Pressan - 22.12.1992, Blaðsíða 17

ÞRIÐJUDAGUR PRESSAN 22. DESEMBER 1992
E R L E N T
17
Breskir sadómasókistar mótmæla dómi undirréttar, sem dæmdi átta menn í fangelsi fyrir afbrigðilega kynhvöt.
Sadómasókistar fang-
elsaðlr fyrlr ástalelki
Óhugnanleg myndbönd sadómasókista sem komust í hendur Scotland Yard hafa valdið miklum usla á Bret-
landi. Lávarðadeild breska þingsins þarf nú að skera úr um hvort kvalalosti og sjálfspíslarhvöt flokkist und-
ir einkamál eða fólskulegar, refsiverðar líkamsmeiðingar.
Á Bretlandi hefur sadómasók-
istum vaxið fiskur um hrygg og
þykir sérfræðingum ekki ótrúlegt
að um 30 prósent landsmanna
stundi einhvers konar pyntingar í
svefnherbergjum sínum. Sumir
halda því fram að óttinn við al-
næmi sé helsta orsök þess að sa-
dómasókismabylgja virðist nú
gengin yfir landið, þar sem svipan
komi oft í stað hefðbundinna kyn-
maka. Hver svo sem ástæðan
kann að vera hefur sadómasók-
ismi aldrei átt jafnmiklu íylgi að
fagna á Bretlandi og sífellt bætast
nýir áhugasamir í hópinn. Athygli
vekur að menn fara ekki lengur
leynt með brenglaðar kynþarfir
sínar. Sérverslanir með glannaleg-
an leðurklæðnað og óhugnanleg-
ustu pyntingatól spretta nú upp
líkt og gorkúlur og ný tímarit um
sadómasókisma bókstaflega flæða
yfir breskan blaðamarkað.
Það er ef til vill til marks um
hve sadómasókismi er orðinn h'tið
feimnismál á Bretlandi að ekki
einu sinni fræga fólkið hikar við
að varpa ljósi á sjálfspíslarhvöt
sína. í síðasta mánuði efndi eitt af
bresku sm-tímaritunum, Skin
Two, til fýrstu „Gúmmíhátíðar-
innar í London. Eins og við var að
búast flykktust áhangendur sa-
dómasókisma á hátíðina íklæddir
afbrigðilegum leðurklæðnaði,
með hálsólar, svipur, keðjur og
ýmis önnur pyntingatól, sem
þykja ómissandi í ástaleikjunum.
Meðal þeirra tvö þúsund fylgis-
manna sem mættu til leiks var
Mick Jagger, höfuð Rollings
Stones, og vakti það talsverða at-
hygli, enda höfðu flestir staðið í
þeirri trú að kynferðisþarfir hans
væru í eðlilegri kantinum. Það
kom mönnum hins vegar minna á
óvart að sjá franska fatahönnuð-
inn Jean- Paul Gaultier á gúmmí-
hátíðinni, enda maðurinn óvenju-
djarfur og fer ótroðnar slóðir í
flestu.
SCOTLAND YARD RÆÐST
TILATLÖGU
Mál sadómasókista eru nú í há-
mæli í Bretlandi og kemur það
ekki til af góðu. Fyrir tveimur ár-
um komst rannsóknarlögreglan
Scotland Yard yfir óhugnanleg
myndbönd í eigu sadómasókista.
Á þeim gaf að líta leðurklædda
menn pynta hvern annan, þar
sem getnaðarlimir voru m.a.
skornir með rakvélarblöðum,
rispaðir til blóðs með sandpappír
og „negldir“ með stálnöglum. Að-
farirnar og blóðsúthellingarnar
voru slíkar að innan Scotland
Yard gengu menn út frá því sem
vísu, að ástaleikirnir á mynd-
böndunum hefðu kostað manns-
líf.
Lögreglan tók að sér rannsókn
málsins og leiddi hún til handtöku
sextán manna úr röðum sadóma-
sókista. I ljós kom að þeir sem
sýndu hvað mest tilþrif á mynd-
böndunum reyndust vera dag-
farsprúðustu menn, þeirra á með-
al lögfræðingur, tölvusérfræðing-
ur og slökkviliðsmaður á sextugs-
aldri. Rannsóknarlögreglunni
þóttu aðfarirnar á myndböndun-
um síður en svo geðslegar og
kröfðust gæsluvarðhalds yfir
mönnunum sextán sem hlut áttu
að máli. Enda væri ekki um að
ræða sakleysislega ástaleiki og þar
með einkamál, eins og hinir hand-
teknu héldu ffam, heldur líkams-
meiðingar af alvarlegasta tagi.
