Pressan - 29.07.1993, Blaðsíða 30

Pressan - 29.07.1993, Blaðsíða 30
30 PRESSAN ÞINGMANNAGÆLUR Fimmtudagurinn 29. júlí 1993 Skóldskapur íslenskra þingmanna „Ekki er það fyrir vesaling" I þingi situr margur maður- inn sem á einhverju skeiði ævi sinnar hefur stigið í vænginn við skáldskapargyðjuna. Hér eru nokkur dæmi um aírakst- urinn. „Sjá hið góöa deyr“ Forsætisráðherra landsins, Davíð Oddsson, hefur skrifað tvö^sjónvarpsleikrit og fróðir menn telja líklegt að hann eigi ljóð og annan skáldskap í skúffum þó ekki hafi það fengist staðfest. Davíð birti ekki eftir sig skáldskap í skóla- blaði Menntaskólans í Reykja- vík þar sem hann stundaði nám. En það gerði Svavar Gestsson, fyrrverandi menntamálaráðherra. Tæp- lega tvítugur orti hann hið fjálglega ljóð Myrkur. Hér er sýnishorn: lífvana jörð og búið í hag- inn fyrir morgun lífsins, og nú hnígur hún í fyrsta sinn til viðar - við sjóndeildar- hring, sem umlykur liiandi vcru Jón Sigurðsson var ansi af- kastamikið skáld á árunum fyrir tvítugt. Ljóð hans voru náttúruljóð, um fjöll og tinda og goluna sem bærir grasið og syngur í limi trjánna. En Jón skrifaði einnig smásögu, við- kvæmnislega endurminninga- sögu, sem hann nefndi Ævin- týrið um andann í klukkunni og afdrif hans. Þar segir frá dreng sem unir við það tím- unum saman að horfa á stofu- klukkuna á heimili ömmu sinnar: „Þegar ég hafði horft lengi, mýktust línur ldukkulcassans, skífan breyttist í andlit og SVAVAR GESTSSON „Svertan blívur/skrattinn blívur' Myrkur! Komdu og svertu, eyði- leggðu sundraðu allt, allt sem heitir „hið góða“ Gakktu áfram og hrintu hinu góða í fari mannsins, beint, dýpst í gapandi hel- víti. Sjá, hið góða deyr. Hið illa blívur Svertan blívur Skrattinn blívur Myrlcrið varir eilíflega. Jón Sigurðsson, fyrrver- andi iðnaðarráðherra og nú- verandi Seðlabankastjóri, var einnig upptekinn af myrkrinu í löngu ljóði sem birtist í skólablaði Menntaskólans á Akureyri: Myrkur, myrkur. Himinninn yfir jarðskorp- unni er fylltur myrkri. í lok ljóðsins segir: Það kvöldar. Um ármilljónir hefur sólin, móðir jarðar, skinið á sveigurinn gullni í kórónu, og fram steig vera, sem var blíð og góð, hún var andi klukk- unnar, það vissi ég... Það var um haust að ég veitti því athygli að andinn í klukkunni fékk aldrei að borða, það hlaut að vera illt, ég var oft svangur og það var vont. Þess vegna laumaðist ég kvöld eitt inn í klukkustofu með grautinn minn, opnaði klukkuna, setti skálina inn, bauð andanum að gjöra svo vel og lokaði síðan. Þetta komst upp daginn eft- ir og ég var hýddur, samt hélt ég að það væri fallegt að gefa svöngum mat.“ I sögu Jóns gerist það næst að amman veikist og liggur lengi rúmföst. Klukkan stans- ar og er sett í viðgerð. Amman fer síðan til guðs en klukkan kemur úr viðgerð: „Daginn sem klukkan kom aftur heim, fór ég inn í klulckustofu, horfði á klukk- una og hlustaði. Útlitið var hið sama en það vantaði eitt- hvað, hún tifaði hvellt og tómlega, ekki eins og áður, þá hafði hún tifað hlýlega og kliðmjúkt. Ég horfði á ldukk- una sem tifaði jafnt og þétt með ískaldri ró. Ég lagðist niður og grét. Ég vissi hvað hafði gerst, andinn krýndi hafði farið með