Vísir - 29.10.1980, Blaðsíða 13

12
Miövikudagur 29. október 1980
Mi&vikudagur 29. október 1980
13
vtsm
HROLLUR
TEITUR
Ékiö er upp hinn furð'ilerja
akvegheim aö... stórt skaröser
lokast, veggur sígur niöur.
járnhliö... fylgst er meö öllu á
sjónvarpsskermi...
ÁGGI
VÍSIR
Langdvalarhelmlli að staoarfelli
og Islandsmet I hraðbyggingul
RÆTT VIB HILMAR HELGASOM.
FORMAHN SAA
„ Við erum búnir að fá leyfi
til reksturs langdvalar-
heimilis að Staðarfelli i Döl-
um”, sagði Hilmar Helgason,
formaður SÁÁ, i samtali við
Vísi.
,,Þarna var gat i meðferð
alkóhólista, sem nú hefur
verið brúað. Ég held að þetta
sé eitthvað það fallegasta,
sem gerst hefur í rekstri
SÁÁ. Heimamenn afhentu
okkur hluta af menningararfi
sinum, stolti sinu, með þvi að
eftirláta okkur Staðarfell
undir starfsemina. Og árn-
aðaróskir heimamanna
okkur til handa voru engu
likar.
Að Staðarfelli er ætlunin að
reka meðferðarstofnun fyrir
þá sem þurfa lengri meðferð.
Það er einkum sjúklingar
sem eru háðir bæði áfengi og
lyfjum, sem eru allt að sex
mánuði að jafna sig af frá-
hvarfseinkennum. Þeir sem
byrja mjög ungir að drekka
og hafa farið á mis við
menntun og heimiliskærleika
og i þriðja lagi þeir, sem hafa
barist á móti meðferðarpró-
gramminu mest allán tím-
ann, en átta sig svo þegar fá-
einir dagar eru eftir.
— Hvernig veröur meðferð á Staöar-
felli hagað?
„Hálfum deginum veröur variö í
fræöslu, fjóröungi i vinnu. Viö leggjum
mikiö upp ilr vinnunni. Vistmenn veröa
látnir vinna á staönum og viö ýmis arö-
bær framleiöslustörf, til dæmis kera-
mik, plastiönaö. Einnig vinna þeir viö
gróöursetningu og fleira i samráöi viö
heimamenn. Þá fer fjóröungur dagsins i
nám. Kenndarveröa þrjár skyldunáms-
greinar, t.d. Islenska, reikningur og
tjáning og ræöumennska. Þá velur hver
vistmaöur sér tvær valgreinar, svo sem
tungumál og bókfærslu.
Ætlunin er aö reka staöinn meö sex
manna starfsliöi, en fjöldi vistmanna
veröur 20—25.
Meö Staöarfelli er, sem fyrr sagöi,
brúaö mikiö bil. 25—30% þeirra, sem
dvaliö hafa aö Silungapolli, er hætt viö
fallivegna skorts á langdvalarheimili”.
sumar fveruhúsnæöi og ætlum viö þá aö
sækja um leyfi til aö tvöfalda fjölda
nemenda, en núna eru þar 27 nemendur.
Nú er um tveggja mánaöa biö eftir
plássi á Sogni og veröur þaö oft til þess
aö menn hætta viö, telja sig færa í
flestan sjó, sem þvl miöur reynist of
sjaldan rétt”.
Miðstöð starfseminnar.
SÁÁ menn eru stórtækir og nýlega
hafa þeir fest kaup á tæplega 600 fer-
metra húsnæöi aö Siöumúla 3-5.
„Viö keyptum hæöina tilbilna undir
tréverk og viö tökum hana i noktun I
janúar. A Siöumúlanum er ætlunin aö
miöstöö SÁA veröi.
Þarna ætlum viö aö halda fjölskyldu-
námskeiö, en slik námskeiö höfum viö
haldiö I samvinnu viö Reykjavikurborg.
En þvi miöur hafa ekki komist aö nema
500 manns á ári og nil er biölisti til
vorsins. Meö nýja húsnæöinu getum viö
vonandi sinnt öllum aöstandendum
alkóhólista. Viöhvetjum þá óspart til aö
taka þátt i námskeiöunum, ekki sfst
sjálfra sin vegna til aö þurfa ekki sifellt
aö lifa i skugga alkóhólismans.
