Vísir - 04.04.1981, Blaðsíða 9
9
Laugardagur' 4.f áprfl,’ 1981
VÍSIR
r------------------------------
Það er vor i lofti. Sólargangur
lengist og þeyrinn verður hlýrri.
Eflaust hefur veturinn ekki sagt
sitt siðasta orð og við getum bú-
ist við páskahreti og frostnótt-
um enn um sinn. En hann er á
undanhaldi og ekkert fær stöðv-
að hringrás árstiðanna. Hvorki
styrjaldir né önnur óáran kem-
ur i veg fyrir hækkandi sól og
björt vorkvöld. Vorið er tákn
bjartari tima, og einhvernveg-
inn færumst við öll i aukana,
ekki sist eftir harðan vetur, eins
og nú hefur verið.
Vorið tengist vonunum og
bjartsýninni. Rétt eins og blóm-
ið springur út, lifnum við sjálf
við. Klæðnaðurinn breytist og
menn rétta úr sér. Svipurinn
verður glaðlegri og það verður
léttara að vakna á morgnana,
vakna til lifsins.
Berja höfðinu við stein-
inn
Það liggur við að maður hafi
ekki skap til að gagnrýna eða
vera með neikvæðan tón gagn-
vart stjórnvöldum, af einskærri
gleði yfir batnandi veðri og gró-
andanum i náttúrunni. Hvers-
vegna eiga menn að skammast,
þegar vorið bræðir og græðir?
Hvað koma manni við innan-
tómar deilur og fánýtir hlutir,
þegar ,,nú er timi til að skapa”
eins og Tómas segir. Lifið er
stutt, svo harla stutt, að það er i
rauninni meiriháttar afglöp að
eyða dýrmætum tima sinum i að
rifast við menn eða æsa sig upp
út af veraldlegum hlutum, ekki
sist þegar það er eins og að
berja höfðinu við steininn. Að
minnsta kosti er það á stundum
einsogtalaviðsteinaaðfá fram
skýr svör við einföldum spurn-
ingum.
Vakningarfundur
Nií er forsætisráðherra eng-
inn útvalinn ásteitingarsteinn
og i sjálfusér ómaklegt að beina
spjótum sinum að þeim ágæta
enginn að ganga að þvi grufl-
andi að sá sem þetta skrifar er
mikill og góður sjálfstæðismað-
ur og fer ekki dult með stuðning
sinn við Sjálfstæðisflokkinn.
Rétt er þvi að taka ummæli
varaformanns flokksins til sin i
eigin persónu, að svo miklu leyti
sem undirritaður fjallar i skrif-
um sinum um stjórnmál.
Spurning um siðferði.
Gunnari Thoroddsen væri lit-
ill greiði gerður, ef Visir tæki
upp á þeim fjanda, að minnast
ekki lengur á hann nema i goð-
sagnastil. Hræddur er ég um
að Gunnari þætti litið varið i
pólitikina ef allar umsagnir um
hann væru i afmæliskveðjustil
þar sem hann væri titlaður
formlega sem herra „mikil-
menni nútimans”!
Og varla getur varaformaður
Sjálfstæðisflokksins búist við
þvi að félagar i samtökum eða
flokki, hvort sem það er Rotary
eða Sjálfstæðisflokkur, telji það
syndlausa athöfn að virða
meirihlutaákvarðanir að vett-
ugi. Ekki sýnist manni betur, en
að ráðherravald forsætisráð-
herra byggist á meirihluta-
stuðningi i þingi og litið kæmist
ritstjórnar
pistill
Eílert B. Schrara
ritstjóri skrifar
báða aðila. Eftirþvisem lengra
liðu^hefur það og takmarkaðan
tilgang aðrighalda i orðna hluti,
og sá málstaður sem Sjálf-
stæðisflokkurinn hefur að
leiðarljósi er alltof merkilegur,
til að hann verði að engu gerður
með rifrildi milli fárra manna.'
