Vísir - 06.09.1980, Blaðsíða 3

Laugardagur 6. september 1980.
Verðug verkefni og
verndaðir vinnustaðir
Starfsfólkiö á deildinni sagöi aö
reynt væri aö útvega þeim sem
stæöu sig best i vinnu, starf hjá
aöilum úti i bæ. Oft þarf aö gera
margar tilraunir áöur en fólk get-
ur aölagast lifi og starfi utan
spitalans. t mörgum tilvikum
gefst vistmaöur nokkrum sinnum
upp á vinnustaö og hörfar til baka
áöur en hann er tilbúinn til aö
fara alfariö út i lifiö. Starfsfólkiö
sagöi, aö til væru dæmi sem
sýndu aö þetta væri hægt. „Viö
höfum haft hér sjúklinga, sem nú
viröast lausir viö stofnanir eins
og þessa fyrir lifiö”. Ingólfur
sagöi aö þessi dæmi geröu aö
engu gömul slagorö um aö geö-
klofi (scizophrenia) væri ólækn-
andi.
Starfsfólkiö, Hulda Karlsdóttir,
hjúkrunarfræöingur, Hannes J.S.
Sigurösson, starfsmaöur og
Stefán A. Guömundsson, flokk-
stjóri útigrúppu voru sammála
um aö verkefnin væru ekki næg.
„Þjóöfélagiö kemur ekki til móts
viö þetta fólk. Þaö veröur aö fá aö
vinna fyrir eigin peningum til aö
geta öölast sjálfstraust. Bygg-
ingameistari einn, sem tók mann
héöan i vinnu, sagöi réttilega, aö
fyrst þjóöfélagiö geröi takmarkaö
fyrir þetta fólk, þá yröu atvinnu-
Þetta er hreinlætisaöstaöan,
þrjár handlaugar.
fjórmennt i herbergjum, sem
geta varla talist vistleg. Aöeins
eitt baökar og einn sturtuklefi er
fyrir alla deildina. Salernin eru
tvö og þrjár handlaugar. Skápa-
pláss og geymslurými er litiö sem
ekkert og aöstaöa fyrir starfs-
fólkiö óviöunandi. Maturinn er
sendur frá eldhúsi spitalanna og
er snætt i boröstofu sem einnig er
dagstofa þar sem sameiginleg
starfsemi fer fram. Starfsfólkiö
sagöi aö æskilegast væri aö
sjúklingarnir heföu sér herbergi.
Þegar vistmennirnir fara út i
llfiö, tekur oft viö „eitt eitraöasta
fyrirbæri sem til er, þaö er ein-
staklingsherbergim úti bæ”, eins
og Hannes oröaöi þaö. Þaö gefur
auga leiö, aö ef slæm reýnsla
hlýst af tilraun til aö búa viö slik-
ar aöstæöur, er hætta á aö fólk
taki tvö skref aftur á bak, i staö
þess aö stiga eitt skref fram á viö
„Þaö kemur fyrir aö fólk gefst
upp og kemur aftur helmingi'
verra en þaö var þegar þaö fór frá
okkur”, sagöi Hulda. Jj
Grindurnar eru
norskar
Bólstrun er
ís/ensk
Þessi sófasett
hafa farið
sigurför um
Noreg
Opið laugardag kl. 9-12
Húsgagnasýning
sunnudag kl. 2-6
Verið velkomin.
SMIDJUVEGI6 SIMI 44544
Eins og sjá má er mjög erfitt aö vinna viö bilþvottinn I skúrnum vegna
þrengsla. Stefán mundar hér þvottakústinn. — Visismynd: BG
”.”8‘ Hálfverndað húsnæöi
FlipperogHilton
Glæsileg
íslensk/norsk
sófasett
Þessi giæsiiegu
sófasett eru
samsett úr
ís/enskri og
norskri handiðn
Áklæði eftir vali
rekendur i landinu aö axla nokk-
urn hluta ábyrgöarinnar.
Forf-áöamenn frystihúsa hafa
veriö jákvæöir og umburöarlynd-
ir og hjálpaö mörgum af staö.
Hins vegar er brýn þörf á vernd-
uöum og hálfvernduöum vinnu-
stööum og einnig tengslum viö
venjulega vinnustaöi. Slik tengsl
þurfa helst aö tryggja, aö hvorki
atvinnurekandi sé sjúklingur
veröi fyrir tjóni.”
Starfsfólkið sagöi aö óskandi
væri aö sjúklingarnir gætu fengiö
verkefni út i bæ sem hentuðu.
Hópur frá deildinni fór t.d. fyrir
stuttu upp aö Mógilsá og vann viö
garðyrkju I stuttan tlma. Þaö
gafst mjög vel. „Verkefniö
veröur hins vegar aö vera þannig
aö þaö henti hópnum sem einingu,
það er aö fólkiö geti unniö
saman”, sagöi Stefán.
Þess má geta aö þaö er vinnu-
staöur á Kleppsspitalanum sem
heitir Bergiðjan og eru þar fram-
leiddar byggingareiningar.
„Þessi litla verksmiðja sem var
byggö aö mestu fyrir gjafafé frá
Kiwanis-mönnum og Geö-
verndarfélaginu, bætti úr brýnni
þörf en fullnægir þörfinni aöeins
aö litlu leyti”, sagöi Ingólfur.
óviöunandi og hefur veriö beöiö
um byggingu á skúr til aö hýsa
bilaþvottinn I f jögur ár en þvi hef-
ur ekki verið sinnt.
