Morgunblaðið - 30.11.2001, Qupperneq 8

FRÉTTIR
8 FÖSTUDAGUR 30. NÓVEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ö g r a n d i b æ k u r
s a l k a f o r l a g . i s
„Settu markið hátt og stefndu
að stórum sigrum“
„Breyttu sársaukanum í sigur
og mistökunum í mátt.“
Jónína Ben kemur stöðugt á óvart ... nú sem aldrei fyrr.
Dömufrí er glæný bók, einlæg frásögn sem endurspeglar
kjark og áræðni.
Einstök bók handa öllum konum.
Félag um lýðheilsu
Samvinna er
grundvöllur
lýðheilsu
UNDANFARNAmánuði hefur hóp-ur fólks unnið að
því að undirbúa stofnun fé-
lags um lýðheilsu. Hug-
myndin kviknaði, að sögn
Sigrúnar Gunnarsdóttur,
deildarstjóra á skrifstofu
starfsmannamála á Lands-
spítala – háskólasjúkra-
húsi, á námskeiði um lýð-
heilsu í apríl sl.
Stofnfundur félags um
lýðheilsu verður haldinn
mánudaginn 3. desember
nk. klukkan 17 í fundarsal
Heilsuverndarstöðvar
Reykjavíkur. Eftir ávarp
Jóns Kristjánssonar heil-
brigðis- og tryggingaráð-
herra segir Sigurður Guð-
mundsson landlæknir frá
lýðheilsu á Íslandi, en síð-
an verður kynning á drögum að
lögum félagsins og kosning í
stjórn þess.
Á fundi sem haldinn var í maí
komu fulltrúar margra faghópa,
félaga og stofnana og lýstu fund-
armenn sig reiðubúna til að vinna
saman að stofnun slíks félags, en
þeir litu á slíkt félag sem tækifæri
til að stilla saman strengi og vinna
að nýjum verkefnum á sviði for-
varna og heilsueflingar. Sigrún er
í forsvari fyrir undirbúnings-
nefndina.
– Hvað er lýðheilsa?
„Lýðheilsa varðar heilsu þjóð-
arinnar, heilsu samfélagsins og
hópa í samfélaginu. Lýðheilsa
varðar félagslega þætti ekki síður
en heilsufarslega. Með áherslu á
lýðheilsu er stefnt að því að bæta
heilbrigði, lengja líf og ekki síður
að bæta lífsgæði þjóða og hópa.
Þetta er gert með almennri
heilsuvernd, heilsueflingu, sjúk-
dómavörnum og annarri heil-
brigðisþjónustu. Lýðheilsa er það
sem kallað er á ensku „public
health“ og með því að tala um lýð
er höfðað til samfélagsins og þjóð-
arinnar allrar, samanber lýðræði.
Fjölmargir þættir hafa áhrif á lýð-
heilsu og því er samvinna grund-
vallaratriði.“
– Hvaða hópar eru að stofna fé-
lagið og hver eru markmiðin?
„Umræðan um stofnun félags
um lýðheilsu er ekki ný af nálinni
en í apríl síðastliðnum var haldið
námskeið um lýðheilsu á vegum
Endurmenntunarstofnunar. Þar
var aðalkennari yfirmaður lýð-
heilsu hjá breska heilbrigðisráðu-
neytinu. Þátttakendur á nám-
skeiðinu vöktu máls á mikilvægi
þess að þeir sem starfa á sviði lýð-
heilsu hefðu vettvang þar sem
þeir gætu borið saman bækur sín-
ar og rætt um nýjungar og þróun
á sviðinu. Úr varð, að umsjónar-
menn námskeiðsins, ég ásamt
Önnu Björgu Aradóttur, tóku að
sér að leita til áhugafólks á sviðinu
og kanna grundvöll fyrir stofnun
slíks félags. Haldinn
var kynningarfundur
um málið og þar mættu
aðilar úr ýmsum áttum
heilbrigðisþjónustunn-
ar. Augljóst er, að mik-
ill áhugi er fyrir stofnun félags um
lýðheilsu.“
– Eru einhverjar fyrirmyndir
að þessu félagi?
„Við undirbúning stofnunarinn-
ar hefur verið litið til sambæri-
legra félaga á Norðurlöndunum,
Bretlandi og víðar í Evrópu, auk
alþjóðlegra samtaka. Slík félög
eru nokkurs konar regnhlífarsam-
tök áhugafólks um lýðheilsu, bæði
þeirra sem starfa sem fagmenn og
þeirra sem koma að málinu frá
öðrum hliðum. Á vettvangi slíkra
félaga er tækifæri til að stilla sam-
an strengi og vinna að því að tillit
sé tekið til heilbrigðissjónarmiða á
sem flestum sviðum þjóðlífsins.
Þetta er gert með ýmiss konar
verkefnum og aðgerðum á sviði
forvarna og heilsueflingar.“
– Á hvaða hátt verður unnið að
markmiðum félagsins?
„Til dæmis um málefni á sviði
lýðheilsu má nefna geðvernd. Þar
er til að mynda mikilvægt að vekja
athygli almennings og stjórnvalda
á málinu að vinna gegn fordómum.
Slíkt er t.d. gert á vettvangi fjöl-
miðla, skóla og vinnustaða. Önnur
dæmi eru umhverfismál og smit-
sjúkdómavarnir. Síðan má nefna
verðlagningu á matvöru og mark-
aðssetningu skyndibita sem hefur
mikil áhrif á neyslu okkar, ekki
síst ungra. Inn í þessa umræðu
blandast síðan tækifæri fólks til að
afla sér þekkingar og að leita sér
þjónustu. Í því samhengi er lögð
áhersla á jafnræði til heilbrigðis
sem verður æ mikilvægara um-
ræðuefni eftir því sem
fjölmenning einkennir
þjóðfélagið. Segja má
að með stofnun félags
um lýðheilsu sé verið að
líta til sameiningar og
samstarfs því þrátt fyrir að sér-
hæfing sé af hinu góða er sam-
vinna í víðum skilningi forsenda
framfara á sviði lýðheilsu.“
– Hver bjó til orðið, þ.e.a.s.
„lýðheilsa“?
„Orðið hefur verið notað um
nokkurn tíma og hefur trúlega
orðið til í huga skarpra og þjóð-
legra heilbrigðisstarfsmanna,
óþekktra.“
Sigrún Gunnarsdóttir
 Sigrún Gunnarsdóttir fæddist
í Reykjavík 16. maí 1960. Hún
lauk BS-gráðu og MS-gráðu í
hjúkrunarfræði frá HÍ árin 1986
og 2000 og stundar nú dokt-
orsnám á sviði lýðheilsu við
London School of Hygiene and
Tropical Medicine. Er á meðan í
leyfi frá deildarstjórastöðu á
Landsspítala – háskólasjúkra-
húsi. Áður var hún gæðastjóri á
Landsspítala, verkefnisstjóri
heilsueflingar hjá heilbrigð-
isráðuneyti, deildarstjóri á
Heilsugæslustöðinni á Seltjarn-
arnesi o.fl. Einnig hefur hún ver-
ið formaður félags háskóla-
menntaðra hjúkrunarfræðinga.
Er gift Agnari H. Johnson
rekstrarverkfræðingi og eiga
þau þrjú börn, Hannes, Kristin
og Sigrúnu.
Regnhlífar-
samtök
áhugafólks
Það skal ekki spyrjast um okkur að við tökum ekki á málunum
í hinu besta kvótakerfi heims, bræður.