Tíminn Sunnudagsblað - 24.03.1963, Blaðsíða 21

Magnús bækur sínar og sveitar-
skjöl. Húsbóndinn vísaði mér á
stigann og lyfti fyrir mig hlera,
sem var yfir stigagatinu. En þar
vissi ég, að mér var mestur vandi
á höndum að haga mér rétt, því að
nú mátti vita, að augu allra heima-
manna hvíldu á mér. Hver yfir-
sjón, sem mig henti á slíkri stund,
yrði óbætanleg. Ég tók nú af mér
húfuna og gekk svo fyrir atla
heimamenn og heilsaði með handa
bandi. Að því búnu vísaði Magn-
ús mér til sætis á innsta rúmið í
baðstofunni vestanmegin, en sjálf
ur settist hann gegnt mér á annað
rúm. Hann hóf nú viðræður við
mig, og var auðheyrt, að hann
sveigði umræðuefnið ag því, sem
hann hélt, að væru áhugamál mín
og hann vissi, að ég var kunnug-
ur frá daglegum störfum mínum.
Allt tal hans var svo blátt áfram
og alúðlegt, ag ég gleymdi allri
feimni og svaraði svo sem ég
hafði vit’til.
Magnús á Kotvelli var ekki
kvæntur og átti ekki börn, en tvö
fósturbörn voru þar á heimilinu.
Bústýra hans hét Þuríður Ólafs-
dóttir, og var hreinlæti hennar og
snyrtimennsku í hússtjórn og mat
argerð viðbrugðið. Þegar ég hafði
setið litla stund, dró hún fram
borð, sem stóð undir baðstofu-
glugganum, breiddi á það hvítan
dák, og síðan bar hún á borðið
marga diska með alls konar góð-
meti og auk þess einn disk tóman,
sem á var hnífur og gaffall. Þessi
diskur var mér hin mesta ráðgáta,
því að á þeim tíma mötuðust menn
hversdagslega aðeins með hníf og
spæni eða skeið. Þarna í baðstof-
unni voru fósturbörn húsráðenda
og nokkur hjú, en svo var þetta
fólk nærgætið, ag ekki varð ég
þess var, að neinn veitti eftirtekt
vankunnáttu minni í meðferð
borðgagna. Þag frétti ég fyrst,
þegar ég kom heim og sagði frá
því, hvað mikið var við mig haft.
Magnúsi þótti ég borða lítið og
sagði, að ég ætti að borða mikið,
svo að ég yrði stór og sterkur
Ag lokinni máltíðinni stóð ég á
fætur, þakkaði húsráðenduni fyr-
ir góðgerðirnar og tók síðan að
kveðja heimafólkið. En húsbónd-
inn reis á fætur til þess að fylgja
.mér til dyra, svo sem ég væri tign
gestur. Á dyrahellunni kvadrli ég
hann. Þá var ég ekkert feiminn,
en innilega þakklátur fyrir þann
hlýleik og sóma, sem hann hafði
sýnt mér. Hann tók þétt í hönd
mína og brosti til mín að skiln-
aði. Hvolpurinn var mjög feginn
komu minni, og ég tók prikið
Kunni ekki viS það
Ófeigur Jónsson og Guðrún Jóns-
dóttir bjuggu rausnarbúi í Næfur-
holti og voru bæði traust og farsæl
á forna vísu.
Það var í vetrarkulda, að Ófeigur
kom inn frá gegningum og „mætti
einni vinnukonunni í bæjardyrum.
Hljóp hún með ga\sa upp um háls-
innf á honum og sagði:
„Er þér ekki kalt, elskan mín?“
Ófeigur sagði konu sinni frá þessu,
þegar inn kom: „Eg vissi ekkert,
fyrr en hún var komin upp um háls-
inn á mér“.
„Og leiðstu henni það?“ spurði
Guðrún.
„Nei, ég Kunni ekki við það“,
svaraði Ófeigur.
Smjörið í Saurbæ
Séra Þorvarður Auðunarson í Saur
bæ á Hvalfjarðarströnd var sérlynd-
ur og fastur á fjgrmunina, þótt bæði
gæfi hann jarðir og lausafé, er hann
var gamall orðinn, enda bamlaus.