Bilaþvotturinn fer fram I litl-
um, gömlum bflskúr og er þar svo
þröngt að vinnan veröur erfiö og
óþægileg. „Þaö, aö ekki skuli
hægt aö fá lltinn skúr undir starf-
semina, er ljóst dæmi um
hjálparleysi stofnunarinnar og
áhugaleysi rikisins”, segir
Ingólfur. „Þaö er ekki efnilegt,
þegar sá aöilinn, sem hefur tekiö
aö sér aö hjálpa, er hjálparlaus
sjálfur”.
Eftir aö hafa skoðaö húsakynni
deildarinnar veröur öllum ljóst aö
húsnæöiö er ekki hvetjandi á
neinn hátt. Þarna er tvi,- þri- og
Þvi er mikil þörf á hálfvernd-
uöu húsnæöi. „Kerfiö býöur
annaöhvort upp á spltala eöa ekk-
ert”, segir Ingólfur. „Þaö þarf
þrep þarna á milli. Þaö þarf hús-
næöi, sem húsbændur myndu
veita forstööu, þar sem einhver
aöstaða væri sameiginleg. „Þaö
má ekki vera stofnanabragur á
sliku húsnæöi”, sagöi Hannes.
Vill þjóðfélagið þetta fólk
út á vinnumarkaðinn?
Eftir samtaliö viö starfsfólk
deildar I vaknar sú spurning,
hvaö þjóöfélagiö vilji meö þá
sjúklinga, sem eru vinnufærir.
■Vill þjóöfélagiö endurhæfa þetta
fólk og er þaö tilbúiö til þess aö
taka viö þvi út á vinnu-
markaöinn?
Þaö liggur i augum uppi aö ef
eitthvaö á aö gerast i þessum
málum þá þurfa aö koma til
verndaöir vinnustaöir og verndaö
húsnæöi utan spitala. Þá þarf
einnig aö koma þvi þannig fyrir
að atvinnurekendur geti tekiö
þetta fólk i vinnu án áhættu. En
viðmælendur okkar voru sam-
mála um aö nóg væri af vinnu-
stööum þar sem sjúklingarnir
gætu gert gagn. „Þegar þetta fólk
er komiö I gang, þá er þaö oft
stööugur og góöur vinnukraftur”,
sagöi Ingólfur.
A aö geyma þetta fólk á stofn-
unum, eöa á aö endurhæfa þaö til
góös fyrir sjálft sig og þjóöfélag-
iö?
Þaö er oft þröng á þingi I her-
bergi vaktarinnar.
„Getur síblönk ríkisstofn-
un annast endurhæfingu
sjúks fólks?"
En látum Ingólf S. Sveinsson
lækni hafa lokaoröin:
„Þegar viö höfum talað viö
fjármálastjórn rikisspitalanna,
fáum viö sannarlega aö heyra aö
reksturinn á þessari deild kosti of
mikiö. Reynt er aö fækka starfs-
fólki og draga úr kostnaöi meö þvi
aö greiða ekki yfirvinnu þegar
illa er mannaö. Svör launa-
greiöandans eru skýr. Hann kærir
sig ekki um starf okkar. Vissu-
lega er rekstur spitaladeildar ■
dýr, trúlega eitt þaö dýrasta i
heilbrigöiskerfinu. Sami vinnu-
veitandi hefur ekki efni á aö koma
á fót ódýrari hjálparstofnunum.
Er yfirleitt verjandi aö siblönk
rikisstofnun hafi þaö ábyrgöar-
starf á hendi aö annast endurhæf-
ingu sjúks fólks? Er öryggi sjúk-
linganna meira en hreppsómag-
anna sem voru forðum boönir upp
og afhentir lægstbjóöanda til
framfærslu? Læknar reynast
stundum ráöa ótrúlega litlu um
gæöi læknisþjónustunnar.
Aöalspurningin fyrir okkur
starfsfólkiö er þessi: Eigum viö
aö halda áfram þessu starfi hér á
deildinni eöa ekki miöaö viö þær
ytri aöstæöur sem lýst hefur
veriö. Viö vitum aö þaö er erfitt
aö vinna svona starf á rikisstofn-
un, en alltaf má vonast eftir
framförum. Hvaö sem þvi liöur
þá höfum viö eitt megin verkefni
meöan viö höldum áfram og þaö
er aö halda okkar eigin bjartsýni.
Það gerum viö meö þvi aö lita til
baka á árangurinn sem hefur
náöst.meö þvi aö lita á þá sjúk-
linga sem eru á deildinni i dag,
setja okkur i þeirra spor
og Imynda okkur framtiö þeirra
ef ekkert væri aö gert. Siöast en
ekki sist veröum viö aö uppörva
hvert annaö þegar ekkert viröist
miöa og svartsýni sækir aö.
Þann dag sem viö töpum bjart-
sýni okkar og verðum einhvers
konar vana-rikisstarfsfólk verö-
um viö gagnslaus sem hjálpar-
aðilar”.
.........J
mönnum sinum. Þar á einnig aö
vera hægt að meta hvenær vist-
maður er tilbúinn til aö fara út á
almennan vinnumarkaö.
Litiö fyrirtæki er á vegum úti-
grúppu, en þaö er bilaþvottastöö.
Sjúklingarnir, sem best standa
sig I útigrúppu, þvo og bóna bila
fyrir fólk. Fólk utan úr bæ, og
starfsfólk spitalans, lætur þvo
bfla sina þarna. Þessi starfsemi
er mjög jákvæö vegna þess að
hún hefur skýran tilgang og er
þeim meira en tilgangslaus
„Kleppsvinna”. Ingólfur sagöi aö
„Kleppsvinna”, þaö er aö moka
sandi ofan i botnlausa tunnu væri
mjög óheppileg og ekki fjarri
sumum af þeim verkefnum, sem
vistmenn á Kleppsspitalanum
eiga kost á.
Aðstaða fyrir bilaþvottinn er að
sögn starfsfólksins nánast
Texti: Sigriöur
Þorgeirsdóttir.