Morgunblaðið - 15.12.2002, Blaðsíða 4
4 B SUNNUDAGUR 15. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Á MEÐAN barnamessa stóð yfir á Dóm-
kirkjuloftinu var mikið um dýrðir niðri, því
frumfluttur var sálmur af Skagfirsku söng-
sveitinni. Ljóðið er eftir séra Hjálmar Jóns-
son dómkirkjuprest og lagið eftir Björgvin
Þ. Valdimarsson. „Við Björgvin höfum
þekkst lengi og þegar hann hóf að semja
sálma, fór ég að móta sálmana sjálfa, ljóð-
in, við lögin. Þannig verður bragarhátt-
urinn að taka mið af laginu. Mér líkar þetta
vel. Við byrjuðum á dýrðarsöng og síðan
sömdum við miskunnarbæn, sem safn-
aðargestir fengu að heyra á sunnudaginn
var,“ segir séra Hjálmar. Flutningurinn var
tilkomumikill, enda ekki á hverjum degi
sem 65 manna kór með skagfirskum rödd-
um syngur í almennri messu. Og miskunn-
arbænin er svohljóðandi:
Leita ég Drottinn líknar þinnar
lækna undir sálar minnar.
Vertu Kristur vinur bestur,
veg mér greiddu kærleikans.
Þú sem náðar, þú sem gefur,
þjáðum auðsýnt miskunn hefur
láttu heiminn lækning finna
lausn á vanda sérhvers manns.
Drottinn miskunna þú oss,
Drottinn minn af miskunn þinni
mættu heimsins ógn og þraut.
Séra Hjálmar segist ánægður með við-
tökurnar hjá söfnuðinum við því að hafa
barnamessuna á Dómkirkjuloftinu á
messutíma á sunnudögum. „Það hafa ver-
ið að mæta 40 til 50 manns í barnastund-
ina,“ segir hann. „Það ánægjulega hefur
verið að þetta virðist hrein viðbót og æ
fleiri eru því að sækja messu.“
Þá segir hann ánægjulegt að börnin
komist í snertingu við sögu lands og þjóð-
ar á Dómkirkjuloftinu, því þar hafi Þjóð-
minjasafnið verið stofnað, sem og Lands-
bókasafnið og Þjóðskjalasafnið. Þá hafi Hið
íslenska bókmenntafélag verið þar til húsa
í marga áratugi.
„Kirkjugestir hafa líka almennt tekið
þessu vel. Stundum heyrist léttur kliður af
loftinu í fjörugum söngvum og mér þykir
gott að sjá bros á andlitum fólksins á þeim
stundum. Kirkjuloftið er mikið notað alla
jafna. Það er notað undir æfingar þriggja
kóra, stundum kaffi eftir messu, fundahöld
og á miðvikudögum eru hér alltaf í kring-
um 40 manns í léttum hádegisverði, þar
sem byrjað er á bæn.“
En það mikilvægasta að sögn Hjálmars
er að kirkjan er vettvangur fólks á öllum
aldri. „Þar eru stundum alvörustundir á
dögum sorgar og saknaðar og stundum
glaðir hlátrar í góðum félagsskap, sem
kemur saman vegna fagnaðareindisins.“
Skagfirska söngsveitin frumflutti sálm í
messu í Dómkirkjunni fyrir skemmstu.
Textinn er eftir séra Hjálmar Jónsson og
lagið eftir Björgvin Þ. Valdimarsson.
Frumflutningur á
miskunnarbæn
„ÉG ER frekar nýorðin mamma og
langaði að fara með litluna mína í
barnastarfið,“ segir María Ellingsen
leikkona. „Ég hafði lengi tautað yfir því
að kirkjan væri óaðgengileg og af-
skiptalaus, en í samtali við Karl Sig-
urbjörnsson biskup, benti hann mér
hlýlega á að kirkjan væru jú fólkið sem
sækti hana. Þá ákvað ég að hætta öllu
tauti og leggja mitt af mörkum.“
María ákvað að sækja Dómkirkjuna,
sem er í hennar sókn og kirkjan sem
hún tengir alltaf við, því langafi hennar,
Haraldur Níelsson, var prestur þar á
sínum tíma. Fjölskyldan fékk hlýjar
móttökur og tók María að sér að
stjórna brúðuleikhúsinu í barnastarf-
inu.
