Morgunblaðið - 09.04.2002, Side 22
NEYTENDUR
22 ÞRIÐJUDAGUR 9. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
NIÐURSTÖÐUR mælinga á gildum fyrir PAH-
efni í 14 gerðum jurtaolíu á markaði hérlendis
(þar af 12 tegundum ólífuolíu), sem Hollustuvernd
ríkisins hefur látið gera í Þýskalandi, sýna að allar
viðkomandi gerðir olíu uppfylla skilyrði sem
stofnunin setur fyrir innflutningi. Niðurstöður
rannsóknarinnar sem nú er greint frá sýna að öll
olíusýnin innihéldu minna en 0,5 míkrógrömm af
PAH- efninu benzapyrene, sem notað er til við-
miðunar í þessu sambandi, að sögn Elínar Guð-
mundsdóttur fagdeildarstjóra hjá Hollustuvernd
ríkisins. Engar samræmdar reglur eru til um
leyfilegt hámarksmagn PAH-efna í ólífuolíum í
Evrópu og segir Elín að flest ríki hafi sett sér við-
miðunarmörkin 2-5 míkrógrömm af benzapyrene
í kílói. Innflutningur á ólífuolíu hefur verið undir
eftirliti frá því í fyrrasumar, en fyrir rúmu ári síð-
an bárust fréttir af því að of mikið magn af PAH
efnasamböndum hefði fundist í ólífuhratsolíu frá
Spáni, Grikklandi og Ítalíu og að þessi efni hefðu
einnig greinst í jómfrúrolíu í Noregi. „Þrátt fyrir
aðgerðir Hollustuverndar varðandi innflutning á
ólífuolíum virtust neytendur óvissir um hvort
hægt væri að nota þá ólífuolíu sem hér er á mark-
aði. Því ákvað Hollustuvernd að senda 14 tegundir
af olíum til óháðrar faggiltrar rannsóknastofu í
Þýskalandi og láta mæla innihald af BaP og öðr-
um PAH-efnum. Öll framkvæmd var í höndum
Hollustuverndar en fjárhagslegur stuðningur
fékkst frá Meistaravörum ehf. Engin olíanna inni-
heldur yfir 0,5 míkrógrömm per kíló af þeim
PAH-efnum sem á grunni dýratilrauna eru talin
krabbameinsvaldandi. Nokkur þeirra innihalda
meira en 5 míkrógrömm per kíló af svokölluðum
léttum PAH-efnum, en þau eru ekki á lista Heil-
brigðisstofnunar Bandaríkjanna yfir krabba-
meinsvaldandi efni,“ segir Elín.
Olíusýnin sem send voru utan voru af eftirfar-
andi gerðunum: Pure Wesson Sunflower Oil, Pure
Wesson Corn Oil, La Espanõla Pure Olive Oil,
Mic hel Montignac - Huile d’Olive Vierge Extra,
FOOD-LINE Ekstra Jomfru Olivenolja, Filippo
Berio Extra Virgin Olive Oil, Filippo Berio Olive
Oil, Okologisk Mani-olivenolie, Olitalia Olio Extra
Vergine Di Oliva, Olitalia Olio Di Oliva, Lesieur
Huile d́Olive, Lesieur isio 4, La Espanõla Extra
Virgin Olive Oil, Filippo Berio Olive Oil Mild &
Light.
Jurtaolíur rannsakaðar vegna umræðu um krabbameinsvaldandi efni
PAH í ólífuolíu hérlendis
mældist undir öryggismörkum
ÍSLANDSMÓT kaffibarþjóna
verður haldið í þriðja sinn og
munu úrslitin ráðast á Matur
2002. „Íslandsmót síðastliðinna
tveggja ára hafa slegið rækilega í
gegn og eru allir sammála um að á
þeim tíma hafi kaffimenningin
breyst til muna á Íslandi,“ segja
aðstandendur keppninnar. Í ár
verður í fyrsta sinn valið landslið
kaffibarþjóna sem áætlað er að
fari út til Óslóar á heimsmeist-
arakeppni kaffibarþjóna í júní.
Keppnisrétt hafa allir þeir sem
vinna við espressóvélar á kaffi-
húsum, veitingahúsum, í bak-
aríum, blómastofum og fleiru.
Forkeppni verður haldin föstu-
daginn 12. apríl og laugardaginn
13. apríl í Smáralind og stendur
yfir frá 14–18 báða dagana. Valdir
verða 3 stigahæstu keppendurnir
hvorn dag, alls 6 keppendur, sem
fara í úrslitin. Úrslitakeppnin
verður svo haldin á sýningunni
Matur 2002.