Mál mannanna fór fyrir dóm-
stóla í lok árs 1990, eftir að bresku
slúðurblöðin höfðu velt sér upp úr
því í nokkra mánuði. Undirréttur
komst að þeirri niðurstöðu að
hegðan mannanna væri refsiverð
og teldist brot á almennum hegn-
ingarlögum um líkamsmeiðingar
frá árinu 1861. Höfuðpaurarnir,
átta talsins, voru því dæmdir í
fjögurra og fimm ára fangelsi og
var litið á dóminn sem fordæmi í
málum sadómasókista á Bret-
landi.
DÓMNUM ÁFRÝJAÐ TIL LÁ-
VARÐADEILDARINNAR
Margir á Bretlandi urðu til þess
að fagna dómi undirréttar í máli
áttmenninganna. Þeir „íhalds-
samari" í ástamálum líta enda á
sadómasókisma sem argasta sið-
leysi og það geti með engu móti
talist eðlilegar kynhvatir að menn
njóti þess að pynta sjálfa sig og
berja hver á öðrum. Líkamsmeið-
ingarnar séu fólskulegar og fyrir
slíkt afbrot beri skilyrðislaust að
refsa mönnum. Litið var á undir-
réttardóminn sem fordæmi, og
með honum skyldi sadómasókist-
um í eitt skipti fyrir öll gerð grein
fyrir því hvaða augum samfélagið
liti sjúklegar kynhvatir þeirra.
Sadómasókistar og aðrir ffjáls-
lyndari í ástamálum voru aftur á
móti að vonum afar ósammála
niðurstöðu dómsins og töldu að
um væri að ræða rof á friðhelgi
einkalífsins. Því enda þótt kyn-
hvatir þeirra væru aðrar en flestir
ættu að venjast væri það einkamál
þeirra hvemig þeir höguðu kynh'fi
sínu. Öðrum kæmi það hreint
ekki við og þeim bæri engin
skylda til að útskýra ástaleiki sína,
frekar en öðrum Bretum. Bresk-
um yfirvöldum stendur víst nokk
á sama hvað þeim frjálslyndari í
ástamálum þykir í þessum efnum
og segja að ekki sé seinna vænna
að gera þegnum landsins skýra
grein fyrir því hvað hægt sé að
bjóða siðmenntaðri þjóð upp á og
hvað ekki. Því var litið svo á að
mönnunum bæri að taka út refs-
ingu sína í fangelsi. Áttmenning-
arnir vildu þó ekki una dómi und-
irréttar og áfrýjuðu til lávarða-
deildar breska þingsins, æðsta
dómstóls landsins, þar sem mál
þeirra bíður nú dóms.
SADÓMASÓKISTAR EFNA
TIL MÓTMÆLAGÖNGU
Sadómasókistar og mannrétt-
indasamtök á Bretlandi brugðust
hart við eftir að dómur undirrétt-
ar í máli mannanna átta var kveð-
inn upp. Lýstu mótmælendur sig
ósammála niðurstöðu dómsins í
blaða- og sjónvarpsviðtölum,
dreifðu áróðursblöðum og höfðu
hátt hvar sem þeir komu. Og fyrir
skemmstu komu sjö hundruð
hommar og lesbíur saman í Lond-
on, íklædd leðurfatnaði frá toppi
til táar, til að mótmæla örlögum
mannanna og freista þess að
vinna dómara lávarðadeildarinn-
ar á sitt band. Á mótmælaspöld-
um þeirra mátti lesa yfirlýsingar á
borð við þessa: „Hnefaleikamenn
berja hver annan í klessu gegn
greiðslu. Hvernig getur það talist
afbrot að berja elskhuga sinn með
svipu, til þess eins að fá fullnæg-
ingu?“
Sadómasókistum á Bretlandi
þykir sem brotið hafi verið á sér
og eru staðráðnir í að berjast til
þrautar. Takmarkið er að fá
mennina átta lausa, á þeim for-
sendum að enda þótt þeir hafi
barið hver annan til blóðs á
myndböndunum umræddu hafi
þeir ekki brotið neitt af sér. Ekki
eru menn almennt trúaðir á að lá-
varðadeild breska þingsins breyti
nokkru í máli fanganna, en þess er
að vænta að dómur verði kveðinn
upp í byrjun næsta árs.
