Morgunblaðið - 09.04.2002, Blaðsíða 16
SUÐURNES
16 ÞRIÐJUDAGUR 9. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Æfingabekkir Hreyfingar
Ármúla 24, sími 568 0677
Er vöðvabólga að hrjá
þig í baki, öxlum eða
handleggjum?
Stirðleiki í mjöðmum
og þreyta í fótum?
Vantar þig aukið
blóðstreymi og þol?
Þá hentar æfingakerfið
okkar þér vel.
Reynslan hefur sýnt að
þetta æfingakerfi hentar
sérlega vel fólki á öllum
aldri, sem ekki hefur
stundað einhverja líkams-
þjálfun í langan tíma. Sjö
bekkja æfingakerfið liðkar
styrkir og eykur blóð-
streymi til vöðvanna. Hver
tími endar á góðri slökun.
Við erum einnig
með göngubraut,
þrekstiga og tvo
auka nuddbekki.
Frír kynningartími
Apríltilb
oð:
12 tíma
r
kr. 6.50
0
Byrgið er kristilegt líknarfélag
sem var stofnað árið 1996, sem lít-
ið meðferðarheimili fyrir heim-
ilislausa vímuefnaneytendur.
Í mars 1999 var hafist handa við
uppbyggingu í Rockville. Þar er
nú starfrækt langtímameðferð og
skiptist hún í vímuefnameðferð,
vinnuaðlögun, líkamsþjálfun og
nám.
Byrgið hefur undanfarin ár ver-
ið að byggja upp sérhæfða með-
ferð fyrir afbrotamenn, enda
meirihluti skjólstæðinga með af-
brotaferil.
80% núverandi skjólstæðinga
voru heimilislausir við komu.
Í ársskýrslu Byrgisins í Rock-
ville fyrir 2001 segir að 30% skjól-
stæðinga hafi hlotið varanlegan
og góðan bata.
60% skjólstæðinga á síðasta ári
höfðu neyslusögu sem nam 15–25
árum samfleytt eða lengur.
„ÉG VAR fljótur að átta mig á því
þegar ég kom hingað í Byrgið að
þetta var allt öðruvísi en ég hélt, ég
var haldinn miklum ranghugmynd-
um um starfsemina hérna,“ segir
Hreinn, 35 ára, sem hefur dvalið í
Byrginu í um sjö mánuði. „Ég hef
farið nokkrum sinnum í meðferð síð-
an ég var tvítugur. Ég náði einu sinni
að vera edrú í sex ár, en það var allt-
af eins og það vantaði eitthvað inn í
lífið. Mér hefur aldrei liðið betur en
núna. Þó að hlutirnir séu í meiri steik
en nokkru sinni áður. Ég gekk í
gegnum skilnað fyrir tveimur árum
og ég hef aldrei skuldað meira en ég
geri nú og aldrei liðið eins illa og þeg-
ar ég kom hingað í Byrgið í haust.
Þegar ég kom vissi ég ekki hvað ég
var að koma inn í, en ég ákvað að
gefa þessu tækifæri og leyfa Drottni
að vinna í mér. Ég hef fengið svör við
svo mörgu, þetta stendur allt í Bibl-
íunni. Ég veit hvað hefur hjálpað
mér, það er trúin.“
Hreinn er farinn að vinna í Byrg-
inu sem vaktmaður, tekur á móti
nýjum skjólstæðingum. „Það er
mjög gefandi. Ég þekki þetta svo vel
sjálfur, hef þessa reynslu sem ég
mun búa að alla ævi.“
Sigurður er tvítugur og hefur
dvalið í Byrginu í tæpa tvo mánuði.
Hann hafði einu sinni farið í meðferð
áður. Hann segist hafa verið harður
kókaínneytandi áður en hann kom og
hafi byrjað ungur að neyta áfengis. Í
kjölfarið fylgdi amfetamín, e-töflur
og sýra. „Ég ætlaði aldrei að vera
hér lengur en í tvær vikur,“ segir
Sigurður um komu sína í Byrgið.
„En síðan frelsaðist ég og þá breytt-
ist líf mitt algjörlega. Ég hef engar
áhyggjur núna og ég finn ekki fyrir
fíkn. Ég spái ekki í það, Drottinn
leiðir mig í gegnum daginn.“
Sigurður segist hafa verið edrú
um tíma fram að síðustu jólum, „en
svo datt ég hryllilega í það og klúðr-
aði öllu sem ég hugsanlega gat klúðr-
að. Það þarf ekki nema tvo daga til
þess. Því lengur sem ég var edrú inn
á milli, þeim mun meira tókst mér að
klúðra hlutunum þegar ég datt í það.