Ítalía og ítölsk vín
Vínþjónasamtök Íslands munu
standa fyrir keppni meðal sinna
félagsmanna á sýningunni Matur
2002 þar sem þemað verður Ítalía
og ítölsk vín. Forseti ítölsku vín-
þjónasamtakanna verður heið-
ursgestur vínþjóna á sýningunni
og fer skrifleg undankeppni fram
fyrir sýninguna sem skera mun úr
um hvaða þrír vínþjónar verða í
úrslitum á sýningunni, samkvæmt
upplýsingum frá aðstandendum.
Úrslit fara fram á aðalsviði sýn-
ingarinnar Matur 2002 og þurfa
keppendur að sýna færni sína í
umhellingu, blindsmakki á ensku
og munnlegri þraut. Á sýningunni
verða vínþjónasamtökin einnig
með bás þar sem í boði verður ráð-
gjöf um vín ásamt léttum leik þar
sem dregið verður úr svörum að
sýningunni lokinni. Eru stór-
glæsileg verðlaun í boði fyrir einn
heppinn þátttakanda, að sögn að-
standenda.
Kaffi- og
vínbar-
þjónar
spreyta sig
HÁTT í 200 aðilar tengdir mat, mat-
argerð og brúðkaupum verða á sýn-
ingunni Matur 2002, sem haldin
verður í nýju knatthúsi Kópavogs-
bæjar í Smáranum 18.–21. apríl.
Matur 2002 verður fyrsti viðburð-
urinn í nýja húsinu, sem er 9.000 fer-
metrar að stærð, að sögn skipuleggj-
enda. „Sýningin hefur stækkað mikið
undanfarin ár og er búist við að hún
nái yfir ¾ hluta sýningarhússins, en
sýningarsvæðið er um það bil fjórum
sinnum stærra en það er í Laug-
ardalshöll, svo dæmi sé tekið,“ segja
þeir.
Sýningin Brúðkaup 2002 verður
haldin í tengslum við Mat 2002 og
verður þar að finna allt sem tengist
brúðkaupi. „Á síðustu sýningu var
haldin stærsta brúðkaupsveisla árs-
ins og er stefnt að því að gera það
aftur ef brúðhjón finnast,“ segja
skipuleggjendur sýningarinnar enn-
fremur.
Fagfélög í matvælaiðnaði standa
fyrir umfangsmiklu keppnishaldi
meðan á sýningunni stendur og verð-
ur keppt í að minnsta kosti 15 mis-
munandi greinum.
Matreiðslumaður ársins og mat-
reiðslumaður Norðurlanda
Keppnin um matreiðslumann árs-
ins er haldin í áttunda sinn og segja
aðstandendur „mikla stemningu“
meðal matreiðslumanna í kringum
keppnina þar eð hún sé orðin árviss
viðburður. Dómarar frá Norðurlönd-
unum, Kanada og Englandi dæma í
keppninni um matreiðslumann árs-
ins og hráefnið sem keppendur
spreyta sig á er barri í forrétt, kálfa-
læri í aðalrétt og eftirréttur úr
Vahlrona-súkkulaði.
Keppnin um matreiðslumann
Norðurlanda er haldin í fyrsta skipti
hér á landi en Íslendingar hafa tekið
þátt í keppninni undanfarin ár að
sögn aðstandenda.
Hráefnið sem matreiðslumenn
spreyta sig á er bleikja og lúða í for-
rétt og nautalund og bris í aðalrétt.
Hráefnið í eftirréttinn er frjálst,
nema hvað krafist er að smjördeig sé
10% innihaldsins.
Keppt verður um Íslandsmeist-
aratitil í framreiðslu á sýningunni og
er það í þriðja sinn sem slík keppni er
haldin. Keppnisgreinarnar eru eld-
steiking, fyrirskurður, barmennska,
vínfræði, borðdekkun og vinna í sal.
Einnig verður haldin keppni meðal
framreiðslu- og matreiðslunema, um
matreiðslunema ársins og fram-
reiðslunema ársins. Matreiðsl-
unemar elda bleikju í forrétt, kjúk-
ling í aðalrétt og laga eftirrétt úr
jarðarberjum og súkkulaði, auk þess
sem þeir taka skriflegt próf. Fram-
reiðslunemar blanda drykki, dekka
upp og skreyta veisluborð, keppa í
eldsteikingu, blómaskreytingu og
vínþekkingu og taka einnig skriflegt
próf.
