Morgunblaðið - 13.03.2002, Blaðsíða 25
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. MARS 2002 25
ASTRID Lindgren lifir enn í bók-
um sínum og persónum þótt sjálf hafi
hún gengið í vit feðranna fyrr á þessu
ári. Emil í Kattholti er ein vinsælasta
persóna hennar og þekktasta, næst á
eftir Línu Langsokk. Þessi ljóshærði,
bláeygi gutti er engli líkastur en
uppátækin eru endalaus, um það
vitna spýtukarlarnir í smíðaskemm-
unni. Lindgren sagði sjálf að fyrir-
myndin að Emil væri faðir hennar í
æsku sinni í Smálöndunum í Svíþjóð
en Vimmabær er einmitt fæðingar-
bær hennar. Allt um það. Sögurnar
um Emil í Kattholti eru eitt og leik-
ritið byggt á þeim er annað. Sú leik-
gerð sem notast hefur verið við er
upphaflega samin með hringsvið í
huga og allar skiptingar á milli atriða
hugsaðar út frá því. Þetta setur leik-
stjóra verksins í nokkurn vanda þeg-
ar hringsviði er ekki til að dreifa og
verður að beita öðrum lausnum til að
tafir verði ekki á milli skiptinga. Það
er gamaldags lausn og nánast úrelt
að myrkva svið á milli atriða og
áhorfendur fylgjast með sviðsmönn-
um bera muni út og inn í hálfrökkri.
Þessa gryfju fellur leikstjóri um-
ræddrar sýningar í og er það jafn-
framt helsti vankantur sýningarinn-
ar hversu hægar skiptingarnar eru
og söngvar Línu vinnukonu sem ein-
mitt eru hugsaðir til að brúa þetta bil
urðu fremur til að lengja þau þar sem
skiptingarnar áttu sér ekki stað á
meðan hún söng heldur áður. Notkun
ljósa var ennfremur ómarkviss og
hefði að ósekju mátt láta leikendur
sjálfa brúa bilin í stað þess að myrkva
sviðið á milli. Atriðið þar sem Emil
reynir með ýmsum ráðum að draga
tönnina úr Línu leið t.a.m. fyrir þetta.
Nóg um það.
Það er hins vegar snjöll lausn að
sviðsetja sýninguna fyrir báðum end-
um salarins og hafa Kattholt annars
vegar og Vimmabæ hins vegar. Leik-
félag Rangæinga hefur ágætum
kröftum á að skipa og tókst þeim öll-
um að skapa skemmtilegar persónur
úr efniviðnum; Kristín Erna Leifs-
dóttir og Bernharð Arnarson voru
skemmtileg í hlutverkum vinnuhjú-
anna Alfreðs og Línu og einnig Gunn-
hildur Þ. Jónsdóttir og Þorsteinn
Ragnarsson í hluverkum foreldranna
Ölmu og Antons. Emil og Ídu léku
Einar Vignir Baldursson og Rebekka
Kolbeinsdóttir og gerðu það ágæt-
lega þótt setja mætti spurningar-
merki við aldur leikenda. Það setur
dálítið annan blæ á persónu Emils og
prakkarastrik hans þegar hann virð-
ist vera að komast á unglingsár en er
ekki sá 6–7 ára gutti sem sögurnar
greina frá.
Hljómsveitin, Kattholtsbandið, var
skipuð fimm unglingum sem stóðu
sig með prýði og ánægjulegt að sjá
hvernig leikstarfsemin getur virkjað
börn og unglinga til skapandi sam-
starfs.
Kattholt
í Njálsbúð
LEIKLIST
Leikfélag Rangæinga
eftir Astrid Lindgren í þýðingu Vilborgar
Dagbjartsdóttur og Böðvars Guðmunds-
sonar. Leikstjóri: Margrét Tryggvadóttir.
Njálsbúð laugardaginn 9. mars.
