Vísir - 11.11.1981, Blaðsíða 27

Miövikudagur IX. nóvember 1981
27
afntjumbókum
Borgin okkar I kostuiegri mynd.
Mál og menning hefur gefið út
smásagnasafn eftir Véstein Lúð-
viksson og nefist það í BORG-
INNI OKKAR, Sögur og ævintýri
frá kostulegri tíð.
A bókarkápu segir: „Einu sinni
var borg sem hét þvi hlýlega
nafni Borgin okkar. Enginn efað-
ist um að hún væri fallegust allra
borga, a.m.k. á sólrikum dögum.
Tungan sem þar var töluð var
hreinust allra tungna og þar
bjuggu kynhreinir menn sem
voru frá fornu fari gefnir fyrir
mergjaðar sögur. í þessari bók
kynnumst við viðbrögðum Borg-
arinnar okkar við hinum marg-
vislegasta vanda, bæði utanað-
komandi og þeim sem steðjar
innan frá og raskar þeirri mynd
sem borgarbdar hafa gert sér af
lifinu eins og það er — og á að
vera.
Vésteinn Lúðviksson er löngu
kunnur sem einn fremsti rithöf-
undur okkar... Með þessu sagna-
safni mun Vésteinn enn koma les-
endum sinum á óvart. Hann fjall-
ar hér um samtið okkar frá sjón-
arhóli framtiðarinnar og birtir
hana um leið i nýju og kostulegu
ljósi.”
í BORGINNI OKKAR er 157
bls. að stærð, unnin i Prentsmiðj-
unniOdda hf. Robert Guillemette
gerði kápuna.
Uppreisn uppreisnar
vegna i nýrri skáldsögu
Einars Kárasonar
ÞETTA ERU ASNAR,-
GUÐJÓN er heiti á nýrri skáld-
sögu eftir Einar Kárason, og er
ún nýkomin út hjá Máli og
menningu.
ÞETTA ERU ASNAR,
GUÐJÓN er nútimasaga af Is-
landi. Aðalpersónan er ungur
maður sem er f uppreisn gegn
umhverf sinu, en sú uppreisn er
heldur ómarkviss og stefnulaus.
Lesandinn fylgir söguhetjunni,
i fylleriinu eftir stúdentspróf
sem ætlar engan enda að taka i
kommúnu gamalla - skólafélaga
sem hafa sestaðá sveitabætil að
nýta landsins gæði, i' misheppn-
aðri tilraun til háskólanáms og á
trillu og togbát þar sem litið fer
fyrirsjómannarómantik i lýsingu
höfundar.
Höfundurinn, Einar Kárason,
er borinn og barnfæddur Reyk-
vikingur, tæpra 26 ára gamall.
Hann hefur áður gefið út eina
ljóðabók, Loftræsting (Farir
minar holóttar I), 1979, en
ÞETTA ERU ASNAR, Guðjón er
fyrsta skáldsagan sem hann
sendir frá sér.
Bókin er 151 bls. að stærð, sett
og prentuð f Prentfúnu hf, en
Bókf ell hf. annaðist bókband. Sig-
urður örn Brynjólfsson teiknaöi
kápu.
SKEIFAÐÍ
SKYIN \
JÓHANNES R SNORRASON
VÍSIR
Jóhannes R. Snorrason
skrifar i skýin
Ót er komin hjá Almenna bóka-
félaginu bókin SKRIFAÐ í
SKÝIN eftir Jóhannes R.
Snorrason flugstjóra. Þetta er
æsku- og flugsaga höfundarins,
hefst vestur á Flateyri og endar
árið 1946, þegar fastur grund-
völlur hefur verið lagöur aö
áætlunarflugi innanlands og hafið
er farþegaflug til útlanda, en Jó-
hannes R. Snorrason var einn af
aðalfrumhverjunum i hvoru
tveggja.
Þvi verður ekki móti mælt að
oft er viðsýnt og fagurt um að lit-
ast úr flugstjórnarklefanum hjá
Jóhannesi R. Snorrasyni. — En
svo gránar gamanið stundum
heldur betur og þá skortir ekkert
á spennuna að minnsta kosti ekki
hjá þeim sem sjálfir eru i engri
hættu.
Frásögn Jóhannesar er létt og
hröð og umfram allt skemmti-
leg”.
Skrifað i skýin er 266 bls. að
stærð auk 37 myndasiöna með um
50 myndum frá æskuárum höf-
undar og þó einkum frá fyrstu
árum flugferils hans, ýmsum
mjög mikilvægum fyrir flugsögu
landsins.