Þeir eiga heldur ekki flokkinn
né málstaðinn. Sá sem tekur
sjálfan sig fram yfir málstaðinn
hverfur sjálfkrafa af sjónar-
sviðinu, einfaldlega vegna þess
vaid i. meiriháttar málum eins
og bækistöð Atlantshafsbanda-
lagsins á Kéflavikurflugvelli
ótvirætt er. En það samkomu-
lag á ekki að vera neitt leyndar-
mál, sem liggur i þagnargildi.
Það hefur stórpólitiska þýðingu,
sem þjóðinni allri kemur við.
Svavar Gestsson túlkar
drengskaparsamkomulagið,
sem hann nefnir svo, sem trygg-
ingu fyrir þvi, að á Keflavikur-
flugvelli verði „status quo”,
óbreytt ástand.
Það þýðir auðvitað að Alþýðu-
bandalagið, sem er á móti
eflingu varna og telur Atlants-
hafsbandalagið af hinu vonda
hefur það i hendi sinni að stöðva
allar framkvæmdir vegna varn-
anna, þeim til styrkingar eða
aukinnar útfærslu. Þetta er
algjörlega ný staða og varla
þeim að skapi, sem hingað til
hafa talið Sjálfstæðisflokkinn
beilsteyptan og fastan fyrir i
varnarmálum.
Trúnaður og leynd
Það er út af fyrir sig ákvörð-
unaratriði sem deila má um,
hvort við viljum þenja út og
auka varnarviðbúnaðinn hér á
landi, út frá þvi sjónarmiði að
varnarliðið sé ill nauðsyn. Jafn-
verður það að teljast umtals- 1
verður hroki eða misskilningur, |
þegarforsætisráðherra landsins !
neitar að tjá sig um sin viðhorf I
og skýtur sér á bak við trúnað ■
og leynd. Hvort sem menn eru 1
vinveittir eða andsnúnir rikis- |
stjórn Gunnars Thoroddsen, þá i
eiga þeir skýlausan rétt til að ■
oddviti stjórnarinnar, geri grein |
fyrir þvi, hvernig skilja beri hið >
skriflega samkomuiag, sem I
Svavar Gestsson hefur skýrt I
frá.
Hverskonar drengskaparsátt- I
mála gera sjálfstæðismenn við I
Alþýðubandalagið, hversu dýru .
verði eru ráðherrastólar keypt- I
ir? I
Pólitik til góðs og ills A
Hér hefur verið fjallað um
stórpólitiskt mál. En stjórnmál
geta haft þýðingu til góðs eða
ills, þótt ekki sé stórmálum
fyrir að fara.
Nú i vikunni var sagt frá þvi
að Halldór Pétursson hefði tekið
við skipstjórn á Bjarna Ben. og
gefið i skyn að stöðuna hefði
hannfengið vegna þess aö hann
væri bróðir Sigurjóns Péturs-
sonar. Að Björgvin Guðmunds-
son, formaður útgerðarráðs
BÚR, hefði verslað við Sigurjón
með skipstjórnarstöðunni til að
tryggja sér stuðning Sigurjóns
varðandi forstjórastöðu i
Bæjarútgerðinni.
Ef til vill er ekki fótur fyrir
þessari sögusögn er hún sýn-
ir það eitt hvað menn eru til-
búnir til að blanda pólitik i
flesta hluti. Halldór á ekki að
gjalda bróður sins, og er
reyndar ágætur sjómaður
sem starfað hefur sem fyrsti
stýrimaður hjá BÚR um nokk-
urt skeið. Vinir minir hjá
Bæjarúlgerðinni hafa haft sam-
band og upplýst mig um að
sennilega hafi enginn skipstjór-
anna hjá fyrirtækinu haft áhuga
á að taka við Bjarna Benedikts-
syni. Þvi hafi ekki verið gengið
framhjá neinum manni, þegar
Halldór tók við skipinu. Það
segir hinsvegar sina sögu, að
Drengskapur i
skiptum fyrir
rádherrastóla
húmanista. ‘Hann ætti jafnvel
manna helst a<ý njóta þess, þeg-
ar menn komast i
vor-stemmningu. Mér. væri
nær skapi að lara sctður á
Melavöll i fótbolta, frekar en
að elta ólar við fyvaðeina-
sem hann tekur sérMyrir
hendur. Ég las ekki betur i ná-
kvæmri frásögn í Mogga á dög-
ýflú,ín-..ai .vakningarfundi i
Breiðhejíir æn að Gunnar bæði
•;?stuðhrngísbiöð Sjálfstæðis-
flokksins” vægðar og griðar.
