Pressan - 17.05.1990, Síða 16
Fimmtudagur 17. maí 1990
16
Hauk, 9 ára, sem hún segirað hafi orðið svo-
lítið afbrýðisamur fyrst eftir að mamma hans
varð amma: ,,Honum þykir mjög gaman að fá
litlu systurdóttur sína í heimsókn, en hann vill
helst ekki að hún stoppi mjög lengi. Þá verður
hann mjög þreyttur . . . !"
Varð ekkert „eldri“ við
ömmutitilinn
Elfa Þorleifsdóttir er 42 ára og amma
þriggja barna. Elsta barnabarnið hennar er
Vilhjálmur, tíu ára: ,,Mér varð eiginlega engan
veginn við þegarég frétti að ég væri að verða
amma, 32 ára að aldri! ,, sagði Elfa í samtali
við blaðið. ,,Mér fannst ég ekkert veröa neitt
„eldri" við þau tíðindi. Eg var sjálf á sama
aldri og Ingibjörg Eva dóttir mín þegar ég
varð móðir og þegar ég tók barnabarnið í
fangið var tilfinningin sú sama og ég hafði
fundið þegar ég tók önnur lítil börn sem mér
þykir vænt um í fangið. Mér hefur alltaf þótt
sjálfsagt að vera kölluð amma og finnst þaö
mjög eðlilegt."
Amman er ekki eins viðkvæm
og mamman
Elfa segist liafa verið lítið viðkvæm þegar
vinnufélagar og aðrir kölluðu hana ömmu:
,,Ég tók þessu bara sem góðlátlegu gríni," seg-
ir hún. „Hins vegar var ég eitt sinn spurð þeg-
ar ég var með annað barnabarn hvort ég væri
mamma þess."
Elfa segist vera óskaplega löt við að segja
sögur, en hins vegar syngi hún nú stundum
fyrir barnabörnin sín: „Munurinn á því að
verða amma eða mamma er kannski helst sá
að maður er ekki eins viökvæmur á ömmu-
stiginu. Ég varð móðir mjög ung og fannst ég
þurfa að bera gríðarlega ábyrgð. Það má því
segja að það sé „meiri ánægja — minni
ábyrgð" að verða amma heldur en mamma."
Mæðgurnar passa hvor
fyrir aðra
Emilía Kjærnested varð amma 36 ára
gömul þegar Bryndís dóttir hennar eignaðist
son sinn, Bjarka Þór, sem nú er rúmlega
þriggja ára: „Mérbrá auðvitað þegar Bryndís
sagði mér aö hún ætti von á barni, því ég var
sjálf svo ung þegar ég varð mamina. Ég hafði
hálfpartinn vonast til að hún biði lengur, en
þegar barnið var komið var þetta auðvitað
gaman. Ég hugsaði ekkert út í að ég væri
amma fyrr en Bjarki Þór kallaði fyrst á mig
með ömmunafninu."
Emilía á sjálf fimm ára son, Gunnar Egil, og
þeir frændurnir hafa mikið til alist upp saman:
„Bryndís bjó lengi hjá mér og þeir frændurnir
eru því meira eins og bræður. Ég er ekki hin
dæmigerða amma. Við Bryndís skiptumst á
aö passa hvor fyrir aðra ef önnur hvor okkar
vill fara út á kvöldin eða fá frí um helgar. Það
eru því ýmsir kostir við þetta!"
Misskilningur um hvor jreirra væri móöir
Bjarka Þórs segir Emilía að oft hafi komið
upp: „Ogá tímabili héldu margir aö við Bryn-
dís værum systur með börnin okkar!"
„Amma er í vinnunni“
Gudrún Marinósdóttir var vart búin að
halda upp á 36 ára afmælisdaginn sinn þegar
hún varð amma. Þá eignaðist Rósa dóttir
hennar soninn Hlyn Kristján, sem nú er sjö
mánaða gamall. Guörún segist vera gjörólík
þeirri ömniu sem hún sjálf átti sem barn:
„Amma hljóp út íbúð og keypti pylsur þegar
ég var að koma í heimsókn," segir Guðrún.
„Ætli ég verði ekki í vinnu öll æskuár barna-
barnsins?!"
Guðrún segist ekki hafa orðiö himinlifandi
þegar hún frétti að barnabarn væri á leiðinni:
„Ég var sjáif 17 ára þegar ég átti Rósu," segir
Guðrún, „og það er of ungt að verða móðir á
þeim aldri — eða 18 ára. Hins vegar er þaö
auðvitaö langt frá því þaö versta sem fyrir
þær getur komið."