Bangsi litli höfðar
til barnanna
Það hefur verið gefandi tími að taka
þátt í þessu skemmtilega samfélagi.
„Ekki er nóg með að maður sé að
koma með barnið sitt, heldur rifjast
upp lögin sem voru sungin fyrir mann í
æsku og bænirnar sem farið var með.
Það er dýrmætt að fá að fylgja Láru
litlu í gegnum þessi litlu skref og stíga
þau sjálfur upp á nýtt.“
Af brúðunum er það Bangsi litli sem
höfðar mest til barnanna, þótt stund-
um komi fleiri brúður í heimsókn.
„Ástæðan er sú að flest börnin eru á
leikskólaaldri, þó hingað komi líka eldri
og yngri börn. Og Bangsi litli er að
velta því fyrir sér af hverju Guð svarar
ekki þegar maður talar við hann og
hvernig hann geti alltaf verið hjá öllum
og séð allt.“
Það fer ekki á milli mála að börnin á
Dómkirkjuloftinu hlusta af athygli á
og stemmningin er sérstök á þessu
gamla kirkjulofti. Eftir barnastundina
gefst líka tími til að teikna, spjalla,
drekka djús og borða gulrætur og epli.“
Að lokum segist María að aðstand-
endur barnamessunnar á kirkjuloftingu
vonist til þess að þar geti börn og for-
eldrar átt nærandi samveru og tekið
fyrstu skrefin í trúarlífinu saman, lært
að biðja, talað við Guð, hlustað á Guð
og eignast hann að vini. „Og að hér
skapist samfélag sem er gefandi og
myndar öryggisnet fyrir fjölskyldurnar
í lífsins ólgusjó.“
hvert orð sem bangsi segir, t.d. þegar
hann segir Guð vera langt uppi í himn-
inum og ósýnilegan. Samt finni maður
fyrir honum. Og Bangsi spyr krakkana:
„Vitiði með hverju?“
„Með hjartanu,“ svarar ein stúlkan
alveg viss í sinni sök.
Öryggisnet í lífsins ólgusjó
„Við reynum að hafa þetta einfalt,
enda finnum við að börnin tengja best
við sönginn og litlar bænir, eins og:
Takk, góði Guð, fyrir að passa okkur,“
segir María. „Þau fá mikið út úr þessu
Af hverju svarar Guð ekki þegar talað er við hann?
„HEYRIÐ þið þegar Jesú talar við ykkur?“
spyr Hans Guðberg Alfreðsson, æskulýðs-
fulltrúi í barnastund á Dómkirkjuloftinu.
„Ég hef gert það,“ segir einn drengurinn
ákafur. Og blaðamaður sperrir eyrun. „Nú,
og hvað sagði hann?“ spyr Hans. „Ég man
það ekki,“ svarar drengurinn og yppir öxl-
um.
Á hverjum sunnudegi er barnastund á
Dómkirkjuloftinu undir handleiðslu Hans og
Maríu Ellingsen leikkonu. Öll fjölskyldan
byrjar niðri í messunni, en eftir fyrstu fimm
mínúturnar trítla börnin upp á loft, oft með
öðru foreldranna, og hlýða á messu sem
höfðar meira til þeirra.
„Við berum upp ljósið,“ segir Hans, en
ljósberarnir eru þær Valbjörg og Iðunn,
sem eru boðnar og búnar að hjálpa til. „Þar
eigum við saman stund, byrjum á því að
signa okkur og fara með bæn. Svo er sung-
ið, enda er mikil áhersla lögð á sönginn.
Sagðar eru sögur og við fáum heimsóknir
frá bangsa litla og brúðunum Sollu og
Kalla. Við heyrum sögur af börnum í öðrum
löndum og auðvitað Biblíusögur. Við endum
alltaf á bæn og á sálminum „Í bljúgri
bæn“.“
Það sama var uppi á teningnum á sunnu-
daginn var. Áður en beðist var fyrir spurði
Hans eina stúlkuna: „Talar þú við Guð?“
Hún svaraði: „Já.“ Spurð hvað hún segði
eiginlega við hann, þá þagði hún. Þangað til
Hans sagði: „Segirðu: Vaktu yfir mér.“
Stúlkan svaraði: “Nei,“ og bætti við í fyllstu
einlægni að hún segði: „Hjálpaðu mér.“
Að sögn Hans velta börn á þessum aldri
helst fyrir sér lífinu og tilverunni. „Þau eru
mikið að spá í hvernig Guð er og hvar hann
sé.“
– Það er auðvitað einfalt að svara því,
skýtur blaðamaður inn í.