Fyrri kona hans, Sigríður Magnús-
dóttir, var eigi svo fastheldin sem
prestur, og þvi var það eitt sinn, er
fátækur bóndi kom með smjör í
leigumar, að nún gaf honum það
aftur ag séra Þorvarði fjarstöddum.
Sagði hún presti, hvað gerzt hafði, er
hann kom heim. en hann þagði við.
Tinkúpa var til í Saurbæ, og hafði
verið venja að drepa í hana smjöri
handa presti, tveimur eða þremur
mörkum, er hann lét sér' endast
vikuna. Nú brá svo við, að hann
mitt og hélt léttfættur heim á
leið.
Þótt nú séu liðnir sex tugir ára
síðan ég fór bessa sendiferð, er
hún mér enn fersk í minni. Og oft
hefur mér flogið í hug, að gaman
væri að vita, hvaða hugsanir og til
finningar hafa bærzt innra með
þessum greinda og lífsreynda
manni, Magnúsi Guðmundssyni.
þegar hann kvaddi mig á dyra-
hellunni þennan k’ rrláta og heiða
haustdag. Mig skortir huekvæmni
til að geta þar í eyðurnar, en ný-
lega heyrði ég ljóðlínur, sem ég
gæti vel trúað, að færu nærri að
túlka hugsanir hans:
„Vernda þú, drottinn, mjúkri
mund, mannsbarn í leik að strái“.
hætti að snerta á smjöri sínu. Loks
spurði maddaman, hverju þetta sætti.
„Einhver verður að gjalda í Saur-
bæ, því ekki fórstu svo ríflega með'
smjörið á næstunni", svaraði prest-
ur.
ðetin og fædd í spd
Guðrún Gunnlaugsdóttir, húsfreyja
í Stóra-Sandfeili, var látin. Hún var
prestsdóttir Crá Hallormsstað og
systir Stefáns Gunnlaugssonar land-
fógeta, og var henni búin allvegleg
útför. Meðal þeirra, sem boðið var
í erfið, var séra Hjálmar Guðmunds-
son á Hallormsstað. Var hann maður
allkynlegur í háttum.
Séra Vigfús Guttormsson söng
Guðrúnu til moldar. Flutti hann á-
heyrilega líkræðu og gat margs, sem
prýtt hafði hina látnu konu. Hvorki
datt né draup af séra Hjálmari á
meðan séra Vigfús talaði, en þegar
ræðunni var 'okið, stóð hann upp,
gekk að kistunni og mælti:
„Guðrún sálaða var enginn engill,
getin og fædd í syndinni, eins og
vér allir"
ViSfal viö GunnEaug —
Framhald af 269. síSu.
hafa átt ágæta brautryðjendur, þá
Rögnvald Ólafsson, Guðjón Samúels-
son og Sigurð Guðmundsson. Eg held
hins vegar, að íslenzkur húsbygginga-
„standard" sé iakari en tíðkast í öðr-
um menningariöndum. Það stafar ein-
faldlega af þvi, að sú fagkunnátta,
sem fyrir hendi er. er ekki nýtt sem
skyldi.
— Er ekki pifitt að samrýma hag-
nýtt gildi og listrænt gildi í b.vgg-
ingu?
— Eg held að gildi byggingar fel-
ist í því, að hún þjóni þörfum þess,
sem maður byggir fyrir, en ekki
óhófsþörfum hans. Þess vegna er ekki
síður skemmtilegt að byggja hag-
kvæman verkamannabústað heldur en
auðmannasetur
— Hafa ekki sumir húsbyggjendur
ákveðnar hugmyndir um það, hvern-
ig þeir vilja láta hús sitt líta út,
þegar þeir koma til arkitektsins?
— Jú, oft. en það er eitt m,'gin-
hlutverk arkit.ektsins að leiða bá í
allan sannleika án þess þó að beita
þá ofbeldi. Því yfirleitt hlýtur arki-
tektinn að hafa meiri þroska i þess-
um málum en sá veit, sem ekki hef-
ur atvinnu sína af þeim.
— Þú talaðir áðan um byggingar-
menningu í sveitum „á ný“.
— Já, hér áður voru til byggingar
Framhald á 286. síSu.
T f M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
285