Lítið hefur farið fyrir barnagæslu hjá Guð-
rúnu, sem segir Rósu dóttur sína og manninn
hennar vera rólegt og heimakært fólk: „Ég
hef aðeins einu sinni passað strákinn yfir
nótt," segir Guðrún. „Að öðru leyti hef ég lítið
komið nálægt bamagæslu nema þá kvöld og
kvöld þegar foreldrarnir hafa þurft að vinna."
Stríðnin er sprottin
af öfundsýki
Guðrún á tvö önnur börn, Ásu Gróu 13 ára
og Þóri 7 ára, sem eru mjög hrifin af litla
frænda sínum: „Þórir vill helst fá bróður líka,
honum finnst þetta svo meiriháttar."
Ömmunafnið fannst Guörúnu svolítið skrýt-
ið í fyrstu en segist nú vera montin amma: „Ég
hef hins vegar ekkert getað montað mig með
dóttursoninn þar sem ég er alltaf í vinnu á
daginn. En ég ætla örugglega að fá hann lán-
aðan í sumar. — Jú, jú, mér hefur verið strítt
á ömmutitlinum —en það er bara öfundsýki!"
Ekki amma í kjól.. . !
Myndin af ömmu með prjóna í höndunum
segir Dagbjörg aö sé víðs fjarri sér: „Viö
mæðgurnar erum báöar í skóla. Eg ætla að
verða félagsráðgjafi og ætli ég sé ekki svona
„gallabuxnaamma"! Viö Hrafnhildur notum
fötin hvor af annarri og kaupum okkur saman
föt. Eg er aö minnsta kosti ekki amma í kjól!
Það kemur þó ekki að sök því okkur Baldri
semur sérstaklega vel og ég held ekki að hann
fari á mis viö neitt þótt ég prjóni ekki á hann
sokka!"
„Mig grunaði aö hún væri ófrísk á þeim tíma
sem ég átti sjálf von á barni. Ég tók þessum
tíðindum betur en Frosti, held ég. Ég hafði
sjálf eignast Hrafnhildi þegar ég var fimmtán
ára þannig að ég vissi að lítiö var við þessu aö
gera. Ég mundi eftir þeim viðbrögðum sem
urðu þegar ég átti von á barni og reyndi því
að taka þessu vel. En ég verð að viðurkenna
að barnabarniö kom á heldur „óþægilegum"
tíma. Þá hugsaði ég einkum til barnsins, því
það fengi ekki „ömmu og afa" því við yröum
svo upptekin af okkar eigin barni. Hrafnhildur
og Baldur fengu því kannski ekki þá athygli
sem þau þurftu á að halda í fyrstu."
Dagbjörg segir að í fyrstu hafi sér þótt
stríðnin óþægileg: „Það var allt í lagi að vera
kölluð amma, en mér fannst ekki gannan að
láta kalla mig ömmu allan daginn! Ég hafði
ekkert á móti því að vera kölluð „amma" en
vildi að fólk notaði mitt eigið nafn aö öllu,
jöfnu. — Baldur hefur hins vegar aldrei kallað
mig „amma" heldur „ömmu". Hér er amma
kölluð mormor eða farmor, en Baldur heyrir
setningar eins og: „farðu tii ömmu" eða
„spurðu ömmu" og kann þess vegna ekki aö
beygja oröið."
Barnabarn Dagbjagar og Frosta, Baldur, er hér aö leik meö
móðursystur sinni, Katrínu Kina
Nágrannarnir ekki vissir
á því hvor væri konan
hans Frosta!
Dagbjörg segist hafa farið strax ásjúkrahús-
ið þegar Baldur var fæddur og hafi fundist
yndislegt að taka hann í fangið: „Ég var fyrst
og fremst ánægð að sjá að allt var í lagi og aö
allt hafði gengið vel,“ segir hún. „Ég var nú
mjög stolt yfir þessu og hreinlega montin að
vera orðin amma."
Misskilningurinn sem Frosti nefnir hér að
framan, þegar fólk hélt að Dagbjörg og Hrafn-
hildur væru systur, fól oft í sér ýmsar getgátur:
„Fólk hér í nágrenninu sem ekki þekkti okkur
hafði mikiö verið að velta fyrir sér livor okkar
væri konan hans Frosta!" segir Dagbjörg.