Pastakeppni matreiðslunema
Nemakeppni Sláturfélags Suður-
lands, Neminn 2002, fer jafnframt
fram á sýningunni og er opin öllum
matreiðslunemum með námssamn-
ing í faginu. Keppendur eiga að elda
sinn rétt á innan við tveimur klukku-
stundum og verða að minnsta kosti
40% innihaldsins að vera Barilla
pasta. Keppnin í fyrra var hröð og
spennandi og búast keppnishaldarar
að sögn ekki við öðru í ár.
Kálhausinn 2002 og
keppni í eggjakökugerð
Þá má nefna grænmetiskeppnina
Kálhausinn, sem nú er haldin í fyrsta
skipti og súpukeppni sem er öllum
opin. Einnig verður efnt til eggja-
kökukeppni þar sem ýmsir gestir
verða fengnir til þess að matreiða úr
3 eggjum og afgöngum úr ísskápn-
um.
Nemakeppni í bakstri
Nemakeppni Kornax í bakstri árið
2002 verður haldin í Mennta-
skólanum í Kópavogi, föstudaginn
19. apríl og laugardaginn 20. apríl.
Keppnin er haldin í tengslum við
sýninguna Matur 2002 og felst í því
að þátttakendur baka brauð, bæði
stór og smá, nokkrar tegundir af vín-
arbrauðum og skrautstykki úr deigi,
samkvæmt fyrirfram ákveðnum
reglum. Gefin er einkunn fyrir vinnu-
brögð, nýtingu hráefna, útlit og
bragð afurðanna og hvernig kepp-
endur standast ákveðin tímamörk.
Að lokum er gefin einkunn fyrir upp-
stillingu á borði eftir að bakstri er
lokið.
Kjötiðnaðarmenn
keppa í kjötskurði
Félag íslenskra kjötiðnaðarmanna
heldur keppni í kjötskurði, bæði fyrir
kjötiðnaðarnema og kjötiðn-
aðarsveina, samkvæmt tilkynningu
frá félaginu. Nemar og sveinar
keppa sitt í hvoru lagi og að sögn að-
standenda reynir verulega á hug-
myndaflug keppenda og skurð-
arhæfni.
„Við hvetjum alla til að koma á
Mat 2002 og sjá snjalla fagmenn og
nema að keppa í skemmtilegustu, en
minnst kunnu iðngrein innan mat-
vælageirans,“ segja kjötiðnaðar-
menn.
Íslenskir kjötdagar
Meistarafélag kjötiðnaðarmanna
gengst fyrir fagkeppni kjötiðn-
aðarmanna, Íslenskum kjötdögum,
sem haldin er nú sem fyrr í tengslum
við matvælasýninguna Matur 2002.
Keppt verður í sex flokkum, sam-
kvæmt upplýsingum frá félaginu, og
skiptast þeir þannig; hráar og soðnar
kjötvörur, hráverkaðar vörur, soðnar
matar- og áleggspylsur, kæfur og
paté, blóðpylsur, sultur og slátur og
sérvörur og nýjungar.
Hópur dómara leggur síðan mat á
hverja vöru sem byrjar með fullt hús
stiga, eða 50 stig. „Síðan leita dóm-
arar að öllum hugsanlegum göllum
og við hvern galla sem finnst fækkar
stigunum.“
Auk þessa verður keppni í köku-
skreytingum og blómaskreytingum.
Tilboðsverð á flugi
vegna Matar 2002
Flugfélag Íslands verður með sér-
stakt tilboðsverð frá öllum áfanga-
stöðum sínum í tengslum við sýn-
inguna, það er Akureyri,
Egilsstöðum, Hornafirði, Ísafirði,
Vopnafirði, Þórshöfn og Grímsey.
Tilboðin verða í gildi vikuna fyrir
sýningu og vikuna á eftir og er hægt
að bóka sig á www.flugfelag.is „Lögð
verður mun meiri áhersla á kaup-
stefnuþátt sýningarinnar en verið
hefur og sendur hefur verið beinn
markpóstur til um 2.500 fyrirtækja
og stofnana um land allt. Búist er við
fjölda fólks alls staðar að af landinu
og mun þetta samstarf því auðvelda
mörgum aðgengi að sýningunni,“
segja skipuleggjendur Matar 2002.
Morgunblaðið/Jim Smart
Björgvin Mýrdal bar sigur úr býtum sem matreiðslumaður ársins 2000.
Hátt í 200 aðilar verða á
sýningunni Matur 2002
Matvælasýning
í Smáranum
18.–21. apríl