Morgunblaðið - 17.08.2002, Síða 4

Forbes fjallar um
Kára Stefánsson
BANDARÍSKA viðskiptatímaritið
Forbes fjallar í nýjasta hefti sínu um
Kára Stefánsson, forstjóra Íslenskrar
erfðagreiningar, og sjö aðra vísinda-
menn og segir þá vera að draga
læknavísindin inn í upplýsingaöldina.
Segir Forbes að Kári sé að ljúka upp
leyndardómum sykursýki og annarra
banvænna sjúkdóma með því að rann-
saka erfðaþætti heillar þjóðar.
Tímaritið segir að á þessari gullöld
líffræðinnar hafi vísindamenn þróað
gnægtarhorn nýrra lyfja, greiningar-
aðferða og nákvæmra sneiðmynda.
En samt reiði læknisfræðin sig á það
sem líkja megi við gamla Commodore
64 tölvu. Læknar fylgist oft með sjúk-
lingum með gamaldags hætti, þ.e.
blaði og penna, en nú séu breytingar í
vændum.
Fjallað er um Kára og Íslenska
erfðagreiningu í tímaritinu. Þar segir
Kári m.a. að hann vonist til að selja
hugbúnað, sem verið sé að þróa innan
fyrirtækisins, til sjúkrahúsa svo þau
geti greint sjúklinga sína. Innan ára-
tugar muni læknar geta búið til erfða-
þáttamyndir af sjúklingum sínum og
gert ráðstafanir til að koma í veg fyrir
að þeir fái sjúkdóma sem líklegt er að
þeir fái.
Talinn hafa
fært lækna-
vísindi á upp-
lýsingaöld
Hér sjást mörk afrétta hreppanna tveggja, Ásahrepps og Skeiða- og
Gnúpverjahrepps, ásamt því svæði sem Norðlingaöldulón myndi þekja
yrði það í 575 metra hæð yfir sjávarmáli. Einnig sést að hve miklu marki
fyrirhugað lón myndi ná inn á friðlandið í Þjórsárverum.

  

 




  

  




    
    



 




  
 
 

 

 

 
 
 
 



 
 

 
  


 


  
  
  
 
   !  
 


"#  
!



 
"# 

!
$   
$
   #
 %
 
 "   

  

#    

 



 

 


 




 


!

"

     

 
  

#&  


  
  

  
  


 
 
!