EMIL Í KATTHOLTI
Hávar Sigurjónsson
Á SÉRSTÖKUM uppgjörstíma-
mótum í lífi Quoyle ákveður hann að
flytja ásamt föðursystur sinni og
dóttur til Nýfundnalands, þar sem
rætur hans liggja. Og þar á hann eft-
ir að komast að ýmsu um sjálfan sig
og fjölskylduna.
Lasse Hallström tekst að skapa
sérstaka og skemmtilega stemmn-
ingu í þessari mynd. Landslagið er
hrátt og kuldalegt, fólkið sérstakt,
siðir þess og mannlíf forvitnilegt
með stöku sérvitringum og fólki með
sögu á hjartanu. Í rauninni hefði
þessi mynd alveg eins getað gerst á
íslenskum útkjálka, sem gerir mynd-
ina ekki síður áhugaverða. (Því til
sönnunar er Rhys Ifans í íslenskri
lopapeysu allan tímann!)
Myndin er skrifuð eftir bók skáld-
konunnar E. Annie Proulx. Sagan er
mjög áhugaverð og er um hvernig
þarf að takast á við vandamálin í líf-
inu og læra að lifa með því sem gerst
hefur. Eftir að hafa séð kvikmyndina
hef ég mikinn áhuga á að lesa bókina,
sem áreiðanlega er bæði djúp og
margþætt. Við þekkjum það úr ís-
lenskum kvikmyndum að það getur
verið erfitt að skrifa ekta kvik-
myndahandrit upp úr bók án þess að
það beri þess merki. Og það er einn-
ig vandamálið hér. Myndin er frekar
byggð á einstökum atriðum, heldur
en skýrri framvindu hlutanna. En
þar sem Hallström tekst að skapa
þessa sérstöku stemmningu, þá tek-
ur hún eiginlega yfirhöndina, sem er
vel.
Aðalhetjan okkar hér er Quayle,
sem leikinn er af Kevin Spacey.
Margir hafa hrósað Spacey í þessu
hlutverki, en mér fannst hann hálf-
gerð „anti-hetja“ og án sýnilegrar
ástæðu. Hann lætur eiginkonuna al-
veg ganga yfir sig, og þótt hann kom-
ist út úr því, þá er hann allt of veik-
geðja til að maður fái beina samúð
með honum. Myndin er þó uppfull af
góðum leikurum sem skapa eftir-
minnilegar persónur og skemmtileg
atriði þótt að persónunar verði
manni aldrei nánar. Myndarinnar og
stemmningarinnar er þó vel hægt að
njóta undir dramatískri og ljúfri
írsk- og skoskskotinni kvikmynda-
tónlistinni.
Mannlíf og stemmning á útkjálka
Hildur Loftsdóttir
KVIKMYNDIR
Smárabíó
Leikstórn: Lasse Hallström. Handrit: Ro-
bert Nelson Jacobs eftir skáldsögu E.
Annie Proulx. Kvikmyndataka: Oliver
Stapleton. Aðalhlutverk: Kevin Spacey,
Julianne Moore, Judi Dench, Cate
Blanchett, Pete Postlethwaite, Rhys If-
ans og Scott Glenn. 111 mín. USA. Mira-
max Films 2001.
THE SHIPPING NEWS/SKIPAFRÉTTIR
Kaffileikhúsið Söng- og leik-
dagskráin „A toast to Harlem“ –
Svört melódía verður kl. 21. Dag-
skráin er sambland af blús & gospel
tónlist og leiknu efni.
Alliance Francaise, Hringbraut
121 Prófessor Jean Renaud heldur
fyrirlestur kl. 20.30 og fjallar um
víkinga á Miðjarðarhafi. Jean Ren-
aud er prófessor í norrænum mál-
um, bókmenntum og menning-
arsögu við Háskólann í Caen, þar
sem hann stýrir deild norrænna
fræða. Hann er höfundur fjölmargra
rita um víkingana, þar á meðal Vík-
ingar í Frakklandi sem gefin var út
af Ouest-France, Rennes 2000. Fyr-
irlesturinn verður fluttur á frönsku
en þýddur yfir á íslensku.
Í DAG