Þú byrjar bara þar sem frá var horf-
ið og leiðin liggur alltaf dýpra.“
Sigurður og Hreinn segja alla inn-
an Byrgisins jafna. „Það er nú þann-
ig að það er alveg sama hvaðan við
komum, við erum öll eins og öll jöfn,“
segir Hreinn. „Róni úr Austurstræt-
inu er ekkert verri en sá sem dettur í
það í fína húsinu sínu á Arnarnesi.
Við erum öll jöfn fyrir Drottni.“
„Í Byrginu eru
allir jafnir“
„MÉR FANNST allt vonlaust þegar
ég kom hingað, lífið var búið, það var
ekki mikið eftir. Mig langaði ekki að
taka þátt í þessu lífi lengur.“
Þannig lýsir Hreinn Jónsson, 35
ára þriggja barna faðir, líðan sinni er
hann kom í Byrgið fyrir rúmu hálfu
ári. „En mér hefur aldrei liðið betur
en núna.“
Hreinn er einn af 60 skjólstæðing-
um endurhæfingarsambýlisins í dag,
en þangað geta leitað til meðferðar
þeir sem eiga við vímuefna- og
áfengisvanda að etja.
Það er sérstök tilfinning að koma
að Byrginu í Rockville á Miðnes-
heiði. Þorpið Rockville stendur þar í
auðninni, vírgirt á alla kanta, enda
var þar áður ratsjárstöð varnarliðs-
ins. Innan vírgirðingarinnar eru hús
í misjöfnu ásigkomulagi, en þegar
uppbygging endurhæfingarsambýlis
Byrgisins hófst fyrir þremur árum
hafði þorpið staðið yfirgefið um hríð
og hvorki hiti né rafmagn verið á
húsunum í tvö ár. Offiserabarinn
svokallaði er því ekki svipur hjá sjón.
Þar sem áður var dansað og öl þjórað
í vindlingareykmettuðu lofti, er nú
fúkkalykt, loftplötur að hrynja og
parktetlagt dansgólfið bólgið af
sagga og gjörsamlega ónýtt.
„Við höfum unnið að því hörðum
höndum að gera upp húsin hérna,“
segir Jón Arnar Einarsson, sem var
leiðsögumaður blaðamanns og ljós-
myndara um Rockville. „Við höfum
nýlokið við að hreinsa allt út úr barn-
um, því hér stendur til að hafa sam-
komusal og félagsaðstöðu.“ Viðhald-
ið er lengra á veg komið í mörgum
öðrum húsum og í íbúðarhúsum þar
sem skjólstæðingar Byrgisins búa á
nokkurs konar heimavistum, er að-
staðan orðin góð og sömu sögu má
segja um mötuneytið og skrifstofur.
Íþróttahúsið er þó stolt Rockville-
búa. Húsið jafnast fyllilega á við
bestu líkamsræktarstöðvar í
Reykjavík, hvað varðar tækjakost og
allan aðbúnað.
„Þeir sem hafa verið hjá okkur
lengst starfa hér í sjálfboðavinnu við
uppbyggingu staðarins, en eru
ennþá í enduhæfingu,“ útskýrir Guð-
mundur Jónsson, forstöðumaður
Byrgisins.
Sjálfboðavinna og endurhæfing
– Hvað er það helst í meðferðar-
starfi Byrgisins sem er öðruvísi en á
öðrum meðferðarstofnunum á Ís-
landi?
„Það er varla hægt að líkja þessu
saman,“ segir Guðmundur. „En við
segjum ekki að við séum betri en
aðrir. En við eigum eitt umfram
aðra: Við boðum og kennum kristna
trú sem er sá félagslegi grundvöllur
sem við þurfum að hafa í mannlegu
samfélagi og starfið hér byggist á.
Fólk verður að hafa eitthvað til að
trúa á. Þegar það hefur misst allt,
jafnvel trúna á sjálft sig, þarf það að
sjá ljósið í tilverunni. Það er hvetj-
andi fyrir okkur að sjá svo marga ná
heilsu hér, ná að verða virkir þjóð-
félagsþegnar á nýjan leik.“
Steinunn Marinósdóttir skrif-
stofustjóri Byrgisins segir að starfs-
menn leggi sig fram við að leysa úr
hvers kyns vanda skjólstæðinga
sinna. Margir eru heimilislausir áður
en þeir koma í Byrgið og með miklar
skuldir á bakinu. Byrgið hefur lög-
fræðing á sínum snærum og starfs-
menn aðstoða skjólstæðinga við að fá
þá félagslegu þjónustu sem þeir eiga
rétt á. Með tilkomu samnings við
Fjölbrautaskólann á Suðurnesjum
fer fram kennsla í Byrginu og í vor
taka sjö próf.