Viö hyggjum á nýjung i meöferö. Viö
ætlum aö vera meö námskeiö — hópefli
— fyrir alkóhólista, sem búnir eru aö
, vera i meöferö. Þetta er nauösynlegt,
þvi þegar menn byrja erfiöustu og
lengstu ferö lifsins — feröina inn i sjálfa
sig, fyllast menn löngun til þess aö vita
meira og meira. Þegar starfsemin aö
Staöarfelli er komin I fullan gang og
þetta námskeiö sem lokapunktur, erum
viö komnir meö meöferöarkerfi eins og
þaö getur best oröiö.
A næsta ári höfum viö svo hug á aö
koma á sérnámskeiöum fyrir hjón, þvi
allt of mörg h jónabönd eru allt of lengi i
sárum vegna þess darraöardans, sem á
undan er genginn”.
Nýtt íslandsmet i hraðbygg-
ingu!
„Viö veröum ekki til langframa á Sil-
ungapolli vegna hugsanlegrar meng-
unarhættu — nálægöin viö Gvendar-
brunna. Viö höfum þvi sótt um lóö til
Reykjavikurborgar og ætlum aö byggja
ogfullgera byggingu nýrrar sjúkrastöö-
var á átta mánuöum. Þetta er okkar
markmiö og ef tekst er þaö örugglega
lslandsmet i hraöbyggingu”.
— Hvernig hafiö þiö hugsaö ykkur aö
fjármagna allar þessar framkvmdir?
„Þaö er vandamál, sem viö leysum
um leiö og aöþvi kemur. tslenska þjóöin
stendur á bak viö okkur og i þeirri full-
vissu keyrum viö á þessum hraöa.
SAA er kapituli út af fyrir sig. —
Sagan af þvi þegar heil þjóö sameinaö-
ist, rétt eins og hún geröi i berklaveik-
inni. Viö trúum þvi i hjarta okkar aö fólk
standi meö okkur”, sagöi Hilmar.
Álkóhólismi I atvinnuvegun-
um
Lifsins háskóli.
Aö sögn Hilmars er „prógrammiö”
hjá SAA mönnum þaö, aö fyrst fari
alkóhólistarnir á Silungapoll, þá aö
Staöarfelli og aö lokum 1 lifsins háskóla
aö Sogni.
„Viö segjum stundum, aö á Silunga-
polli séu menn hausaöir og slægöir en
snyrtir og flakaöir aö Sogni. Aö Sogni
veröa menn aö reyna aö finna sjálfa sig,
vega og meta hæfileika sina og læra aö
nota þá. Fá þaö besta út úr sjálfum sér.
Sjálfskönnun er aöalmerkiö — hvert eru
menn aö fara? Og vilja menn fara
þangaö?
Viö geröum tiu ára leigusamning viö
Náttúrulækningafélagiö og hefur sam-
starfiö viö þaö veriö mjög gott. Viö
ákváöum fljótlega aö byggja þar 150
fermetra húsnæöi, og nú er þaö risiö. Er
þessi á fangi a öallega ætláöur til aö bæta
vinnuaöstööuna, svo og aöstööu starfs-
fólks. Stefnt er aö þvi aö reisa næsta
„Þaö hefur enginn jafn mikil áhrif á
ákvöröun alkóhólistans aö fara í meö-
ferö og atvinnurekandinn. Islenskir at-
vinnurekendur hafa veriö aö sjá betur
og betur aö þaö er dýrt aö segja upp
starfsfólki, til dæmis Vegna drykkju-
sýki, vegna kostnaöarins viö aö þjalfa
upp nýja starfskrafta. Þeir hafa þvf i
vaxandi mæli leitaö til okkar.
1 vetur ætlum viö aö fara i gang meö
áætlun, sem viö köllum „Alkóhólismi i
atvinnuvegunum”. SAA veröur aöeins
meö i þessu, I byrjun, en svo er ætlunin
aö starfsmenn taki viö sjálfir. Viö byrj-
umáþviaöfámann — trúnaöarmann —
úr hverri deild eöa fyrirtæki á þriggja
daga námskeiö hjá SAA. A námskeiöinu
lærir hann hvernig þekkja má alkóhól-
istana úr og hvernig á áö nálgast þá.
Þetta er besta tækifæri, sem viö fáum
tilaö nálgast drykkjusjúklinga og verk-
efniö þvi risastórt og mikilvægt. Viö höf-
um þvi undirbúiö okkur vel þvi þetta má
ekki mistakast.
Ég vil einnig minnast á aö fleira fall-
egt er aö gerast i áfengisvandamálinu.
Reykjavikurborg er aö kaupa Ránar-
götu 8. Þar hefur um árabil veriö rekiö
af Reykjavfkurborg eitthvaö jákvæö-
asta starf, sem rekiö hefur veriö. Þarna
ersemsé heimili fyrir þá erversthafa
fariö Ut úr áfengisdrykkjunni. Heimilis-
menn hafa aö mestu leyti borgaö
reksturinn sjálfir, en borgin afganginn.
