Vísir - 26.05.1979, Qupperneq 31
VISLR Laugardagur 26. maf 1979
r»»H —-
Bann lelkara viö lelkritatiutnlngl:
„Sættum okkur ekki
samdrátturínn bltnl á
við að
okkur”
„Við getum ekki sætt okkur
viö aö samdráttur I útgjöldum
Rikisútvarpsins bitni á okkar
listgrein og þvi höfum viö gripið
til þessara aögeröa: aö félagar i
Félagi islenskra leikara taki
ekki aö sér nein ný verkefni eftir
10. júnf, sömuleiöis aö bann
veröi lagt á endurflutning eldra
efnis og svo aö leitaö veröi til al-
þjóöasambands leikara um aö
þeir leggi bann viö þvi aö
nokkurt leikiö erlent efni veröi
flutt i Rikisútvarpiö og loks aö
„íslandssamningurinn” viö
aörar Noröurlandaþjóöir veröi
numinn úr gildi”.
Þannig hljóöaöi mál-
flutningur stjórnarmanna Fé-
lags islenskra leikara en til
ofangreinda aögeröa hefur
veriö boöaö vegna þess aö fyrir-
sjáanlegt er aö mikill sam-
dráttur veröi i leikritagerö
Rlkisútvarpsins vegna þeirra
fjárhagsvandræöa sem þaö á i.
Þessum aögeröum er raun-
verulega ekki stefnt gegn Rlkis-
útvarpinu, þvi viö gerum okkur
ljóst að fjárhagsvandræöi þess
stafa fyrst og fremst af þvi aö
þaö hefur ekki fengiö þá hækkun
afnotagjalda sem nauðsynleg
er, en þetta er eina vopniö sem
við getum gripiö til og ætlumst
til að þetta veröi ekki siöur
þrýstingur á stjórnvöld en
Rikisútvarpiö”.
Aðgeröir leikara voru kynntar
Rikisútvarpinu meö bréfi frá 16.
mai en fyrir þann tima höföu
engar viöræöur fariö fram milli
leikara og útvarpsins. Ekki
hefur heldur veriö fariö fram á
viðræöur af hendi útvarpsins
ennþá, aö sögn Gisla Alfreös-
sonar, formanns félagsins.
„Viö ætlum aö reyna aö fá
GIsli Alfreösson, formaöur Fé-
lags Islenskra leikara.
Rlkisútvarpiö til aö standa viö
stefnuyfirlýsingu slna um þaö
aö á ári veröi framleidd minnst
8 sjónvarpsleikrit sem ekki fari
undir 8 klukkustundum I
sýningu. Viö getum ekki litiö
svo á aö Paradlsarheimt falli
inn I þetta vegna þess aö sú
framkvæmd er ekki aö nema
litlu leyti á vegum Islenska
sjónvarpsins”.
Fram kom aö taka Paradlsar-
heimtar mun ekki truflast
vegna þessara aögerða, enda
aöeins um aö ræöa bann viö
nýjum verkefnum eftir 10. júni.
Launagreiöslur til leikara á
slöasta ári voru 70-71 milljón frá
Rikisútvarpinu, eöa 34 millj. frá
hljóövarpi og 36-38 frá sjón-
varpi.
„Þaö er mikiö talaö um há
laun leikara”, sagöi Gisli”, en
þá gleymist hve mikil vinna
liggur aö baki. T.d. má nefna aö
fyrir hlutverk Lénharðs fógeta
mundi Gunnar Eyjólfsson fá, á
umreiknaö til nútlmahorfs, 1
milljón króna, en þaö reiknast
vera 2000 krónur á tlmann. Þá
er heldur ekki reiknaö inn I
þetta sú heimavinna sem
leikarar þurfa á aö halda”.
„Islandssamningurinn” viö
hin Norðurlöndin kveöur svo á
að ieikarar skandinaviskir fá
aöeins 5% upprunalegra launa
er leikrit er sýnt hér en fengju
ella 20-25%.
„Vegna þessa” sagöi GIsli,
„fylgjast leikarar á Noröur-
löndum mjög vel þróun mála
hér á landi og munu varla hika
við að fella samninginn úr gildi
er þeir sjá svo mjög þrengt aö
kollegum þeirra hérlendis”.
„ÚSVÍFIN
HÖTUN”
segir úlafur R. Elnarsson,
lormaður útvarpsráðs
„Viö höfum sjaldan veriö eins
sammála i útvarpsráöi um aö
hótun hafi veriö ósvlfinn og þeg-
ar okkur barst þetta bréf,”
sagöi Ólafur R. Einarsson for-
maöur tJtvarpsráös um bréfiö
þar sem leikarar hóta aö setja
bann á allan flutning og vinnu
viö leikrit i hljóövarpi og sjón-
varpi frá og meö 10. júni.
