Pressan - 07.10.1993, Page 12

12 PRESSAN
F R E T T
Fimmtudagurinn 7. október 1993
Rannsóknastofnun landbúnaðarins ætiar að lifa landbúnaðinn af
Vísindaleg tVnashekkJa eða
vaxtarbroddur fr amtí&ar iimar ?
30 viðbótarsæti
til Kanarí
um jólin
lólaferðin seldist upp I síðustu viku
Við höfum nú samið um að fá stærri flugvél með Air Europa, því jólaferðin okkar
seldist upp f sfðustu viku. Við þökkum frábærar undirtektir við Kanarfferðum
Heimsferða og hlökkum til að veita frábæra þjónustu á Kanarí f vetur.
Bókaðu strax og tryggðu þér sæti meðan enn er iaust.
Á sínum tíma, þegar grund-
völlur var lagður að Rann-
sóknastofnun landbúnaðarins
(RALA), var sú hugmynd ríkj-
andi í íslensku þjóðfélagi að
auka bæri ffamleiðslu í land-
búnaði. RALA er afsprengi at-
vinnudeildar Háskóla íslands
eins og Haffannsóknastofnun
og fékk það hlutverk að renna
stoðum undir framleiðni-
aukningu í landbúnaði.
f nýju fjárlagaffumvarpi eru
139 milljónir ætlaðar til RALA
en auk þess hefur stofnunin
umtalsverðar sértekjur. Hefiir
velta hennar verið á bilinu 210
til 250 milljónir á ári miðað
við fast verðlag.
Meginhlutverk RALA hefur
verið að vera rannsóknastofh-
un fyrir hefðbundnar bú-
greinar í landbúnaðinum. Á
seinni árum hefur stofnuninni
sem væri þörf á uppbyggingu.
Það gerist hins vegar ekki,
heldur eins og í öllum öðrum
stofnunum fara menn að
finna leiðir til að halda batter-
íinu við og þeir fara að teygja
sig í rannsóknir í allar áttir.
Það merkilega er að þeir hafa
fengið sífellda aukningu
þannig að stofnunin hefur
haldið áfram að vaxa þrátt
fyrir að hlutverk hennar í
. des. -
30 vlðbótarsœti
Verð kr. 59.800,-
pr mann m.v. hjón með 2 börn. 2—14 ára Las Isas
Verð kr. 75.200,-
pr mann m,v. 2 í fbúð. Las Isas.
Brottfarir:
18. desember
6. janúar
27. janúar
i 7. febrúar
10. mars
24. mars
Flugvallarskattarog forfallai
fullorðinna kr. 3.630,- barna I
:ía!d
;r 2.375,
Verð kr. 42.300,-
pr mann m.v hjón með 2 börn, 2-14 ára, Turbo Club
Verð kr. 59.700,-
pr, mann m,v 2 í íbúð, Turbo Club
alr europa
mniu^
HEIMSFERDIR hf.
Austurstræti 17,2. haeð • Sími 624600
RANNSÓKNASTOFNUN LANDBÚNAÐARINS Á KELDNAH0LT1. Veltir á bilinu 210 til 250 milljónum á árí.
Nú virðist hins vegar blasa
við að stofnunin ætli að lifa af
þennan lífgjafa sinn, því um
leið og áherslur í landbúnaði
hafa snúist um 180 gráður er
RALA en að rannsaka.
HEIMSPEKILEGT ÆVINTYRI FYRIR BORN
Hér er ó ferð óvenjulegf ævintýri sem er í senn bróSskemmtilegt og örvandi
fyrir börn. Draumi eða veruleika er ætlað aS vekja börnin til umhugs-
unar um heimspekileg viðfangsefni, þjólfa hugsun þeirra ó skemmtilegan
hótt og örva með þeim gagnrýna og sjólfstæða hugsun. Fengist er við
hugtök eins og vinátfu, sanngirni, réttlæti og ranglæti.