Flestir skjólstæðingar voru áður á
aldrinum 35 ára og eldri. Þetta hefur
breyst og margt yngra fólk dvelur
nú í Byrginu. „Starfið hófst á að
hugsa um götufólkið og þar er okkar
köllun ennþá,“ segir Guðmundur.
„Síðan hefur byggst utan um starfið
og það þróast. Fólk hefur fengið trú
á meðferðinni, hún hefur sannað sig í
samfélaginu.“
Skjólstæðingar geta dvalið í Byrg-
inu í þrjú ár, en eftir tvö ár segir
Guðmundur að flestir séu búnir að
öðlast ákveðinn rétt í félagslega
kerfinu. „Þegar fólk fer að búa útaf
fyrir sig aftur heppnast það oft, en í
sumum tilfellum kann fólk ekki að
búa eitt, þannig að við höfum reynt
að beita okkur fyrir því að eiga sam-
starf við félagslega kerfið. Við höfum
líka eftirlit með okkar fólki. Þó að
fólk fari héðan, er það alltaf í sam-
bandi við okkur. Við erum alltaf fjöl-
skylda.“
Guðmundur tekur dæmi um ótrú-
legar hrakfarir skjólstæðinga sinna.
„Fólk hefur komið héðan út gjör-
breytt. Ég hef oft verið spurður að
því hvort að hér fari fram heilaþvott-
ur og því svara ég játandi. Það besta
sem til er! Það þarf að verða hugar-
farsbreyting hjá fólki. Ef það er
heilaþvottur, þá skal svo vera.“
Óvíst um framtíð Rockville
Skjólstæðingar Byrgisins borga
meðferðina sjálfir með þeim bótum
sem þeir fá og segir Guðmundur það
einsdæmi í meðferðarsögu á Íslandi.
Þá segir hann mörg fyrirtæki og ein-
staklinga styðja við bakið á starf-
seminni. Hið opinbera hefur styrkt
uppbyggingu í Rockville að hluta,
enda svæðið í eigu ríkisins. En fram-
tíð Byrgisins í Rockville er óljós.
„Við vitum ekki hvort við þurfum
að fara héðan. Við höfum verið samn-
ingslaus í eitt ár. Það hafa verið ýms-
ar kvaðir á okkur að gera hlutina vel.
Ef við þurfum að fara þá höfum við
ekki verið neitt annað en verkafólk
hjá íslenska ríkinu, í vinnu við að við-
halda eigum þess.“
Guðmundur segir að Rockville
henti starfsemi Byrgisins mjög vel.
„Varnarliðið vildi gefa okkur þetta
allt, líkt og þeir gera víða þegar þeir
yfirgefa staði sem þennan. Þeir geta
ekki gefið landið, það er eign ríkis-
ins. Það ríkir því óvissu ástand. Við
vorum skuldlaus þegar við komum
til Rockville. Núna skuldum við. Ef
ríkið á þetta þá viljum við að það
borgi reikningana sem tengjast upp-
byggingunni. Ef við eigum þetta,
viljum við fá það viðurkennt. En við
höfum það ekki viðurkennt í dag.“
Byrgið hefur boðið forseta Íslands
í heimsókn á morgun, miðvikudag.
Mun hann kynna sér starfsemina og
ræða við starfsfólk og skjólstæðinga.
Forseti Íslands heimsækir á morgun Byrgið, endurhæfingarsambýli í Rockville á Suðurnesjum
„Fólk verður að hafa
eitthvað að trúa á“
Íbúar Byrgisins eiga
það sameiginlegt að
hafa lifað tímana tvenna
í myrkum heimi eitur-
lyfja og áfengis. Sunna
Ósk Logadóttir heim-
sótti vírgirt Rockville og
fann vinalegt samfélag
fólks sem margt hvert
dvaldi á götunni áður.
Morgunblaðið/RAX
Höfuðstöðvar kristilegu útvarpsstöðvarinnar KFM eru í Byrginu og
skjólstæðingar þess hjálpast að við dagskrárgerðina.
Það getur verið rok í Rockville á Miðnesheiði. Við hliðið er vörður sem
spyr um ferðir fólks til og frá svæðinu.
Rockville
sunna@mbl.is
Hvað er Byrgið?