Ólafur sagöi aö þessi hótun
heföi komiö á sama tlma og út-
varpsráö heföi veriö að ganga
frá samþykkt um leikrit upp á
samtals 540 mlnútur á þessu ári.
Þaö heföi i i fyrra gefiö vilyröi
upp á aö framleiöa 480 minutur
af leiknu efni og væri hér þvl
farið töluvert fram úr þeirri
tölu. Inni I þessu væri kvik-
myndun Paradlsarheimtar en
islenska útvarpinu heföi tekist
að fá það I gegn aö I þeirri mynd
lékju aö mestu Islenskir leikar-
ar þrátt fyrir aö þýska sjón-
varpiö heföi ætlaö þaö þýskum
Ólafur R. Einarsson, formaöur
útvarpsráös
leikurum.
Þá sagöi Ólafur aö Rlkisút-
varpiö yrði einhvers staöar aö
reyna aö spara vegna þrengri
fjárhags og ekki væri óeölilegt
aö reynt væri aö spara kostnaö
viö leikrit en þau væru meö
aldýrasta efni bæöi hljóövarps
og s jónvarps.
— HR
„örðkstuddar tull-
yrðlngar lelkara”
„Forsendur kröfugeröar leikara
eru órökstuddar fuUyröingar um
samdrátt i leikflutningi og henni
er fylgt eftirmeö hótunum um aö-
geröir sem mundu stööva aUan
leikiistarflutning Rikisútvarpsins
ef þær næöufram aö ganga” segir
I athugasemd frá Rikisútvarpinu
vegna málfiutnings félags Is-
lenskra leikara.
RUcisútvarpiö tekur fram, aö i
gUdi sé samningur milli útvarps-
ins og FIL. Sá samningur sé i
gildi áö minnsta kosti til 1. okt.
1979 ef uppsagnarákvæöa er
neytt. Rfcisútvarpiö telur, aö
vinnustöövun leikara og aörar
þvingunaraögeröir sem boðaöar
hafa veriö séu ólöglegar meöan
samningur þessi er enn I gildi.
1 athugasemdunum eru rakin
þau leikrit, sem sýnd hafa verið á
árinu 1978 og á þaö bent, aö
greiðslur fyrir þau séu um 83%
hærri en áriö 1977. Telur Rlkisút-
varpið ekki auövelt aö færa
rök fyrir þvi, þrátt fyrir verö-
bólgu, aö hér sé um samdfátt aö
ræða.
Þá er tekiö fram, aö Rlkisút-
varpinu hafi veriö svo naumt
skömmtuö hækkun afnotagjalda
á fyrri hluta þessa árs, aö mjög
mikið vanti á til aö afnotagjöldin
haldi raungildi sinu.RIkisútvarpiö
hafi fyrirsjáanlega mun minna fé
til ráöstctfunar nú en I fyrra nema
verulega leiörétting komi til. Af
þessum ástæöum sá útvarpsráö
sig tilneytt aö senda frá sér viö-
vörun um aö til samdráttar gæti
komiö. Til þess hefur þó ekki
ko mið enn o g engin ákvöröun sem
hnigur I þá átt verið tekin.
Rlkisútvarpiö telur, aö samn-
ingur sá sem Félag i'slenskra
leikara vitnar til um aö gerö séu
eigi færri en átta sjónvarpsleikrit
árlega feli ekki I sér neina skuld-
bindingu fyrir Rikisútvarpiö,
heldur sé hér aöeins um stefnu —
eöa viljayfirlýsingu aö ræða. Aö
lokum segir I athugasemdum
Rikisútvarpsins:
Orösending sú, er felst f fyrr-
nefndu bréfi Félags íslenskra
leikara, er byggö á misskilningi
og þvi ástæöulaus og ótímabær.
Rikisútvarpiö telur samvinnu
milli þess og leikara báöum aöil-
um nytsama og nauösynlega, en
lýsiráhyggjum slnum Ut af þvi aö
orösendingin og birting hennar
kunni að torvelda slikt samstarf I
næstu framtlð.
— ÓM.
Kállholtskirkja vígð á sunnudagtnn
A sunnudaginn mun biskup Is-
lands, herra Sigurbjörn Einars-
son vigja Kálfholtskirkju i
Kirkjuhvolsprestakalli. Þar hefur
staöiö kirkja frá þvi á 13. öld.