„Já,“ segir Hans og hlær innilega. „Það
er enginn efi í þeim, þau velta því bara fyrir
sér hvar hann sé. Mörg eru með það alveg
á hreinu – að Guð sé alls staðar.“
Þannig ganga samræðurnar fyrir sig,
stórt er spurt og hlýtur stundum að vera
erfitt að finna svör. „Þetta eru svo einlægar
og góðar spurningar hjá börnunum og hitta
yfirleitt beint í mark,“ segir Hans. „Þannig
að maður þarf bara að vanda sig og vera
einlægur. Þau taka þetta mjög alvarlega og
sýna því virðingu sem við erum að gera.
Eftir þessar stundir er alltaf eitthvað sem
situr í manni og alltaf jákvætt og gott.“
Notalegar samverustundir
Eftir barnamessuna sest fjölskyldan jafn-
an saman. Börnin lita og fá mynd í bæk-
urnar sínar. Boðið er upp á kaffi og djús og
oftast grænmeti og ídýfur, en þegar blaða-
mann bar að garði var boðið upp á snakk.
„Stefnan er sú að hafa þetta á léttari nót-
unum og er fólk ánægt með það,“ segir
Hans. „Við reynum að hafa stundina
skemmtilega og búa til notalegar sam-
verustundir fyrir fjölskylduna. Ætli þetta
verði ekki að teljast vísir að kirkjukaffi.“
Hans Guðberg er guðfræðingur og segir
spennandi að vinna á þessum vettvangi,
enda hafi tekist frábært samstarf við Vest-
urbæjarskóla, leikskólana í sókninni og frí-
stundaheimilið Skýjaborgir í Vesturbæj-
arskóla. „Ég sé um barna- og unglingastarf
í Dómkirkjunni, þ.m.t. barnastundir á
kirkjuloftinu, fer í heimsóknir í leikskóla í
sókninni, er með kirkjustarf í Vesturbæj-
arskóla fyrir sex til níu ára bekk, er með
níu til 12 ára starf í Dómkirkjunni og ung-
lingaklúbbinn Nedó, sem er samstarf Nes-
kirkju og Dómkirkjunnar, fyrir krakka á
aldrinum 13 til 16 ára.“
Það eru einmitt fimm krakkar úr Nedó
sem aðstoða í barnamessunni eða þau Diljá,
Vala, Snorri, Melkorka og Jónas, sem spilar
allajafna á gítar, þótt hann hafi forfallast
sunnudaginn sem blaðamann ber að garði,
svo Hans spilar sjálfur á gítarinn. „Það er
betra fyrir mig að annar sjái um gítarinn,
því maður hefur í mörg horn að líta,“ segir
hann.
Yfirskrift barnastarfsins í þjóðkirkjunni
er „Réttum hjálparhönd“. „Við erum að
benda börnunum á að við höfum eitthvað að
gefa,“ segir Hans. „Við fræðumst um börn í
öðrum löndum, t.d. ætlar Þorsteinn J. að
sýna þeim myndir á sunnudag [í dag] af
börnum í Afríku. Þá ræðum við um hjálp-
arstarf og vináttuna. Við komum inn á svo
margt sem lýtur að því góða og fallega í líf-
inu. Það er barnastarf í öllum kirkjum og
hefur það óskaplega mikla þýðingu. Ég er
ánægður með það góða samfélag sem mynd-
ast hefur á kirkjuloftinu og finn að foreldr-
arnir eru mjög áhugasamir.“
Barnastund á Dómkirkjuloftinu
Messa á léttari nótunum
Besta leiðin til að ná til barnanna er í gegnum sönginn, að sögn Maríu.
Eftir barnamessu er komið að því að lita.
Það er nægur efniviður í vangaveltur í barna-
messu.
„Jesús er besti vinur barnanna“ var sungið
með táknmáli.
María og Hans í miðju lagi með börnunum.