Pressan - 29.07.1993, Blaðsíða 21

Fimmtudagurinn 29. júlí 1993
E R L E N T
PRESSAN 21
að segja allra íhaldssömustu
bókaverslunareigendur hafa
tekið upp á því að íylla búðar-
glugga sína með bókmennt-
um er fjalla um samkyn-
hneigð. Og eins og við var að
búast voru ýmsir framleið-
endur í Bandaríkjunum fljótir
að grípa gullið tækifæri og
fara óhefðbundnar leiðir í
auglýsingamennsku. Sem
dæmi má nefna tískuvörufyr-
irtækið Banana Republic en
nýjasta fataauglýsing fyrirtæk-
isins sýnir þrjár fallegar konur,
sem greinilega eiga að vera
lesbíur, láta vel hver að ann-
arri. Meðal þeirra
lesbía í Bandaríkj-
unum sem fagna
því öðrum ífemur
hvernig mál hafa
þróast er rithöf-
undurinn Camille
Paglia en hún er
boðberi nýrra og
róttækra hug-
mynda varðandi
samskipti og við-
horf kynjanna. Að
hennar mati var
löngu kominn
tími til að lesbíur
öðluðust trú á
sjálfar sig. Paglia
segir lesbíur allt of
lengi hafa verið
þjakaðar af kjark-
leysi og minni-
máttarkennd. Þær
hafi forðast að
horfast í augu við
sjálfa sig og falið
sig úti í horni í
þeirri von að ekki
yrði eftir þeim tek-
ið. Á sama tíma
hafi þær kvartað
yfir því að enginn
tæki mark á þeim
og þær væru ekki
viðurkenndar af þjóðfélaginu.
Skilaboð Pagliu til annarra
lesbía í Bandaríkjunum eru
skýr: „Komið hugsunum ykk-
ar og skoðunum á blað og
sendið til dagblaðanna og
hættið að væla yfir því að þið
hafið ekki aðgang að fjölmiðl-
__ cc
TÁKN NÝRRA TÍMfl. Auglýsing frá Banana Republic sem sýnir þrjá lesbíur láta vel hver að annarri.
miðlar í Bandaríkjunum
skyndilega fengið mikinn
áhuga á lesbíum og keppast
nú við að fjalla um þær bæði í
máli og myndum.
Nýverið fór ffam fyrsta ár-
lega ganga „Stoltra lesbía“ í
New York. Þær eru fulltrúar
hinnar nýju kynslóðar ungra
Aukið sjálfstraust lesbía í
Bandaríkjunum hefur ekki
farið framhjá neinum þar
vestra og vitanlega voru fjöl-
miðlar fljótir að taka við sér.
Um þessar mundir er því fátt
sem hlýtur þar jafn mikla al-
menna athygli og lesbíur.
Mörgum finnst reyndar nóg
stórfyrirsætuna Cindy Craw-
ford bregða á leik ásamt
bandarísku söngkonunni
K.D. sem kom opinberlega út
úr skápnum í fýrra.
Ekki er nóg með að blöð og
tímarit hafi brugðist skjótt við
í kjölfar frjálsræðisbyltingar-
innar í Bandaríkjunum. Meira
Ný kynslóð ungra lesbía er
komin fram á sjónarsviðið í
Bandaríkjunum. Konurnar
eiga það sameiginlegt að vera
sér mjög meðvitaðar, hafa
fúlla trú á sjálfúm sér og vera
með sjálfstraustið í lagi. I raun
var það kosningaloforð Bills
Clintons forseta um að sam-
kynhneigðir fengju að ganga í
herinn sem endanlega losaði
um hömlur lesbía í Bandaríkj-
unum. Nú eru þær komnar úr
felum, fúllar af kjarki og þori
og staðráðnar í að láta ekki
troða á sér lengur. Samfara
breyttum tíðaranda hafa fjöl-
lesbía í Bandaríkjunum sem
nú krefjast af mikilli hörku
réttinda á borð við aðra sam-
borgara sína. I Bandaríkjun-
um hefur lesbíum tekist að
koma ýmsum breytingum í
gegn en þó er býsna margt eft-
ir. Meðal þess sem þær beijast
nú fyrir er réttur lesbía til að
gifta sig, rétt eins og aðrir
þegnar landsins. Með öðrum
orðum sætta þær sig ekki
lengur við lagaákvæðið sem
meðal annars er í gildi í New
York borg, þar sem samkyn-
hneigðir geta fengið sig skráða
hjá yfirvöldum sem „par“.
um öll lætin lætin og ýmsum
þykir engu líkara en að nú sé
komið í tísku í Bandaríkjun-
um að vera samkynhneigður.
