Tíminn Sunnudagsblað - 13.01.1963, Blaðsíða 9

FRIÐJÓN STEFÁNSSON:
SÖNNÁST
VIÐ BJUGGUM í einstaklingsher-
bergi á rishæ'ðinni í stóru sambýlis-
húsi — enda báðir piparsveinar, mið-
aldra piparsveinar.
Hann hét Þórmundur, rauðhærður,
með vel ræktað rautt hökuskegg,,
húsgagnasmiður að atvinnu, mjög sér
kennilegur náungi. Eiginlega fannst
mér hann leiðinlegur, að minnsta
kosti fyrst í stað, en sérkennileiki
hans vakti smátt og smátt áhuga
minn á honum. Hann hafði fyrir fasta
regiu að drekka sig ölvaðan á laugar-
dögum. En þar sem hann var kyrrlát-
ur maður og óáleitinn, mátti segja,
að það færi jafn lítið fyrir honum
drukknum sem ódrukknum. Stundum
kom hann þá yfir til mín með flösk-
una, barði hæversklega að dyrum og
stóð hikandi fyrir utan, þangað til ég
bauð honum inn. Hann var þá alla
jafnan orðinn þéttkenndur, augun
fljótandi. Þá vildi hann alltaf vera
að gefa mér vín. Ég er í hópi þeirra,
sem aldrei drekka sig ölvaða, enda
þótt ég geti tekið eitt eða tvö staup.
Og það þáði ég venjulega hjá honum.
Mér leiddist hann, þegar hann var
orðinn drukkinn, eins og mér leiðast
undantekniugarlaust allir drukknir
menn — ekki sízt, þegar það kom
upp á, að hann fór að gráta. Það gat
komið fyrir, að hann yrði svo angur-
vær yfir einstæðingsskap sinum, að
hann færi að gráta. Þá reyndi ég að
losna við hann með einhverju móti.
Venjulega þóttist ég hafa mælt mér
mót við einhvern, sem ég þyrfti nauð
synlega að hitta.
Síðasta kvöldið, sem við vorum sam
býlismenn, kom liann eins og venju-
lega. Ég hafði raunar ekki minnzt
á það við hann, að ég ætlaði að flytja.
Nú stóð líka þannig á, að ég hafði
snúizt um annan öklann og gat varla
tyllt í fótinn. Það var því fyrirsjáan-
legt, að ég gæti ekki losnað við hann
með því að segjast ætla á stefnumót,
jafnvel þótt ég yrði að horfa upp á
hann gráta yfir einmanaleik sínum.
— Heyrðu, sagði ég við hann, þeg-
ar við höfðum setið um stund og
rabbað saman um daginn og veginn,
hvers vegna nærðu þér ekki í kven-
mann og gengur í hjónaband?
Hann starði á mig grábláum, vot-
um augunum. Og nú í fyrsta sinn
veitti ég því athygli, að hann hafði
góðleg og greindarleg augu.
— Maður kvænist ekki, sagði hann,
nema maður elski konu — og — og
fái þá ást endurgoldna.
— Þú segir það. Ég held það gerist
allur gangur á því. Og ef maður er
mjög einmana eða finnur hjá sér
mikla þörf fyrir að hafa konu hjá sér
í bólinu, hví skyldi maður þá elcki
kvænast?
Hann hristi höfuðið.
— Það — það hlýtur að vera við-
urstyggilegt, að maður og kona búi
saman sem hjón, ef þau elska ekki
hvort annað, sagði hann.
— Já, elska og elska, það er nú
víst nokkuð teygjanlegt. Venjulega
elskast þau nægilega mikið til þess
að geta átt börn saman, þrátt fyrir
allt ósamkomulag.
Hann leit niður fyrir sig og tók
til að fitla við neðsta hnappinn á
vestinu sínu — einna líkast og hann
færi hjá sér vegna þessarar athuga-
semdar minnar — þangað til hann
leit skyndilega beint framan í mig
og spurði:
— Hvers vegna hefur þú ekki
kvænzt?
Ég hló.
— Ætli ég hafi ekki alltaf verið
smeykur við ófrelsi hnappheldunnar
— eða ég held það sé ástæðan. Nema
það sé hitt, að ég myndi aldrei geta
ákveðið mig. Sjáðu, ég er nefnilega
ýmist skotinn í þessari stelpunni eða
hinni. T. d. er ég núna skotinn í þess-
ari, sem stundum kemur að heim-
sækja mig á kvöldin, ef þú hefur tek-
ið eftir henni.
— Skotinn? Meinarðu að elská?
— Ja, það er svona af sömu art-
inni. Við getum sagt, að það sé frum
stigið af því, sem í efsta stigi er að
elska.
— Það er ekki hægt að elska nema
ema konu i einu, sagði hann — raun-
ar get ég ekki skilið, að það sé nokk-
urn tíma hægt fyrir mann að elska
nema eina konu.
Aldrei þessu vant hafði verið mjög
lítið á flöskunni, sem hann kom með,
ekki nægt nema einu sinni í glösin
og nú var það búið. Að vísu er það
regla mín, að veita ekki drykkfelld-
um mönnum vín. En i þetta sinn
FRiÐJÓN STEFÁNSSON
braut ég hana. Ég opnaði skrifborðs-
skápinn minn og tók upp viskípela og
sódavatnsflöskur.
— Ég mætti víst ekki bjóða þér
viskíblöndu, úr því að svo vill til, að
ég á leka? sagði ég.
Það hýrnaði yfir honum. Meira að
segja færðist bros yfir andlit hans,
meðan ég hellti í glösin. Annars var
afar sjaldgæft að sjá hann brosa.
— Þú segir það, að ekki sé hægt að
elska nema eina konu í einu, sagði
ég. Auðvitað hef ég ekki þá reynslu
á þessu sviði, að ég geti mikið sagt.
En þó fullyrði ég það, að ég var einu
sinni skotinn í tveimur kvenmönnum
í einu. Og aðalvandamálið var, fannst
mér, að þær kæmust ekki að þvi,
hvor um sig, að ég bar hlýjan hug til
þeirra beggja. Nú, en svo leystist mál
ið með því, að önnur þeirra giftist.
Ég gat ekki betur séð en að fyrir-
litning, ef ekki viðbjóður, birtist í
svip hans, um leið og hann spurði:
— Varstu kannski í tygjum við
þær báðar?
— Ég aftek ekkert, en á hinn bóg- N
inn fer alltaf bezt á því, að slíkir
hlutir séu einkamál. En ég get bent
HANN VAR HÚSGAGNASMIÐUR MEÐ RAUTT HÖKUSKEGG
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
33