Morgunblaðið - 30.11.2001, Síða 59

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. NÓVEMBER 2001 59
Kanarí
7.000 kr. afsláttur á mann
Rauður afsláttur
framlengist til 12. desember
Úrvalsfólk
7.000 kr. afsláttur á mann
5. janúar - örfá sæti laus
2. mars - uppselt/biðlisti
Höfum bætt við
Úrvalsfólksferðum
23. febrúar í 4 vikur
og 9. mars í 3 vikur
Tökum vel á móti
nýjum félögum
Meiriháttar sólarfrí í allan vetur
Strandlíf og sólskin fyrir fólk á öllum aldri, útivist,
skoð unarferðir, skemmtun, kræsingar, svalandi
drykkir og fjör á kvöldin. Frábært úrval gististaða
á verði fyrir alla.
Bjóðum frábæran
golfpakka á Salobre
golfvellinum.
Verð á hring með
golfbíl aðeins
4.500 kr.
19. des. Jólaferð - 12 sæti laus
20. des. Jólaferð - uppselt/biðlisti
5. jan. Úrvalsfólk - örfá sæti laus
2. feb. 16 sæti laus
16. feb. Uppselt/biðlisti
2. mar. Úrvalsfólk - uppselt/biðlisti
Sæti laus í aðrar brottfarir.
Golf á hagstæðu
verði
Bókunarstaða:
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
U
RV
1
61
16
1
1.
01
Lækkaðu
ferðakostnaðinn
og borgaðu með
frípunktum.
ÞESSARI spurningu og öðrum til
leitaðist Vaka, félag lýðræðissinnaðra
stúdenta við Háskóla Íslands, að
svara á málþingi sem haldið var í Lög-
bergi þann 26. september síðastlið-
inn. Við könnumst öll við umræðuna
um dyslexíu en þeir sem haldnir eru
þessum kvilla eiga oftar en ekki erf-
iðara með nám þar sem þeir geta ekki
lesið á sama hátt og aðrir. Það er ekki
svo langt síðan að lesblindir voru af-
skrifaðir strax í barnaskóla sem
„tossar“ eða „letingjar sem ekki
nenntu að læra“ og ljóst má vera að
margir góðir hæfileikamenn hafi ekki
getað þroskað það sem í þeim bjó
vegna fordóma og skilningsleysis. Þá
var auðvitað ekki búið að greina þenn-
an vanda og því máttu lesblindir þola
þetta viðhorf. Staðan er auðvitað tals-
vert breytt í dag og ekki leiðum að
líkjast frá því sem áður var. Bæði
barna- og gagnfræðaskólastigið hafa
gert heilmikið átak í að hjálpa þessum
nemendum að takast á við vanda sinn.
Sama má segja um nær alla fram-
haldsskóla. En þá stendur spurningin
eftir hvað það er sem háskólasamfé-
lagið gerir til að mæta þörfum les-
blindra nemenda? Mikið og gott starf
hefur verið unnið hjá námsráðgjöfum,
í öllum háskólum landsins, í málefn-
um lesblindra. Það birtist meðal ann-
ars í því að þessir nemendur fá aukinn
próftíma, gefinn er kostur á munn-
legum prófum þar sem því verður
komið við, nemendur geta hljóðritað
fyrirlestrana og svo framvegis. Við
Háskóla Íslands er til að mynda
sæmilegt Hljóðbókasafn, sem keypt
var fyrir frumkvæði Vöku en félagið
stóð fyrir söfnunum á sínum tíma til
að koma því á fót.
Meginvandi Háskóla Íslands í mál-
efnum lesblindra virðist vera sá að
ekki sitja nemendur í öllum deildum
við sama borð. Það virðist vera mis-
munandi milli deilda hvernig tekið er
á vandanum og jafnvel er það geð-
þóttaákvörðun hvers kennara fyrir
sig hvernig t.a.m. próftöku er háttað.