  "#$%
ÁSAHREPPUR hefur í aðalskipulagi
sínu gert ráð fyrir Norðlingaöldulóni í
575 metra hæð yfir sjávarmáli, en í til-
lögudrögum að aðalskipulagi Skeiða-
og Gnúpverjahrepps er ekki gert ráð
fyrir Norðlingaöldulóni, að því er
fram kemur í úrskurði Skipulags-
stofnunar um Norðlingaölduveitu. Í
úrskurðinum kemur einnig fram að
Norðlingaölduveita er innan skipu-
lagssvæðis Svæðisskipulags miðhá-
lendis Íslands 2015, en samkvæmt því
er á svæðinu blönduð landnotkun
orkuvinnslu og verndunar og gert er
ráð fyrir stíflu og lóni.
Jónas Jónsson, oddviti Ásahrepps,
segir að fyrirhugað Norðlingaöldulón
í 575 metra hæð yfir sjávarmáli hafi
verið tekið inn í aðalskipulag Ása-
hrepps fyrir 2002–2014, en tillagan
hefur verið auglýst samkvæmt 18. gr.
skipulags- og byggingarlaga. Ekki er
hins vegar gert ráð fyrir þeim mögu-
leika í skipulaginu að lónið verði í 578
metra hæð, en Skipulagsstofnun
féllst á slíkt lón í úrskurði sínum.
Hann segir að margt sé enn óljóst í
þessum málum og ekki sé farið að
ræða í hreppsnefnd hvort hreppurinn
muni hugsanlega breyta aðalskipu-
lagi vegna breyttra aðstæðna eftir úr-
skurð Skipulagsstofnunar. „Hrepps-
nefnd þarf auðvitað að fjalla um það
hvort hún ætlar að breyta aðalskipu-
lagi Holtamannaafréttar og rýmka
það miðað við úrskurð Skipulags-
stofnunar. Við munum taka þetta fyr-
ir á næsta fundi hreppsins hinn 27.
ágúst en þá verða athugasemdir
vegna aðalskipulagsins afgreiddar,“
segir Jónas.
Hann segist jafnframt tilbúinn í
viðræður við Landsvirkjun og fleiri
aðila um Norðlingaöldulón sem yrði
578 metrar yfir sjávarmáli og að hann
telji slíkar viðræður nauðsynlegar.
Jónas segir ljóst að verði af gerð 578
metra Norðlingaöldulóns fari það
töluvert mikið lengra inn í friðlandið
en 575 metra lón myndi gera. Hins
vegar sé stór hluti þess svæðis á frið-
landinu sem farið verði inn á miðað
við þriggja metra hækkun, áreyrar,
þar sem ekki sé mikið um gróður og
gæsavarp.
Gert ráð fyrir stækkun
friðlandsins
Már Haraldsson, oddviti Skeiða- og
Gnúpverjahrepps, segir að fyrir sam-
einingu hreppanna í vor hafi Gnúp-
verjahreppur verið búinn að leggja
inn til Skipulagsstofnunar drög að að-
alskipulagi fyrir 2002–2014 og þar
hafi ekki verið gert ráð fyrir neinu
lóni, en hins vegar hafi þar verið gert
ráð fyrir verndun af ýmsu tagi, þar á
meðal stækkun friðlandsins. „Það
verður verkefni okkar á næstu dögum
og vikum að taka afstöðu til þess
hvort við munum breyta einhverju í
okkar tillögum. Nú liggur fyrir að við
þurfum að klára þær á næstunni, en
málið hefur verið í biðstöðu, meðal
annars vegna þess að við höfum beðið
eftir úrskurði Skipulagsstofnunar,
kosninganna í vor og sumarleyfa,“
segir Már.
Hann segist ekki sjá að annað
sveitarfélagið hafi meiri hagsmuna að
gæta á Norðlingaöldu en hitt og telur
að málið snúist fremur um mat sveit-
arfélaganna á aðstæðum og hags-
munum.
Már segir að Gnúpverjahreppur
hafi á sínum tíma gert athugasemdir
við svæðisskipulagið á miðhálendinu
og bent á að blönduð landnotkun
stæðist ekki í skipulagi og því yrðu
menn að velja annaðhvort verndun
eða virkjun. Samvinnunefnd miðhá-
lendisins hafi fallist á þessa túlkun
hreppsins og í matsskýrslunni komi
fram að nefndin telji að breyta þurfi
svæðisskipulaginu því taka þurfi af-
stöðu til þess hvort þarna eigi að vera
verndar- eða virkjunarsvæði. Það sé
ljóst að nefndin líti á það sem spurn-
ingu sem þurfi að fá svör við. „Ef þær
tillögur sem við höfum sett fram í
drögum að okkar aðalskipulagi verða
ofan á verður þetta verndarsvæði,“
segir Már.
Hann segir að hreppurinn muni
