinstöö meö tóman bensinbrúsa I hendi er þessi maöur dæmigeröur fyrir ástandiö I bensinmálum landsmanna.
Þegar fyllingin kostar yfir 10 þúsund krónur, er ekki látiö á tankinn fyrr en komiö er á siöasta snúning. Vfsismynd JA.
Ollan á Rotterdammarkaöinn
kemur viös vegar aö úr heimin-
um og er ekki bundin viö OPEC
rlki. Eins og aö framan greinir
er verö á hráollu á hvern litra
um 30 krónur. Bensinveröiö I
Bandarlkjunum meö
dreifingarkostnaöi er rétt tæpar
48 krónur á litra, áöur en skatt-
ar eru iagöir á.
Benslnlitrinn á tslandi kostar
nú 256 krónur. Veröiö skiptist
þannig aö innkaupsverö er 74,70
krónur (sif verö), opinber gjöld
143,21 krónur, dreifingakostnaö-
ur 27,20 krónur, veröjöfnunar-
gjald 3,55 krónur, innkaupa-
jöfnunarsjóöur 7,34 krónur.
Opinberu gjöldin skiptast
þannig I megindráttum aö tollur
er 36,91 króna, vegagjald 59,22
krónur, landsútsvar 2,84 krónur
og söluskattur 42,67 krónur.
Þegar borin er saman skatt-
heimta I Bandarlkjunum og
Islandi á benslni sést, aö hér
borga menn I skatt um 143 krón-
ur af hverjum lltra en I
Bandarlkjunum borga menn um
11,50 af hverjum lítra og þykir
mikið.
Einnig er athyglisvert aö bera
saman kostnaö viö dreifingu hér
og I Bandarlkjunum. Þar kostar
hreinsun, dreifing og auglýsing
og allur kostnaöur viö heildsölu
17,80 krónur en hér er dreif-
ingarkostnaður, frá inn-
flutningshöfn 27,20 krónur. Hér
þarf þó aö taka inn I dæmiö
flutningskostnaö meö skipum til
landsins, en til samanburöar er
hægt aö nefna aö flutnings-
' kostnaöur á lítra af hráollu frá
Persaflóa til Bandarikjanna er
2,60 krónur.
—KS.