Allir eru þeir vinnandi og þessir menn
skulda þjóöfélaginu ekkert, en þjóö-
félagiö skuldar þeim ef til vill viröingu
sina.
Meö tilkomu hússins getur skapast
aöstaöa fyrir 5—6 menn i viöbót, og
veröa þá allir I eins manns herbergjum,
en þaö hefur sýnt sig aö þeir sem eru i
eins manns herbergjum spjara sig yfir-
leitt betur. Nú eru heimilismenn um 20
oghafa þessi hús komiö rúmlega 60 ein-
staklingum til nýs llfs aftur”.
SÁÁ og Vernd.
— Nú hefur þú verið kjörinn formaöur
Verndar, fangahjálparinnar. Hefur þú
ekki nóg á þinni könnu sem formaöur
SAA?
„Ég var beöinn um aö koma I stjórn
Verndar en var á báöum áttum. Ég
ræddi máliö viö ágætan vin minn, sem
sagöi aö þetta væri verkefni hinna
mörgu vonbrigöa. A þeirri stundu sló ég
til, þvi' þetta var setning sem ég heyröi
stööugt fyrst þegar ég fór aö starfa aö
málefnum alkóhólista. En þar hef ég
hins vegar upplifaö eitt kraftaverk á
dag. Hver getur krafist meira?”
— Hvernig tengist fangahjálpin mál-
efnum alkóhólista?
„Hvitflibbaróninn þarf aöeins aö rétta
út höndina ef hann vill hjálp. En fang-
arnir eru afgirtir i eigin vitahring og
fordómum þjóöfélagsins. Þarna er
raunverulega sjálft meiniö I áfengis-
vandamálinu!
Menn, sem eru veikir og lenda i fang-
elsi vegna sjúkdómsins fá alls ekki þá
aöhlynningu og aöstoö, sem þeir þyrftu.
Þaö er sama af hvaöa öörum sjúkdómi
en alkóhólisma þeir myndu þjást, þá
fengu þeir aöhlynningu áöur en þeir
yröu settir inn.
Þaö er sannfæring min, aö i fangels-
inu eigi menn aö fá undirstööumeöferö
og aö þeir, sem þjást af þessum sjúk-
dómiættuaö vera Isérdeild. Þaöeru um
þrjú hundruö manns I þessum vitahring
— Hrauniö — Austurstræti — Hrauniö.
Ég tel aö á 1—2 árum megi fækka um
helming I þessum hópi!
Ég hef veriö spuröur hvort ég sem
stórkaupmaöurog heildsali veröi viöur-
kenndur af föngunum. Ég er ekkert
hræddur viö þaö, þvi ég er ef til vill
mesti þjófurinn af þeim öllum. 1 þau
fimmtán ár sem ég drakk, stal ég á
hverjum degi frá konunni minni og
börnum og á verölagi dagsins i dag má
segjaaöéghafi á þennan hátt stoliö tug-
um milljóna króna. Ég skammast min
ekkert fyrir aö viöurkenna þetta þvf
þaö var afleiöing af minum sjúkdómi
rétt eins og hjá þeim”.
Sparisjóðurinn
— Er hugmyndin um sparisjóös-
stöfnun áhugamanna um áfengisvanda-
máliö alveg dottin upp fyrir?
„Nei, nei. Viö höfum unniö ötullega aö
sparisjóösstofnuninni og vonumst til aö
geta fljótlega kynnt lausn, sem allir
geta sætt sig viö.
Ég vil einnig geta þess, aö innan langs
tima veröur kynntrisaverkefni I barátt-
unni gegn áfengisvandamálinu. Reynt
veröur aö sameina alla, sem aö þvi
vinna, til sameiginlegs átaks og meö þvi
tekiö þaö risaspor, sem fleytir okkur
langt fram úr öllum öörum þjóöum”.
— Nú ert þú meö ein 8—9 fyrirtæki'og
félög á þinni könnu. Heyrst hefur a& þú
sért aö hætta hjá SAÁ. Er þaö rétt?
„Ég er ekki aö hætta — ég er rétt aö
byrja”, sagöi Hilmar Helgason.
— ATA

ölluum líkar jafnvel mjólkurhristíngurinn frá
NESTI F0SSV0GI - NESTI ARTÚNSHÖFÐA
NESTIAUSTURVERI, HAALEITISBRAUT 68.
NESTI
Hilmar Helgason, formaöur SAA