Það er með öllu óásættanlegt að nem-
endur í stærsta og elsta háskóla
landsins búi ekki við jafnræði er þeir
leita lausna á vanda sínum. Það er
ljóst að Háskóli Íslands verður að
setja sér einhverjar samræmdar regl-
ur í þessum málum þannig að jafnt
gangi yfir alla, sama hvort viðkom-
andi nemendur sitja í viðskiptafræði-
deild eða raunvísindadeild. Þessi
vandi orsakast af lífeðlisfræðilegum
þáttum og fer ekki í manngreining-
arálit. Nemendur með leshamlanir
eru í öllum deildum og eru eins ólíkir
og þeir eru margir. Það er skylda
stúdentahreyfinganna og dyslexískra
að uppræta fáfræði og fordóma í garð
þeirra sem lesblindir eru og tryggja
að þeir sem eiga við einhverskonar
hamlanir að stríða búi við jafnrétti til
náms.
Vaka hefur löngum predikað að
jafnrétti til náms snúist ekki einvörð-
ungu um efnahag, ekki megi gleyma
því að aðrar hindranir geti staðið í
vegi fyrir því að fólk geti stundað nám
sitt með eðlilegum hætti. Dæmi um
slíkar hindranir eru líkamleg fötlun,
andleg veikindi, lesblinda og annað
þar fram eftir götunum. En það sem
við höfum komist að er að þessar
hindranir tengjast, því það getur ver-
ið dýrara fyrir þessa nemendur en
aðra að stunda nám sitt. Í tilfelli les-
blindra verða þeir að fara í greiningu
hjá taugasálfræðingi til að tekið sé á
málum þeirra. Er það eðlileg krafa til
að tryggt sé að réttir aðilar fái rétta
meðferð en það sem kemur á óvart er
að þessi greining er óvenju dýr, eða
um 25.000 kr. Þannig að líta má svo á
að það kosti lesblindan nemanda tvö-
falt meira að hefja nám
við H.Í. en aðra nem-
endur, eða um 50.000
kr. Er það sanngjarnt
að lesblindir þurfi að
greiða þetta miklu
meira til að hefja nám
en aðrir? Jafnframt
spyrjum við hvernig
hægt sé að koma til
móts við þennan kostn-
að? Vaka vill berjast
fyrir því að Lánasjóður
íslenskra námsmanna
komi til móts við þenn-
an kostnað með víkkun
á úthlutunarreglunum.
Það er ekkert nema
sanngjarnt og eðlilegt
að svo sé enda fá þeir sem eru í öðrum
háskólum þar sem greidd eru skóla-
gjöld aukið fjármagn frá sjóðnum til
að mæta þeim kostnaði.
Tilgangur málþingins var sá að
kanna og skilgreina vanda dyslex-
ískra, fara yfir það sem vel er gert og
jafnframt það sem bæta mætti. Í aka-
demísku samfélagi verða menn stöð-
ugt að taka kenningar sínar og að-
ferðir til endurskoðunar og athuga
hvernig enn frekari árangur geti
náðst. Þannig heldur samfélagið
framþróun sinni áfram og staðnar
ekki. Þetta er það sem Vöku tókst í
góðu samstarfi við helstu sérfæðinga
á þessu sviði og mun í framhaldi af
þessu málþingi móta sér raunsæja
stefnu í málefnum lesblindra nem-
enda við Háskóla Íslands. Gerum
góðan Háskóla enn betri.
Búa lesblindir
við jafnrétti til
náms?
Elín Kristín
Guðmundsdóttir
Dyslexía
Það er óviðunandi,
segja Guðfinnur
Sigurvinsson og Elín
Kristín Guðmunds-
dóttir, að nemendur í
stærsta og elsta háskóla
landsins búi ekki við
jafnræði er þeir leita
lausna á vanda sínum.
Guðfinnur er stúdentaráðsliði Vöku
og Elín Kristín er lesblindur
nemandi við HÍ.
Guðfinnur
Sigurvinsson