Ef til vill er það of djúpt í
árinni tekið, en víst er þó að
fjölmiðlar vestanhafs eru upp-
veðraðir. Nýverið gat til dæm-
is að líta tvær lesbíur á forsíðu
hins virta tímarits Newsweek á
sama tíma og kvennablöðin
víðlesnu Mademoiselle og
Vogue fögnuðu hugrekki
ungu lesbíanna í Bandaríkj-
unum með ítarlegri umfjöll-
un. Og á forsíðu nýjasta heftis
tímaritsins Vanity Fair má sjá
Lesbíur leggja
Bandaríkin aö
fótum sér
Kanar leita kvenna
fyrir austan
Sumir kunna betur en aörir að nýta sér þá nýju mögu-
leika sem opnast hafa við hrun kommúnismans. í Los
Angeles starfrækir Ron Rollband nokkur hjónabands-
miðlun með það fyrir augum að finna rússneskum kon-
um bandaríska eiginmenn. Rollband hefur kynnt þúsund-
ir Bandarískra karlmanna fýrir þúsundum rússneskra
kvenna og þar af hafa um hundrað ákveðið að gifta sig.
Hjónabandsmiðluninni er þannig háttað að Rollband
tekur reglulega með sér 20-30 karlmenn til Moskvu og
borga þeir um 250 þúsund krónur fyrir ferðina. Þeir eru
síðan kynntir fýrir nokkrum hundruð rússneskra kvenna.
Ekki er mögulegt að koma öllum þeim karlmönnum sem
áhuga hafa til Moskvu og því geta þeir sent inn myndir
af sér sem svo er komið á framfæri í Rússlandi. Lítist
konu á einhvern mannanna geta þær skrifað bréf, þar
sem þær kynna sig, og því er síðan komið á framfæri af
Rollband. Þær heppnu geta þó trúlofast Bandaríkja-
manni strax á skreppitúmum til Moskvu.
Aðeins sex menn trúlofuðust í síðustu ferð Rollba'nds en
að hann sögn var mannavaliö ákaflega lélegt í það skipt-
ið. „Stingdu fingrunum niður f kok og þú færð góða
mynd af mönnunum sem voru í boði“, segir Roliband.
Hann tekur þó fram aö margir skjólstæðinga hans séu
ekki svo óhuggulegir.
Dýrasyrgjendum
hjálpað
1 Bretlandi eru meira en sjö
milljónir hunda og sjö millj-
ónir katta og hver veit hversu
margar milljónir kanína,
hamstra, páfagauka, gullfiska
og kóngulóa þrífast þar líka.
Málið er að þessi dýr eiga öll
effir að deyja.
í ljósi þess hefur nú verið
komið á laggirnar stofnun
sem sérhæfir sig í að hjálpa
fólki til að komast yfir dauða
gæludýra sinna. Það er há-
skólinn í Liverpool sem stend-
ur fyrir þessu firamtaki og von
þeirra er að koma upp víð-
tæku stuðningsneti fyrir dýr-
asyrgjendur um allt landið.
Einn dýrafræðingur við há-
skólann segir að fólki sem hef-
ur átt í erfiðum tilfinninga-
samböndum finnist auðveld-
ara að eiga samskipti við dýrin
en annað fólk sem alltént
bregðast þeim ekki. Sá hinn
sami segist vita um níu manns
sem frömdu sjálfsmorð
nokkrum dögum eftir lát
gæludýra sinna; einn karl-
maður henti sér fyrir lest.
Dæmigerð meðferð er byggð
á samtali læknis og syrgjanda í
þægilegu umhverfi og stendur
samtalið u.þ.b. eina og hálfa
klukkustund. Syrgjandinn
kemur með mynd af dýri sínu
og að meðferð lokinni fer
hann heim með hljóðupptöku
af samtalinu.
Havel óánægöur meö
Tékkneska lýöveldiö
Vádav Havel forseti Tékkneska lýðveldisins
er hreint ekki ánægður með hið nýja bráða-
birgðaheiti heimalands síns. Blaðamaður
breska blaðsins The Sunday Times varð á dög-
unum vitni að hörðum orðaskiptum Havels og
nánustu samstarfsmanna hans vegna nafngift-
arinnar og spunnust miklar umræður í kjölfar-
ið um það hvert endanlegt nafn landsins skyldi
verða. Þar kom berlega í ljós að Havel geðjast
ekki að Tékkneska lýðveldinu og er það eink-
um viðbótin „lýðveldi“ sem hann er ekki sáttur
við. Gaf Havel þá skýringu að lýðveldi minnti
hann óþægilega mikið á blómatíma kommún-
ismans og því væri óhæft með öllu að notast
við það nafn. Meðal þeirra hugmynda sem
viðraðar voru á fúndinum var nafnið Tekkía en
ekki voru allir á eitt sáttir um það. Havel dró
enga dul á að sjálfur kysi hann nafnið Tékk-
land. Enn er allt óráðið með það hvaða nafn
verður endanlega fyrir valinu. Þeir hjá The
Sunday Times virðast þó hafa mikinn áhuga á
að málið hljóti farsæla lausnþví þeir hafa skor-
að á lesendur sína að koma hugmyndum að
nafni á framfæri við Havel forseta. Sá sem dett-
ur niður á bestu tillöguna fær kampavínsflösku
að launum.