ommu. „jeg er grundvöllur heimsins" Einn aðdáandi Jóns Krist- jánssonar segir hann bera höfuð og herðar yfir aðra hag- yrðinga þingsins og hafa næman og lævísan húmor. Næsta vísa kann að staðfesta að svo sé. Á sínum tíma tók Jóhanna Sigurðardóttir við félags- málaráðuneytinu eftir Alex- ander Stefánsson. Alexander líkuðu eldd allar aðgerðir eft- irmanns síns og þurfti oft að skamma Jóhönnu úr ræðustól alþingis. Alexander hefur þann kæk eða ávana að standa á tám þegar hann talar. Og hann stóð á tám í ræðustól og þrumaði skammir yfir Jó- hönnu þegar Jón Kristjánsson kom í dyr alþingis og mælti: Jón Sigurðsson var sautján ára þegar hin rómantíska lund hans leiddi hann á skálda- braut. Össur Slcarphéðinsson var einnig í menntaskóla þeg- ar hann skrifaði smásögu. Það eru ekki margir sem hætta skáldskapariðkun eftir að hafa unnið til verðlauna en Össur sýndi þá hógværð að draga sig í Mé eftir að hafa hlotið fyrstu verðlaun í smásagnasam- keppni Menntaskólans í Reykjavík. Engum sögum fer af ffekari afrekum hans á rit- vellinum en ef minnst er á söguna færist feimnissvipur yfir prakkaralegt andlit um- hverfisráðherrans. Verðlaunasagan segir frá samskiptum drengs og öld- ungs. Það er drengurinn sem ritar söguna og hann er eldd sérlega sleipur í stafsetningu. Hér er stuttur bútur: „jeg veit kvur jeg er. ... og kvur ertu þá gæskur litli, seijir hann, og pjakkar með staþbnum sínum á brún- an hrák á öðrum skónum. jeg er grundvöllur heimsins seiji jeg án nokkurs hroka. jeg er æskan og þarafleiðandi lífið. jeg er síbreytileikinn, fersk- leikinn, hin sífellda verðandi, frjókoddn allífsins. jeg, er jeg...“ Tvískinnungur Anna Ólafsdóttir Björns- son las árið 1980 sögu í útvarp sem hún nefhdi Tvískinnung. Sú saga Önnu var þroslcasaga ungrar stúlku, Melkorku Jónsdóttur. I þessum bút er stúlkan sú að gæta bams vin- konu sinnar. Barnið er óvært ANNA ÓLAFSDÓTTIR BJÖRNSSON „Ef þetta bölvaða andskotans hyski kæmi ekki fyrir átta yrði ág að fleygja krakkanum út“ Hér eru menn með ræður og raus og reyna mildð á stælana. Alexander er alvitlaus og aldrei tyllir í hælana. Sagt er að Jón Baldvin ÖSSUR SKARPHÉÐINSSON „Pjakkar með stabbnum sínum á brúnan hrák á öðrum skónum." og stúlkan kemst í hið versta skap: „Dagurinn gægðist úrillur inn um gluggann minn, það var kalt og hvasst og ég var viss um að það væri tvískinn- ungur yfir drullupollunum. Ansvítans tvískinnungur alls staðar. Yfir öllu þessi helvítis pakki, yfir mér fíflinu sem stóð nákvæmlega á sama um þetta hyski, að vera að blanda mér eitthvað í þeirra mál. Að þykjast vera eitthvað skiln- ingsrík, ég gat sjálffi mér um kennt að hafa rétt nokkrum manni litlaputta. Nú sat ég al- deilis í súpunni.... Ef þetta bölvaða andskotans hyski kæmi ekld fýrir átta yrði ég að fleygja lcrakkanum út.