Inn í ævinlýrið er fléttað heimspekilegum viðfangsefnum og verkefnum
við hæfi 6 - 9 óra barna. I bókinni er að finna leiðbeiningar fyrir for-
eldra og kennara um hvernig hún nýtist best til þroskandi samræðna
barna og fullorðinna.
Höfundurinn, Sigurður Björnsson,
hefur lokið framhaldsnámi i heim-
speki fyrir börn og stundar kennslu
við Heimspekiskólann. Bókin er skreytt
myndum eftir Erlu Sigurðardóltur.
é>
ALMENNA BOKAFELAGIÐ H F
hins vegar tekist að fá ný verk-
efhi til sín úr greinum sem eru
meira í takt við tímann. Má
þar nefna rannsóknir á sviði
fiskeldis, sem RALA fékk til
sín þrátt fyrir að önnur stofn-
un, Veiðimálastofnun, undir
stjórn landbúnaðarráðu-
neytisins, hefði í raun átt að
taka við þeim verkefnum.
Fyrir vikið hefur orðið dreif-
ing á rannsóknarverkefhum
í fiskeldi, sem kostar tvöfalt
kerfi, svo sem á sviði að-
stöðuuppbyggingar. í janúar
árið 1989 tók RALA á leigu
straumffæðihúsið á Keldum,
sem er í eigu Orkustofnunar.
Uppbygging stöðvarinnar
var fjármögnuð með styrkj-
um fiá Framleiðnisjóði og úr
sjóðum RALA.
Stofnunin vex þótt
hlutverk hennar
verði óljósara
Hitt sviðið sem RALA hef-
ur sótt inn á er gróður- og
umhverfisvernd og skóg-
rækt, sem reyndar hefur ver-
ið hður í viðleitni landbún-
aðarkerfisins við að halda
þessum málaflokkum hjá sér
og fjarri umhverfisráðuneyt-
inu. RALA hefur einkum
sinnt gróðurkortagerð og
lögbundinni aðstoð við
skógrækt.
Arangur af þessu er mjög
glæsilegur fyrir ríkisstofhun
sem ekki vill deyja þó að
verksvið hennar hverfi. „En
þegar samdráttur varð í
landbúnaðinum máttu flest-
ir gera ráð fyrir að þessi
stofnun drægi saman seglin
og peningar ríkisins yrðu
færðir til þeirrar rannsókn-
arstarfsemi í landinu þar
landinu verði sífellt óljósara,“
sagði háttsettur embættis-
maður, kunnur starfssviði
RALA.
Eignauppbygging í
Gunnarsnolti
Óhætt er að fullyrða að
RALA hafi notið þeirrar við-
leitni landbúnaðarráðuneytis-
ins að halda umhverfismálum
eins og landgræðslu og skóg-
rækt frá umhverfisráðuneyt-
inu. Þar sem RALA heyrir
undir landbúnaðarráðuneytið
hefur mikið af rannsóknar-
verkefnum verið flutt til
þeirra.
RALA hefur til dæmis feng-
ið mikla peninga til uppbygg-
ingar í Gunnarsholti. Það er
kannski forvitnilegt að á sama
tíma og heimili fyrir áfengis-
sjúka á þessum stað er lokað
hefur RÁLA aukið mjög um-
svif sín þar. Fjárffamlög ým-
issa aðila í þjóðfélaginu til
landgræðslumála, sem eru
hátt í 100 milljónir á ári, hafa
farið í uppbyggingu á húsa-
kosti RALA og Landgræðsl-
unnar í Gunnarsholti í stað
þess að renna með beinum
hætti í landgræðsluverkefni.
Rökin fyrir því gætu verið að
með þessu sé stuðlað að bætt-
um hag landgræðslumála til
langs tíma en spurning er
hvort það vakti fyrir gefend-
unum. Margir telja að þessi
rannsóknarstöð í Gunnars-
holti hafi verið byggð utan
allra heimilda fjárlaga, en
RALA-menn skýla sér á bak
við það að í þessi verkefhi séu
fyrst og fremst notaðar sér-
tekjur.
Uppbygging RALA á Hesti í
Borgarfirði hefur einnig vakið