„Þeir sem sáu okkur í garðinum eöa fara inn
í bílinn með þessi litlu börn vissu ekki al-
mennilega hvor okkar væri konan hans og
hvort barniö væri barnið hans!" Þegar Dag-
björg er spurð hvort henni hafi fundist hún
þurfa að bera ábyrgð á barnabarninu til jafns
við móðurina svarar hún: „Nei. Ég hef alltaf
verið mjög upptekin af því að hver eigi aö
bera ábyrgð á sjálfum sér. Okkur Frosta finnst
alveg sjálfsagt aö hjálpa til og pössum þegar
Hrafnhildur vill fara út á kvöldin en við viljum
ekki vera tekin sem sjálfsagöur hlutur. Hrafn-
hildur veit að þetta er hennar barn og hún ber
fyrst og
fremst ábyrgð á honum."
Emilía Kjærnested meö syni sínum Gunnari Agli, dóttur-
syninum Bjarka Þór og dótturinni Bryndisi.
Dagbjörg Baldursdóttir
og Frosti Sæmundsson
eru yngstu amma og afi
í hópi þeirra sem við
ræddum viö. Dagbjörg
var aðeins 32 ára þegar
hún varö amma og
Frosti varö 33 ára afi.
Nú eru þau 37 ára og
eiga von á ööru barna-
barninu
Dóttirin þorði ekki að
segja mömmu frá . . .
Það er ekki hægt að segja að Þóra Sveins-
dóttir sé mjög lík ömmunum í myndasögum.
Hún er líkari tvítugri stúlku.enda var hún rétt
orðin 36 ára þegar hún varð amma. Dóttir
hennar, Guörún Erla, var þá 18 ára, nokkrum
vikum eldri en Þóra var þegar hún varð sjálf
mamma.
„Guðrún Erla þorði ekki aö segja okkur sjálf
að hún ætti von á barni, lx:ldur bað kærast-
ann sinn um það! Mér brá nú mjög mikiö og
fannst þetta í senn hræðilegt og skemmtilegt.
Mér fannst hún vera of ung til að verða móðir,
líkt og ég haföi sjálf verið. Það heftir mann
óneitanlega að vera kominn með barn svona
ungur."
Þóra segist þó fljótt hafa vanist tilhugsun-
inni og daginn semGuðrún Erla fórá fæðing-
ardeildina stillti Þóra sig um að fara þangað,
nema í heimsóknartímanum. „Þá var mér
sagt að langt væri í fæöinguna en þegar ég
hringdi rétt fyrir kvöldmat úr kvöldverðar-
boði var mér sagt að barnið væri alveg að
koma. Ég missti auðvitað matarlystina sam-
stundis! Klukkan hálfátta um kvöldið var svo
fædd stúlka."
Sefur milli ömmu og afa
Daman verður tveggja ára i júlí og heitir í
höfuðið á ömmu sinni. Þóra segist ekki passa
hana oft þar sem Guðrún Erla er dagmamma:
„En þegar þau vilja fara út um helgar eða á
kvöldin fær sú litla auðvitað að sofa á milli
okkar!"
Þóra segist hafa upplifað sig meira sem
Guðrún Marinósdóttir meö dóttur sinni Rósu og dóttursyninum Hlyni Kristjáni.
mömmu stelpunnar en ömmu og hafi oft feng-
ið hana lánaða þegar hún var yngri: „Þá spók-
aði ég mig með hana í Kringlunni og fannst ég
vera mamma hennar!" segir hún. „Ég var nú
svolítið montin amma og faruist auðvitað ynd-
islegt þegar hún var skírð í höfuðið á mér og
ég fékk að halda henni undir skírn."
Hvort henni hafi ekki fundist hún vera of.
ung til að verða amma svarar hún: „Jú, aö
vissu leyti fannst mér það. Fram að þeim tíma
hafði ég séð ömmur fyrir mér sem miðaldra
konur! En í rauninni finnst mér skemmtilegra
að vera amma en mamma. Maður ber ekki
sömu ábyrgðina og á eigin barni. Og mér
fannst mjög sérstakt þegar Þóra litla kallaði
mig í fyrsta skipti ömmu og eins þegar hún
sagði „mamma" fyrst. Þá gerði ég mér fyrst í
alvöru grein fyrir því að Guðrún Erla væri
orðin mamma."
Auk Guðrúnar Erlu á Þóra einn son, Ólaf