Tíminn Sunnudagsblað - 07.04.1963, Blaðsíða 17

/VfGEÆM
&ULL;
sr(m
CUíNE»Fl-or
inga hans. Hann hafði líka komizt
að þeirri veigamiklu niðurstöðu, að
Niger rann til austurs, aS það var
stórfljót og aðalverzlunarleið þeirra
ófriðsömu ríkja, sem áttu lönd að
■því. Þessar upplýsingar uppfylltu
mikinn hluta tilgangsins með ferð
hans. Enginn hefði getað ásakað hann
fyrir að snúa við, ekki sízt þegar hon-
um var meinuð innganga í Sego og
neitað um alla hjálp. Kóngsi vildi
heldur ekki veita honum áheym. Þeg-
ar ráðgjafar hans sögðu honum, að
hvíti maðurinn hefði lagt á sig mikl-
ar þrautir og lent í mörgum hættum
til þess eins að komast til fljótsins,
spurði hann: Eru engin fljót í landi
hvíta mannsins? — Eru ekki öll fljót
eins? — En þrátt fyrír þessar frá-
vísandi spurningar, veitti kóngurinn
Park aðstoð áður en lauk. — Mungo
Park hélt af stað — ekki heimleiðis
— heldur til austurs niður með fljót-
inu. Hestur hans gafst nú upp. Hann
reytti saman gras handa honum, setti
fyrir framan hann og fór.
Ekki leið á löngu áður en orðróm-
ur komst á kreik um,' að hann væri
óvinur og njósnari. Márarnir lögðu
mikla fæð á hann. Og áhrif þessa
orðróms urðu meiri eftir því sem neð-
ar dró með fljótinu. Hann komst til
Kea, sem er í útjaðri mikils fenja-
svæðis. Þaðan hélt hann á eintrján-
ing til þorpsins Silla. Hann hafði
sótthita og þjáðist af matarskorti. í
þorpinu var honum sagt, að á svæð-
inu lengra niður með fljótinu byggju
eingöngu Márar, og þeir væru þeim
mun ofstækisfyllri er nær drægi Tim-
buktu. Þar hefði hann enga mögu-
leika á vernd. Park sá þá, að hann
ætti á hættu að láta^lífið fyrir hendi
Máranna, og þar með væri því fórn-
ag til einskis, því að vitneskja hans
kæmist þá ekki til skila. Áður en
hann snéri við, aflaði hann sér með
mikilli fyrirhöfn eins glöggra upplýs-
inga um stefnu fljótsins og unnt var.
Blökkumennirnir fylgdu fljótinu til
Timbuktu, lengra fóru þeir aldrei.
Um stefnu fljótsins, þegar lengra
drægi, vissu þeir ekkert. Enginn
kærði sig neitt um að vita það nema
þessi þrjózki Skoti.
II.
Mungo Park snéri við. Svo furðu-
lega vildi tíl, ag hann rakst á hest
sinn sem var enn lifandi, en mjög
magnlítill. Þeir félagar héldu sam-
an upp með fljótinu í vesturátt. —
Mansong kóngur sendi menn á eftir
Park til þess að taka hann fastan,
en hann slapp undan þeim. Þorps-
búar neituðu að segja honum til veg-
ar og höfðingjar þeirra neituðu hon-
um uin húsaskjól. Hann sneiddi hjá
stærstu þorpunum, en kom við i
sumum þeirra minni. Hann lifði á
hráu korni og betli. Regntíminn byrj
aði og stígarnir breyttust í svað. En
áfram hélt hann. Smám saman urðu
hinir innbornu vinsamlegri. Hann
varð' samferða söngvurum og hirðingj-
um. Samt var hann rændur því litla,
sem liann átti enn ,hatti og tveim
skyrtum. Hestinum var líka stobð af
honum, en afhentur honum aftur i'yr-
ir milligöngu góðra manna. Þó fór
svo að lokum, að hann varg að gefa
hann. Þar með skildust leiðir hans
og þessa dygga þjóns fyrir fulll og
allt.
Regnið streymdi látlaust til jarðar
og spillti ferðaleiðum meira og meira.
Hann sneri ök.ia sinn og gat varla
gengið. Öðru hvoru var hann með
óráði. Þó' tókst honum að kornast
yfir svæðið milli upptaka Niger og
Senegal, en þá tók við algjör auðn
Jallonkado. Honum varð ljóst, að
þar hlyti hann ag bera bein sín: „Ég
hafði næstum mælt út staðinn, þar
sem ég var dæmdur til að farast“,
segir hann. — En nú hljóp lánið und
ir bagga með honum. Hann hitti
þrælasala, Karfa Taura að nafnb —
Karfa sagðist vera að safna þrælum
og iofaði ag fæða hann og hýsa, og
þegar regntíminn .væri um garð geng-
inn skyldi hann flytja hann til Gam-
bía. Park dvaldist hjá Karfa mánuð-
um saman stöðugt haldinn hitasétt.
Þegar bráði af honum, notaði hann
tækifærið og jók • þekkingu sína á
landi og fólki. Loks — átta mánuð-
um eftir að hann hafði hitt Karfa var
hann orðinn ferðafær. Ferðin til
strandarinnar var bæði erfið og
hæltuleg, en ekkert saman borið við
þær hættur, sem Park hafði áður lif-
að af.
Þegar hann kom til Pisania, var dr.
Laidley fjarverandi. En er hann
sneri heim, tók hann á móti Park
líkt og manni, sem risið hefur upp

l FERÐIR
.soussa I MUMlrO PAFK
H 1.................
\ \ 2.-----------

atlawts-
HAF
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAP
329