Þau væru alit of vond við hann
til að sættir geti tekist i flokkn-
um. Nú er Visir ekki stuðnings-
blað eins eða neins, nema þá
vorsins i islenskri pólitik, frjáls-
ræðis og lýðræðis. En það þarf
h
hann áfram i stjórnsýslu sinni ef
tilteknir hópar eða einstakling-
ar i þjóðfélaginu virtu lög og
stjórnvaldsskipanir að vettugi
þegar geðþótti byði þeim.
Jafnvel þótt rikisstjórn Gunn-
ars Thoroddsen ynni hin ágæt-
ustu afrek og skiluðu frækileg-
um árangri i stjórnartið sinni,
stendur það eftir, að það var
siðferðilega rangt, hvernig að
stjórnarmyndun var staðið af
hálfu varaformanns flokksins.
Málstaður en ekki
raenn
Hitt er annað að fyrirgefning
meiðir engan og það á jafnt við
að persóna hans er minni er
hugsjónin. Svo einfalt er það.
Status quo
1 tilefni vorsins skal hér not-
aður umvöndunarstill i stað
skammaryrða, þegar vikið er
að þvi yfirlæti, sem felst i þvi að
neita nánast að svara neinu til,
þegar spurt er um, tilurð ,,og
skýringu á þvi samkomulagi, á
þéim drengskaparsáttmála,
sem ráðherrar munu hafa gert
nleð sér varðandi utanrikis- og
varnarmál. Nú má vel vera, að
það hafi reynst nauðsynlegt til
að mynda stjórnina að bjóða
Alþýðubandalaginu neitunar-
vel þeir, sem styðja aöildina að
Nato, eru ekki allir sammála
um að taka blint við ráðlegging-
um eða fyrirmælum hershöfð-
ingjanna i Pentagon. Islenska
þjóðin á sjálf að hafa skoðun á
þvi, og um leið vitneskju, hvers
eðlis varnirnar eiga 'að vera.
Það getur meira að segja órðið
niðurstaða okkar sjálfra,
stuðningsmanna að banljalagi
frjálsra þjóða, að-á Keflavikur-
flugvelli skuli rikja „status
quo”.
En við viljum þá sjálfir eiga
siðasta orðið og taka þá ákvörð-
un, en ekki lúta neitunarvaldi
þeirra, sem vilja varnarstöðina
feiga.
Þegar slik tiðindi gerast,
aflaskip flotans, sem er tiltöiu-
lega nýtt skip, skuli ekki vera
orðið svo úrelt, að reyndir menn
i BÚR-flotanum hafni að taka
við þvi.
A hinn bóginn var það stjórn-
málunum til vegsauka þegar
Sjálfstæðisflokkurinn sýndi það
framtak um siðustu helgi að
efna til kynningar á málefnum
fatlaðra i húsakynnum sinum. A
þriðja þúsundmanns notuðu sér
tækifærið og kynningin var öll-
um til sóma sem að henni stóðu.
Þetta er gott dæmi um jákvæð
afskipti og mikið væri það nú
ánægjulegt, ef stjórnmálaflokk-
arnir gerðu meira af sliku. Þá
væri ef til vill von til þess að þeir
nytu sannmælis.
Ellert B. Schram
J