Bókin er unnin i Prentsmiðju
Arna Valdemarssonar og Bók-
bandsstofunni örkinni.
Spellvirki Jóns Dan i
pappirskilju
Ot er komin hjá Almaina bóka-
félagin ný skáldsaga eftir Jón
Dan. Nefnist hún Spellvirki og
segir frá unglingi sem lendir i
vandræðum. Bókin er kynnt
þannig:
,,Ný skáldsaga eftir Jón Dan,
raunsönn, spennandi, um eitt af
brýnustu vandamálum samtim-
ans.
Unglingur við erfiðar aðstæður
og misrétti beittur lendir i hræði-
legum vanda þegar hann missir
stjórn á sjálfum sér á örlagastund
— og fremur spellvirki.
Hvað er til ráða?
Ernóg að læra af mistökunum?
Svarið erneitandi. Sá sem þegar
er stimplaður i augum fjölmiðl-
anna og fólksins á erfiðara en
aðrir með að sanna sakleysi sitt
ef eitthvað illt hendir, jafnvel þótt
hann hafi hvergi nærri komið.
Og þó er ef til vill erfiðast að
losna við sittinnra viti hræðsluna
við það aö vera þaö sem aðrir
halda að maður sé.
Þetta er vandi Ragnars Torfa-
sonar, aðalpersónu bókarinnar.
Er einhver lausn á honum?”
Spellvirki er gefin Ut i
pappi'rskilju 157 bls. að stærð.
Bókin er unnin i Prentsmiðju
Ama Valdemarssonar og Bók-
bandsstofunni örkinni.
s :u« )ii<, i >.v ,‘<!.vi<:n>i)oí \ m
Þrjár ljóðabækur
Vilborgar i einni
Fyrir skömmukom Ut hjá Máli
og menningu bókin LJÖÐ, ný
heildarútgáfa á ljóðum og ljóða-
þýðingum Vilborgar Dagbjarts-
dóttur.
1 bókinni er að finna efni þeirra
þriggja ljóðabóka sem Vilborg
hefur sent frá sér, Laufið í trján-
um (1960), Dvergliljur (1968) Og
Kyndilmessa (1971) og ennfrem-
ur ljóð sem birst hafa i blöðum og
timaritum siöan Kyndilmessa
kom út.
Þessi ljóð auka m jög við hróður
Vilborgar og er ekki sist fengur
að þvi' að sjá þau öll saman komin
á einum stað.
Jón Reykdal myndlistarmaður
teiknaði kápu og sá um útlit
bókarinnar og er frágangur henn-
ar allur hinn vandaðasti.
Bókin er 137 bls. og unnin i
Prentsmiðjunni Hólum hf.
CharlesDarwin
ög þréMnafKcnrúrvgm
JohnChancelbr
frmsi* r sögtawar
tolflw Eí«4»k 1«<*Í**
Charles Darwin
og þróunarkenningin
Bókaútgáfan öm og örlygur
hefur gefið Ut bókina CHARLES
DARWIN og þróunarkenningin
eftir John Chancellor- i Islenskri
þýðingu Steindórs Steindórssonar
frá HlööumBökin er i bókaflokki
um Frömuði sögunnar og Fröm-
uði landafunda.
Bókin um CHARLES DARWIN
er prýdd fjölda mynda, bæði
svart-hvitra og litmynda, sem
m.a. skýra kenningar Darwins en
á sinum tima olli hann miklu
fjaörafoki og reiöi er hann setti
fram hina byltingarkenndu kenn-
ingu sina um þróun lifsins f bók-
inni „Uppruni tegundanna”. Hafa
fáar bækur sem út hafa komið
valdið öðrum eins deilum og þótti
mörgum sem Darwin gerði litið
úr guðshugmyndinni með þvi að
halda því fram að mennimir
væru komnir af öpum. Eru I bók-
inni nokkrar teikningar sem
gerðar voru af Darwin á sinum
tima til þess ætlaðar að gera litið
úr honum og kenningum hans.
Höfundur bókarinnar John
Chancellor hefur eytt miklum
tima i rannsóknir á ævistarfi og
kenningar Darwins og þykir þessi
bók hans bregða einkar skýru og
lifandi ljósi á hinn hægláta og hik-
andi náttúrufræðing, sem á sinum
tima olli straumhvörfum með
kenningum sinum.
CHARLES DARWIN og
þróunarkenningin er sett og um-
brotin i Prentstofu G. Benedikts-
sonar en prentuö og bundin I
Bretlandi.
