Morgunblaðið - 27.06.2001, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 MIÐVIKUDAGUR 27. JÚNÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Eruð þið ekki búin að fatta að góðærissólin er gengin til viðar ???
Lyngásheimilið 40 ára
Fjölþætt starf
með fötluðum
Fyrir skömmu varðLyngásheimilið 40ára. Þórunn Birna
Böðvarsdóttir er forstöðu-
þroskaþjálfi á Lyngási.
Hún var spurð hvernig
staða Lyngáss væri nú.
„Nú nota 37 börn og
unglingar þjónustuna á
Lyngási. Á Lyngási fá
börn og unglingar á aldr-
inum 0 til 18 ára þjálfun,
uppeldi og umönnun sem
miðast að þörfum hvers og
eins. Heimilinu ber að
sinna þeim börnum og
unglingum sem búa við
mesta fötlun hverju sinni
og geta ekki nýtt sér al-
menn tilboð.“
– Hvers konar þjónustu
fá börn og unglingar hjá
Lyngási?
„Á Lyngási eru fimm mismun-
andi deildir og hefur hver og ein
sín einkenni og starfsmarkmið.
Börnin hafa sín eigin stundatöflu
og í henni felst t.d. þroskaþjálfun,
sjúkraþjálfun, klúbbastarf fyrir
unglingana, líkamsþjálfun fyrir
börn á öllum aldri, umönnun, úti-
vist og fleira. Auk þess er, fyrir ut-
an hina hefðbundnu þjónustu,
læknisþjónusta, en Lyngás hefur
heimilislækni. Við höfum einnig
aðgang að sérfræðingum Styrkt-
arfélagsins, félagsráðgjafa og sál-
fræðingi og við kaupum líka sér-
fræðiþjónustu t.d. hjá geðlæknum
og næringarfræðingi. Þá má
nefna að við höfum aðgang að
þjónustu prests.
Flestir á skólaskyldualdri á
Lyngási stunda nám við Safa-
mýraskóla sem er í áfastri bygg-
ingu en nokkrir eru í Öskju-
hlíðarskóla og Hlíðaskóla.
Forskólabörnin fara í heimsóknir
á almenna leikskóla.“
– Er svipuð dagskrá hjá ykkur
allan ársins hring?
„Allt árið er unnið samkvæmt
einstaklingsmiðaðri stundatöflu
en á sumrin er lögð rík áhersla á
útivist, líkamsþjálfun og félags-
lega blöndun út í samfélagið.“
– Hvert er upphafið að starf-
seminni á Lyngási?
„Lyngásheimilið er rekið af
Styrktarfélagi vangefinna. Það
var stofnað 1958 af foreldrum og
aðstandendum fatlaðra. Tilgang-
ur félagsins er og var að gæta
hagsmuna og reka þjónustu til
stuðnings fólks með fötlun, sér í
lagi greindarskerðingu og tengd-
ar fatlanir. Félagið er öllum opið
sem stuðla vilja að framgangi allra
hagsmunamála skjólstæðinga
þess. Fljótlega eftir að félagið var
stofnað hóf það rekstur leikskóla í
leiguhúsnæði fyrir fötluð börn en
jafnframt var farið að byggja
Lyngáshúsið. Þar hófst starfsemi
1. júní 1961. Fyrirmyndin að
Lyngási er sótt til Noregs, þar var
heimili sem hét Ragna Ringdals-
hjem, sem var stofnað 1957 og var
fyrst dagheimilið fyrir fatlaða á
Norðurlöndum. Foreldrahópur-
inn sem stóð að stofnun Lyngáss í
Styrktarfélagi vangefinna fylgdist
mjög vel með því sem
var að gerast í málefn-
um fatlaðra í löndunum
í kringum okkur. Fljót-
lega kom til starfa hjá
Styrktarfélaginu fag-
fólk sem lagði sitt af
mörkum, má þar nefna
fremstar meðal jafningja þær
Grétu Bachmann sem hafði hlotið
sína menntun sem þroskaþjálfi í
Noregi og Hrefnu Haraldsdóttur
sem var við nám í gæslusystra-
skólanum og fór síðan í fram-
haldsnám í þroskaþjálfun til Dan-
merkur. Þessar konur hafa
starfað um langt árabil hjá
Styrktarfélagi vangefinna.“
– Hvernig hefur gengið að fjár-
magna þessa starfsemi alla?
„Lyngás fær úthlutað ákveðinni
upphæð á fjárlögum og í gegnum
árin hefur Styrktarfélagið bætt
við af eigin sjálfsaflafé í rekstur-
inn vegna þess að framlög ríkisins
hafa ekki dugað til að halda uppi
því þjónustustigi sem við þurfum
að gera. Nú er hins vegar nýlega
búið að gera þjónustusamning við
félagsmálaráðuneytið um rekstur
Lyngáss þannig að Styrktarfélag-
ið ætti að geta notað eigið fé í þró-
unarstarf og nýjungar.“
– Er mikil aðsókn?
„Já, það er alltaf einhver biðlisti
og sérstaklega er óskað eftir þjón-
ustu eftir hádegi þar sem skólar
eru nú einsetnir og starfa á
morgnana.“
– Hvernig fatlanir er mest um
núna meðal barnanna á Lyngási?
„Núna síðustu árin hafa nánast
öll ný börn verið alvarlega fjölfötl-
uð og langveik.“
– Hvað er margt starfsfólk hjá
ykkur?
„Við erum með 25,9 stöðugildi
og vinna rúmlega tuttugu með
börnunum inni á stofunum, hitt er
í stjórnun og eldhúsi. Flest af
starfsfólkinu eru þroskaþjálfar og
svo stuðningsfulltrúar sem eru
með menntun af ýmsu tagi og
sumir með mjög góða starfs-
reynslu. Sjúkraþjálfarar starfa á
Lyngási sem verktakar hjá
Tryggingastofnun rík-
isins.“
– Hver er framtíðar-
sýnin nú á þessum
tímamótum?
„Staðið hefur til að
málefni fatlaðra fari yf-
ir til sveitarfélaganna
og gæti það haft einhverjar breyt-
ingar í för með sér. Nú heyrum við
undir lög um málefni fatlaðra frá
1992 en ekki er fullkomlega ljóst
undir hvaða lagaflokk við heyrum
ef af þessum breytingum verður.
Hlutverk Lyngáss er að sinna
þeim sem búa við mesta fötlun og
það breytist vafalaust ekki.
Þórunn Birna Böðvarsdóttir

Þórunn Birna Böðvarsdóttir
fæddist á Hvammstanga í Vest-
ur-Húnavatnssýslu 20. maí 1952.
Hún lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Reykjavík
1972 og þroskaþjálfaprófi frá
Þroskaþjálfaskóla Íslands 1981,
framhaldsnámi í þroskaþjálfun
frá sama skóla 1995. Hún hefur
starfað sem þroskaþjálfi á Kópa-
vogshæli, hjá Svæðisskrifstofu
málefna fatlaðra á Reykjanesi og
hjá Styrktarfélagi vangefinna.
Frá 1997 hefur hún verið for-
stöðuþroskaþjálfi á Lyngási.
Þórunn er gift Huga Helgasyni
starfsmanni hjá IKEA og eiga
þau tvær dætur.
Hlutverk
Lyngáss að
sinna þeim
sem búa við
mesta fötlun
NETVERSLUN Á mbl.is
Drykkjarbrúsi
aðeins kr. 400