Tíminn Sunnudagsblað - 27.01.1963, Page 19
FRIÐRIK ÁG. HJÖRLEIF SSON:
FYRSTU FERÐA-
LÖGIN MÍN
i.
Eg var ekki hár í loftinu, þegar
sú hugsun gerði vart við sig hjá mér,
að gaman væri að fara til næstu
bæja, enda stutt að fara, til dæmis
að Rofabæ, Strönd eða að Söndum,
en þar var slæmur farartálmi á milli,
þar sem var Kúðafljót, þegar það
var ekki ísilagt. Það var því ekki
lítil tilhlökkunin, þegar ég og Mar-
grét, systir mín, komumst að því,
að nú ættum við að fara austur að
Rofabæ næsta dag, ég tæpra fjögra
ára og hún tæpra þriggja.
Svo rann upp þessi mikli dagur.
Ekki dugði minna en tvær konur til
þess að fara með okkur, móðir okk-
ar, Ragnhildur Guðmundsdóttir, og
Veiga. Eg held hún hafi heitið Sól-
veig. Þær urðu að bera okkur yfir
dýpstu keldurnar og jafnvel mikið
af leiðinni.
Á Rofabæ bjó þá Ingimundur Ei-
ríksson hreppstjóri, stórvel gefinn
maður og höfðingi í sjón og reynd.
Eg- skal geta þess, að meðan Guðlaug
ur Guðmundsson var sýslumaður
Skaftfellinga og þingmaður í vestur
sýslunni, þá setti hann Ingimund til
þess að gegna sýslumannsstörfum í
fjarveru sinni. Það sýnir, hvaða álit
hann hefur haft á Ingimundi. Var
haft eftir Guðlaugi, að hann hafi
sagt um skjöl og skýrslur frá Ingi-
rnundi: „Þetta er frá Ingimundi á
Rofabæ, þá þarf ég ekki að líta á
það.“ Eg kemst ekki hjá því að geta
þessa, fyrst ég minntist á Ingimund
hreppstjóra.
Þegar við komum að Rofabæ, feng
um við bæði mjólk og kökur og kon
urnar kaffi. Margt þurfti að skoða,
barnsaugun eru stundum nokkuð
glögg, þótt ekki sé aldurinn hár.
Svo fór mamma að að bretta upp
skyrtuermarnar á báðum hand-
leggjunum á mér og eins sé ég, að
Sólveig gerði á Möggu. Þetta þótti
mér dálítið skritið, það þurfti að
vísu oft að bretta upp ermar á börn-
um í þá daga, en að það væri gert
á öðrum bæjum, var víst ekki vana-
legt. Þarna hlaut eitthvað að liggja
á bak við, enda kom að því.
Ingimundur færír sig nær okkur
mömmu. Eg sé að hann er með með-
alaglas í vinstri hendi, en lítinn og
nettan hnlf í hinni hægri. Þessir
hnífar voru notaðir til þess að skera
með fjaðrapenna, sem mikið voru
notaðir þá, og voru almennt kallað-
ir pennahnífar. Mig minnir, að
hrafnsfjaðrir hafi þótt beztar í
penna, áftafjaðrir komu víst ekki til
greina:
Þessi penni þóknast mér,
því hann er úr hrafni.
Hann hefur skorið geiragrér,
Gunnlaugur að nafni.
Álftafjöður er ekki góð í penna.
Hún er lin og lætur til,
lesti hennar ég segja vil.
Þetta var nú smáúlúrdúr, og þá
komum við aftur að athöfnum Ingi-
mundar. Eg sá ekki betur en að hann
ætlaði að reka hnífinn í handlegg-
inn á mér. Það var víst ekki fagur
söngur, öskrið, sem ég rak upp. Ingi-
mundur gerði skinnsprettur á báða
handleggi á mér, þrjár í hvorn, lét
hann svo leka nokkra dropa í þær.
Síðan lagði hann líknarbelg yfir og
batt um. Þessar umbúðir voru svo
látnir vera ákveðinn dagafjölda,
áður en þær voru teknar. Eins fór
hann með Möggu. Hvort hennar
rödd steig eins hátt man ég ekki,
máski henni hafi ofboðið að heyra
til mín og hafi svo reynt að bera
sig betur. Það sér enn fyrir fimm
af sex skinnsprettunum á mér.
Ingimundur var fljótur að hugga
okkur, og ég er viss um, að Ragn-
hildur, kona hans, hefur gefið okk-
ur kökubita f lófana á eftir, þótt ég
muni það ekki fyrir vist, — hún gaf
þá svo marga, sú góða kona. Ekkert
vorum við hrædd við Ingimund eft-
ir þetta, þótt við sæjum hann vera
að laga pennann sinn með litla hnífn
um, enda var hann barngóður mað-
ur. En ég á enn þá kúabólusetningar-
attestið, sem Ingimundur á Rofabæ
útfyllti handa mér þann 10. júlí
1894. Það er gaman að eiga rithönd-
ina hans, ekki sízt fyrir það, að hún
er skrifuð með fjaðrapenna:
Píkan ung sé penna vönd,
piltarnir hann skera,
láttu ætíð létta hönd
á lofti fá að vera.
II.
Mér er líka í minni fyrsta kirkju-
ferðin mín. Það mun hafa verið
1896 eða 1897. Mikið var biðin löng
eftir þeim degi, þegar ég átti að
fara þessa fyrstu kirkjuferð. Loks-
Fnfírik Ágúst Hiörleifsson.
ins rann nann þó upp. Þetia var að-
fangadagur jóla, þá átti að vera
kvöldsöngur í Langholtskirkju. Þar
var þá prestur séra Gísli Jónsson,
seinna á Mosfelli í Grímsnesi. Tveir
fylgdarmenn voru með mér, minna
þótti víst ekki forsvaranlegt, ef til
viU yrði strákurinn eitthvað bald-
inn. Fylgdarmennirnir voru Pétur
Hansson frá Sandaseli og Bjargmund
ur Sveinsson frá Rofabæ, báðir frísk-
leikamenn. Þá bjó á Skurðbæ, sá
bær var skammt frá kirkjunni, Mar-
grét Jónsdóttir, amma mín, og Sig-
urlaug, dóttir hennar. Þangað var
sjálfsagt að fara fyrst og vita, hvað
vel hún byggi með jólamat. Hún var
enginn eftirbátur með það að hafa
góðan jólamat — hangikjöt, hveiti-
kökur, rúsínugraut, kaffi og lumm-
ur. Og ekki stóð á veitingunum.
Nú blasti kirkjan við uppljómuð
með kertaljósum, og skyldi nú hald-
ið áfram. „Skurðurinn* var ísilagður,
svo að við gátum farið beint. En
nú var það tvennt, sem togaðist á í
litla barnskollinum Eg hafði séð
tvö leikföng hjá gömlu konunni:
Átti ég að halda áfram eða ekki. End
irinn varð sá, að ég fór ekki lengra.
Hvaða Ieikföng voru nú þerta,
sem heilluðu mig svo, að ég mat
þau meira en kirkjuna? Sá, sem les
þetta, verður að athuga, að ég var
aðeins sex ða sjö ára gamall. —
Leikföngin hennar ömmu voru tveir
litlir, mórauðir hvolpar, kátir og
góðir félagar litlum börnum. Eg
undi mér vel hjá þeim. Svo kunnu
þær mæðgur nógar sögur til þess
að segja mér. Það var til dæmis stór
T I M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
91