skoða úrskurð Skipulagsstofnunar
nánar og taka mið af honum í þeirri
vinnu sem fram undan er við gerð
aðalskipulags hreppsins. „Ég hef þó
ekkert séð í honum sem breytir þeim
forsendum sem við höfum gengið út
frá. Þetta mun skýrast hjá okkur á
næstu vikum,“ segir Már.
Misræmi er í aðalskipulagi hreppanna við Norðlingaöldu
Annar hrepp-
urinn reiknar
ekki með lóni
í skipulagi
FRÉTTIR
4 LAUGARDAGUR 17. ÁGÚST 2002 MORGUNBLAÐIÐ
NORÐLINGAALDA hefur
verið mikið í fréttum upp á
síðkastið. Örnefnið er æva-
gamalt, að sögn Hauks Jó-
hannessonar jarðfræðings.
Hann segir að nafnið sé tengt
ferðum manna af Norðurlandi
suður.
„Þetta er líkt og Norð-
lingaholtið hér í Reykjavík.
Tengt ferðum Norðlendinga
suður, væntanlega í verið og
annað slíkt. Norðlingar eru
norðanmenn,“ segir hann.
Norðlingaaldan er á
Sprengisandsleið. Haukur
segir að það sé fjórðungsalda
sem bendi í sömu átt, aðeins
norðar. Hann bendir á að
Norðlinga-örnefnið sé víða að
finna á þessari leið og nefnir
sem dæmi Norðlingavað.
„Þetta er hluti af Sprengi-
sandsleið enda er staðurinn
rétt við Sóleyjarhöfðann, þar
sem þeir fóru yfir Þjórsá,“
bætir hann við.
Aðspurður hvaðan alda
komi segir Haukur að það sé
einnig hefðbundið ævagamalt
nafn og finnist víða á þessum
slóðum. Hann segir að alda
þýði lág, ávöl hæð.
„Ég veit ekki betur en
heimamenn hafi notað nafnið
Norðlingaalda jafnvel öldum
saman. Þetta er ævagamalt
nafn og ég efast um að það sé
hægt að rekja aldur þess nán-
ar. Það er erfitt að finna rætur
þess líkt og með Norð-
lingaholtið hér,“ bendir hann
á.
Tengist
ferðum
Norð-
lendinga
suður
Örnefnið
Norðlingaalda
MARGIR áttu erindi í Laugardals-
höllina í Reykjavík í gærkvöld til að
skrá sig í ýmis tilbrigði Reykjavík-
urmaraþonsins sem fram fer í dag.
Var góð hálftímabið eftir skrán-
ingu þegar mest var að gera. Fólk
þurfti hins vegar ekki að láta sér
leiðast meðan beðið var því að hægt
var að bregða sér í pastaveislu sem
orðin er hefð við skráninguna í
hlaupin. Hlauparar verða ræstir í
Lækjargötunni, fyrst maraþon-
hlauparar klukkan 11. Klukkan
11.45 hefst upphitun fyrir aðra og
klukkan 12 verður skemmtiskokk-
urum hleypt af stað en þeir fara
þrjá eða sjö kílómetra vegalengd.
Klukkan 12.10 er síðan komið að
þeim sem hlaupa 10 km eða fara þá
vegalengd á línuskautum, svo og
þeim sem hlaupa hálfmaraþon.
Morgunblaðið/Jim Smart
Margir hafa skráð sig í
Reykjavíkurmaraþonið í dag
MEÐALVERÐ á öllum tegundum
ávaxta nema vínberjum hefur
lækkað frá því í febrúar að því er
kemur fram í verðkönnun sem
Samkeppnisstofnun hefur gert.
Þetta gildir einnig um flestar teg-
undir grænmetis.
Meðalverð á nýjum íslenskum
kartöflum, gulrótum, gulrófum og
kínakáli hefur hinsvegar hækkað
verulega en slíkt er algengt í byrj-
un uppskerutímans. Hækkun á
gulrótum er þannig úr 336 krónum
í 489 og á gulrófum úr 124 í 236.
Sem dæmi um lækkun má nefna
að verð á íslenskum tómötum hefur
lækkað úr 699 krónum í 184 og ag-
úrkur úr 511 krónum í 199. Þá hef-
ur meðalverð á jarðarberjum lækk-
að úr 1.452 krónum í 917, meðal-
verð á kíví úr 327 í 247 krónur,
græn paprika hefur lækkað úr 457
krónum í 263 en paprikur með öðr-
um lit hafa lækkað minna.
Frá því í febrúar sl. hefur Sam-
keppnisstofnun gert mánaðarlegar
verðkannanir til þess að fylgjast
með verði á grænmeti og ávöxtum.
Fyrsta verðkönnun stofnunarinnar
var gerð fyrir afnám tolla í 11 mat-
vöruverslunum á höfuðborgar-
svæðinu. Meðalverð úr þeirri könn-
un hefur verið notað til saman-
burðar á verðþróun á þessum
markaði.
Meðalverð á
ávöxtum hef-
ur lækkað
frá febrúar