Skiljanlega hafa margir Bretar
áhyggjur af uppgangi sadómasók-
ista í heimalandi sínu, sem eru að
verða æ háværari, og velta fyrir sér
hugsanlegum skýringum á af-
brigðilegri tilhneigingu landa
sinna. Þeirra á meðal eru meðlim-
ir hinna ýmsu kristilegu samtaka
á Bretlandi, sem reyndar hafa svör
á reiðum höndum og skafa ekki
utan af hlutunum. Ein skýringin
er sú að sadómasókismi sé ekkert
annað en sjúkdómseinkenni
spillts þjóðfélags, sem sé rotið inn
að beini.
Madonna
hneykslar
Bandaríkjamenn
Það er eiginlega alveg sama
hverju Madonna kemur nálægt,
henni tekst alltaf að vekja á sér
umtalsverða athygli. Nú er það
mynd af söngkonunni, sem birtist
á forsíðu bandaríska tímaritsins
Entertainment Weekly í byrjun
nóvember sl„ sem valdið hefur
fjaðrafoki. Myndin var fengin að
láni úr nýrri klámmyndabók
Madonnu, Sex, og sýnir hana alls-
nakta við umferðargötu að húkka
sér bíl. Af tillitssemi við lesendur
var stórt spurningarmerki látið
hylja mestu nektina á forsíðunni,
en allt kom fýrir ekki. Blaðið var
ekki fýrr komið út en bréfum tók
að rigna inn á ritstjórn og var
mörgum lesendum svo stórlega
misboðið, að þeir sögðust ekki
sætta sig við annað en afsökunar-
beiðni. I næsta blaði á eftir birtist
því lítil klausa frá ritstjóranum,
þar sem blaðið varð við ósk siða-
vandra lesenda sinna og bað þá
innilega afsökunar.
Einkennisbúningur og hálsól — vinsæl hjálpartæki ástalífsins hjá
sadómasókistum.
Heimilisdýrið
hjá sálfræðingi
Meðal þeirra sem um þessar
mundir gera það gott, bæði í
Bandaríkjunum og á Bretlandi,
eru dýrasálfræðingar. Raunin er
sú að mjög mörg húsdýr virðast
eiga við einhvers konar sálræn
vandamál að stríða og þurfa
nauðsynlega á hjálp að halda.
Nú eru Þjóðverjar búnir að upp-
götva þennan nýja markaðs-
möguleika og fyrir skemmstu
opnaði dýrasálfræðingur nokk-
ur í Hamborg fýrstu stofuna þar
í landi sem ætluð er fyrir dýr.
Nýjungin hefur mælst vel fyrir
meðal dýraeigenda setja menn
það ekki fýrir sig þótt þeir þurfi
að greiða um fimm þúsund
krónur fyrir viðtalstímann. Allt
er lagt í sölurnar svo heimilis-
dýrið megi ná fullum bata.
Það kemur svo sem ekki á
óvart að Þjóðverjar skuli sýna
málinu sérstakan áhuga, enda
hundar í miklu uppáhaldi hjá
þeim og reyndar oft sagt að þeir
séu hrifhari afhundum en börn-
um. Talið er að um þriðji hver
húsdýraeigandi í Þýskalandi eigi
í erfiðleikum með ferfætlinginn
sinn, en þau dýr sem einkum
eru hjálparþurfi eru hundar og
kettir. Helstu ástæðurnar fyrir
sálarkreppu þeirra eru þröng
húsakynni, of lítil hreyfing, ein-
vera, aðgerðarleysi en þó um-
fram allt rangt uppeldi. Sálar-
kreppan kemur fram í ýmsum
myndum; dýrin verða þunglynd,
árásargjörn, taugaveikluð, hlýða
illa, gera þarfir sínar innandyra
og láta illa að stjórn þegar farið
er með þau út að ganga. Einkum
geta stórir og sterkir hundar
orðið til mestu vandræða þegar
þeir taka upp á því að draga eig-
endur sína á eftir sér í hálsólinni.
Við upphaf læknismeðferðar
heimsæícir sálfræðingurinn
sjúklinginn, grennslast fýrir um
uppeldi hans og kannar heimil-
isaðstæður. Þá fýrst er hægt að
hefja meðferðina en hún getur
orðið bæði löng og ströng. Sál-
ffæðingurinn fýlgist grannt með
sjúklingnum, hegðan hans og
andlegri líðan og leitar leiða til
að hjálpa dýrinu út úr sálar-
kreppunni. Arangurinn af starfi
dýrasálfræðinga er sagður lygi-
lega góður og flestir eru sjúkling-
arnir eins og „ný dýr“ að lokinni
meðferð.