KOHfl VERÐÍ FORSETI RÖrÖARSTJÖRIÍAR
Einhver umræöa á sér stað
um sérstakt kvennaframboð f
Reykjavik við næstu borgar-
stjórnarkosningar. Þessi um-
ræðahefur vakist upp viðar um
land og er raunar ekki að furða,
þegar haft er I huga hve fáar
konur eru alla jafna kvaddar til
trúnaðarstarfa á opinberum
vettvangi. Sérstök kvennafram-
boð virðastþó vera heldur linleg
lausn a' máli, sem brýnt er að
lcysa á jafnræðisgrundvelli.
Hefur raunar alltaf vakið furðu
hver tregða hefur verið á þvi að
veita konum fullt brautargengi I
stjórnmálum, svo löngu eftir að
jafnrétti þeirra hefur verið al-
mennt viðurkennt, eins og lög
mæla fyrir um. 1 raun er niðr-
andi aðþurfa aðræða eða skrifa
um þessi mál, eins og það væri
niðrandi, cf nú, árið 1982 þyrfti
að gripa til þess óyndisúrræðis,
að bjóða fram sérstaka kvenna-
lista.
Akveðið hefur verið innan
Sjálfstæðisflokksins i' Reykjavík
hverjir það eru, sem aö þessu
sinni taka þátt i prófkjöri
flokksins vegna borgarstjórnar-
kosninganna. Þar er að sjálf-
sögðu að finna nöfn kvenna, en
eins og mál skipast yfirleitt
virðist mestur þungi undirbún-
ings fyrir prófkjör bindast körl-
um, og svo mun enn verða. Kon-
ur þær, sem prófkjör stendur
um mega þvi eiga þess von að
eiga i vök að verjast sem fyrr og
er það vond saga. Svarthöfði
lagði á sfnum tima til að Ragn-
hildur Helgadóttir yrði kjörinn
varaformaður Sjálfstæðis-
flokksins. Þá kom í ljós, að hún
var of mikill stjómmálam aður
til að miðjumenn flokksins
þyrðu að kjósa hana. Það er
mikill vitnisburður um Ragn-
hildi og konur í stjórnmálum yf-
irleitt. Ekki þarf að búast við
því að Ragnhildur hugsi til sér-
stakra kvennaframboða. Þau
eru ekki stjórnmál heldur mál
sem undirstrikar aðskilnaö
kynja á þýðmgarmiklum vett-
vangi stjórnunar.
Við prófkjörið í Sjálfstæöis-
flokknum er vert að vekja at-
hygli á konu á borð við frú Sig-
riði Asgeirsdóttur, sem lengi
hefur unnið að borgarmálum
fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Það
verður forvitnilegt að sjá hve
langt hún nær í prófkjörinu
núna, þegar nokkrar breytingar
verða á lista Sjálfstæðisflokks-
ins.vegna þess aðfulltrúar hafa
ákveðið að hætta. Frú Sigriður
Asgeirsdóttir hefur þegar
heppilega reynslu af mörgum
þáttum borgarmála og hefur að
auki haft afskipti af þeim, sem
minna mega sin i borginni
vegna starfa fyrir Mæðra-
styrksnefnd og Félag einstæðra
forcldra. Spurningin er hvort
karlaveldið vikur þessari konu
til hliðar i prófkjörinu, eða hvort
hinn almenni þátttakandi snýr
sér aö þvi að aflétta hjali um
sérframboð með því að kjósa
þvert á viðteknar reglur. Auð-
vitað gildir þetta um aðrar kon-
ur, sem prófkjörið stendur um.
Niitimamanni er það alitaf
jafn mikið undrunarefni hve
seint og illa gekk að afla konum
kosningaréttar og kjörgengis.
En þótt það væri fengið hafa
oröið miklar tafir á eðlilegri
skiptingu trúnaöarstarfa á opin-
berum vettvangi milli karla og
kvenna. Liklegt er aö enginn
vilji hafa þetta svona. En þá er
lika að breyta þessu.
Við væntanlegt prófkjör Sjálf-
stæöisflokksins hér í Reykjavik
kemur i ljós hvort framkvæmd
laga um kjörgengi kvenna er i
hávegum höfð. Hið sama gildir
um prófkjör i öðrum flokkum.
Svo dæmi sé tekið af fni Sigriði
Asgeirsdóttur, þá hefur hún
bæði menntun og reynslu til að
taka að sér hvaða trúnaðarstarf
sem er fyrir borgina. Nái Sjálf-
stæðisflokkurinn meirihluta I
borgarstjórn og veröi frú Sigrið-
ur rneðal þeirra sem kjörnir
verða, færi vel á þvi aö flokkur-
inn kysi hana til aö gegna em-
bætti forseta borgarstjórnar.
Svarthöfði