“ Alvarlegt slys sem hendir móður barnsins hefur mikil áhrif á Melkorku. Hún yfir- gefur kærasta sinn, segist „elcki þola þetta helvítis ör- yggi“ og stingur af til Parísar þar sem hún ætlar að nema og finna sjálfa sig. Kviðlingar Ein eftirlætisiðja margra al- þingismanna er að lcasta fram kviðlingum við hin margvís- legu tældfæri. Hér eru nolckur dæmi. í ráðherratíð Steingríms Hermannssonar körpuðu Steingrímur og Páll Péturs- son eitt sinn um það hvor þeirra væri meira í útlöndum. Páll taldi Steingrím vera á sí- felldu flandri en Steingrímur sagðist sitja lengur heima en Páll. Þá orti Páll: Hér angra mig sumir, ég nefni ekki nöfn, nolckuð um vesen og angur. En í kjördæmi mínu í Kaupmannahöfn er hvergi neinn vandræða- gangur. Hannibalsson utanríkisráð- herra máli vatnslitamyndir og yrki ljóð í ffístundum líkt og Churchill og Hitler. A menntaskólaárum birti Jón Baldvin eftir sig pólitískar gremar og palladoina um skólafélaga, enginn skáldskap- ur var þar á meðal. En Jón Baldvin á helming í næstu vísu sem ort var fyrir nolckr- um árum. Jón Baldvin var þá í fylgd með Hjalta Kristgeirssyni (Ungveija-Hjalta). Þeir félagar voru á 17 tíma göngu um auðn og hjarn og gerðu þeir sér þá það til dundurs að setja saman vísu. Jón Baldvin segir að þeir félagar hafi verið 15 tíma að koma vísunni saman. Það var Halti sem átti fyrstu línuna: Farið höfum vér fjallabing Nokkrum klukkutímum síðar svaraði Jón hátt og snjallt: fjarri leiðri mannþyrping Þeir félagar þrömmuðu nú væri mál manna að Sighvatur væri mestur hagyrðingur inn- an flokksins. Aðrir þingmenn Alþýðuflokks fóru einnig við- urkenningarorðum um þessa iðju ráðherrans. Þegar send var nefhd á um- hverfisráðstefnuna í Ríó kvörtuðu einhverjir Alþýðu- bandalagsmenn undan því að enginn úr þeirra hópi væri þar á meðal. Þá orti Sighvatur: Svo kommarnir komist til Ríó kannski við sendum þeim tríó, þau Grímsa og Gunnu og Grísinn í tunnu, það yrði nú aldeilis bíó. Og loks Halldór hinn hagmælti Það kann að vera að Hall- dór Blöndal mæli jafn mikið í bundnu máli og óbundnu. Eftir hann liggur ógrynni af vísum. Hér birtast tvær. Á sínum yngri árum vann Halldór við bókhaldsstörf á Akureyri. Gluggi hans vísaði JÓN SlGURÐSSON „Samt hélt ég að það værí fallegt að gefa svöngum mat.‘ enn dágóða stund. Loks segir Hjalti: auðn og helvíti allt í lcring Liðu nú nokkrar klukku- stundir og þá botnaði Jón: ekki er það fýrir vesaling. Drápusmiöurinn Sig- hvatur Sighvatur Björgvinsson iðnaðarráðherra mun vera mjög afkastamikill á skáld- skaparsviðinu. Þeir sem til þekkja segja hann semja heilu drápurnar. Jón Baldvin Hannibalsson sagði í samtali við greinarhöfund að í byrjun hefði þessi iðja Sighvats verið álcveðið áhyggjuefni innan Al- þýðuflokksins. Hins vegar hefðu framfarir ráðlierrans verið með ólíkindum og nú út að Glerá og áin skipti litum eftir því hvaða skinnvöru var verið að vinna hjá Iðunni. Þá varð til þessi vísa, sem mun vera í miklu uppáhaldi hjá umhverfissinnum: Hver er þessi eina á sem aldrei frýs gul og rauð og græn og blá og gjörð af SÍS. Við síðustu fjárlagagerð rík- isstjórnarinnar setti skörung- urinn Jóhanna Sigurðardóttir sig upp á móti ákveðnum at- riðum og að venju stóð hún fast á sínu. Samkomulag náð- ist lolcs. Þá orti Halldór: Friðriks eru fjárlögin með feilcna halla Jóhanna gengur yfir alla ein mun hún beygja níu kalla. Kolbrún Bergþórsdóttir

x

Pressan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Pressan
https://timarit.is/publication/298

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.