Einnig veröur tekiö I notkun
nýtt orgel I kirkjuna, gefiö til
minningar um hjónin I Asmúla,
Ólöfu Guömundsdóttur og Jón
Jónsson. Börn þeirra gefa orgel-
iö. Haukur Guölaugsson, söng-
málastjóri þjóökirkjunnar, leikur
á orgeliö í vigsluguösþjónustunni.
Vígsluguösþjónustan hefst kl.
14, en aö henni lokinni býöur
kvenfélagiö I Kálfholtssókn til
kaffidrykkju i Asi.
—SS—
AKUREYRI 0LÍULAUS
EFTIR NUKKRA DAGA
„Ég geri ráö fyrir aö viö eigum
oliubirgöir fram yfir helgi, sam-
kvæmt þeim tölum sem ég sá
fyrrihluta vikunnar”, sagöi Helgi
VlSISBÍÚ
Myndin i Visisbiói i dag er í létt-
um dúr og á aö sýna bilamenning-
una á þvi herrans ári 1904.
Myndin byrjar stundvíslega kl. 3 i
Hafnarbió.
Bergs bæjarstjóri á Akureyri I
samtali við Visi i morgun.
Helgi sagöi aö væntanlega yröi
leitaö eftir undanþágum fljótlega
til aö fá oliu flutta til Akureyrar
og kvaöst vongóöur um aö hún
yrði veitt.
Hann taldi sýnt að fljðtlega færi
ýmsar rekstrarvörur aö vanta á
Akureyri og jafnvel matvöru ef
verkfallið héldi áfram öllu
lengur. — ÓM
Husíreyja fekk
verölaunín
Fyrstu verðlaun i rit-
gerðarsamkeppni Ot-
varpsins um efnið:
Kynni min af her-
náminu, hlaut Hulda
Pétursdóttir húsfreyja i
Útkoti á Kjalarnesi.
Alls bárust 66 ritgerðir frá 64
höfundum. Þeir skiluöu ritgerö-
um sinum undir dulnefnum, en
rétt nöfn þeirra og heimilisföng
voru látin fylgja meö I lokuöum
umslögum.
Onnur verölaun koma I hlut
Péturs ólafssonar hagfræöings
Marklandi 8 I Reykjavik og þriöju
verölaun I hlut Gunnars Erlends-
sonar tæknifræöings, Kópavogs-
braut 87 Kópavogi.
„Hulda Pétursdóttir lýsir fjöl-
skyldullfi á venjulegu heimili I
Reykjavik á persónulegan hátt og
áhrifum hernámsins á hvers-
dagsllf fólksins, atvinnu og hugs-
unarhátt. Frásögn hennar er
krydduð nokkurri klmni, er
mannleg og lýsandi.
Pétur dregur upp fjörlega og
fróölega mynd af hernámsdeg-
inum sjálfum I Reykjavík, þar
sem i senn er skyggnst á bak viö
tjöldin og ástandi þjóöllfsins á þvi
herrans ári 1940 lýst. I ritgerö
Gunnars Erlendssonar sem aö
verulegú leyti er bundin viö
Hafnarfjörð, kemur glöggt fram,
hvernig samskipti viö breskt og
bandariskt herliö uröu gildur
þáttur hins daglega veruleika I
lifi drengja á hans aldri sem áttu
þess kost aö kynnast því i návlgi
og uröu I senn vitni aö sorglegum
atburöum og spaugilegum atvik-
um”. Þetta segir I frétt Otvarps-
ins um efni þeirra ritgeröa sem
bárust I samkeppninni um kynnin
af hernáminu.
Kópavogshællð:
Göngu
„Viö höfum góöar vonir um aö
máiiö sé aö leysast og aö fjölda
starfsmanna veröi komiö I eöli-
iegt horf", sagöi Jón Karlsson
sálfræöingur hjá Kópavogshælinu
i samtali viö VIsi i gær.
Fram haföi komiö mikil
óánægja starfsfólks vegna mik-
illar fækkunar á ýmsum deildum
frá áramótum og nam sú fækkun
þriöjungi. Ekki var hér um upp-
sagnir að ræöa en ekki var ráöiö I
afiýst
störf þeirra sem hættu.
Jón Karlsson sagöi aö þeir
heföu átt fund meö ráöuneytis-
stjóra og skrifstofustjóra I heil-
brigðisráðuneytinu og heföu þeir
gefiö fyrirheit um aö starfs-
mannafjölda yröi á ný komiö I
sama horf og var um áramótin.
Af þeim sökum var aflýst fyrir-
hugaöri mótmælagöngu sem
starfsfólk Kópavogshælisins haföi
ákveöiö aö gangast fyrir i gær.
—ÓM.