Tíminn Sunnudagsblað - 28.04.1963, Page 6

stjóranum, sem þeir létu mig hafa.
Ég var hinn þverasti og lét þá hafa
númerið á jeppanum. Skutu þeir á
ráðstefnu í herbergi við hliðina. Þeg
ar þeir komu fram aftur, báðu þeir
mig afsökunar. Bílnúmerið var sem
sé á bandarískum herjeppa, sem
hafði verið stolið, en var nú búið að
hafa upp á. Nú vEdu þeir allt fyrir
mig gera og settu vatnskassann í
bílinn hjá mér. Mér fannst ég vera
búinn að hafa cnikil óþægindi af
þessu og ætti skilið að græða svo-
lítið: Ekki langt frá bænum heima
var hræið af gamalli lystikerru, sem
Einar Benediktsson .hafði átt. Her-
mannagreyin höfðu tekið viðinn úr
henni til handargagns, kveikt í hon-
um og ornað sér við eldinh. Ég sagði
nú, að kerran væri gamall ættar-
gripur, sem hermennirnir hefðu eyði-
lagt þarna. Þetta rann foringjunum
til rifja og þeir vildu ólmir borga
kerruna.
— Var ekki oft skothríð í nágrenni
við þig?
— Jú, þeir voru alltaf sískjótandi.
Ég mátti ekki láta kýrnar út nema
á eigin ábyrgð; allt landið mitt ofan
við bæinn var skotæfingasvæði. Það
gat líka verið stórhættulegt að smala
sacnan fénu. Venjulega fékk oddvit-
inn í sveitinni leyfi til smölunar-
innar. Þrátt fyrir það munaði einu
sinni mjóu, að við fengjum á okkur
kúlnadembu. Við vorum að smala í
hús á jóladag — héldum, að það væri
lítíl hætta á skothrið þá — en vissum
ekki fyrr en kúlnahríð rótaði upp
jörðinni rétt fyrir ofan okkur. Smala
tíkin mín var rétt þar, sem kúlurnar
komu niður. Hún hljóp heim í hend-
ingskasti með rófuna á enilli fótanna.
En hættulegastar voru þó refaleit-
irnar. Maður varð að leita á nóttunni
og liggja í klettaskorum á daginn.
Annars gat maður átt á hættu, að
hausinn yrðl skotinn af manni.
900 refir
Þegar Bretamir fóru, héldu þeir
ógurlega skotæfingu, skáru út Þjóð-
verja úr benzíntunnum, stilltu þeim
upp og skutu svo á þá af mikilli
grimmd. Áður en þessar lokaæfingar
hófust, var okkur tifkynnt að við
ættum að flytja allt burtu, bæði fólk
og fénað og refabú, sem við áttum-
Að öðrum kosti gæti herinm enga
ábyrgð tekið á lífi okkar og limum.
Ég neitaði að hrófla við nokkru. Þeir
lögðu hart að mér, en allt kom fyrir
ekki. Ég neitaði að fara. Þeir sáu, að
mér varð ekki þokað. Þá sendu þeir
rauðakrossbíla og lækna heim til
okkar, en létu hermenn stilla sér
BPP allt umfaverfis bæinn. Það var
íuðséð, að þeir gerðu allt, sem þeir
gátu, til að tryggja öryggi okkar.
Síðan hófst skotæfingin með ógur-
Iegum hávaða, ýlfri í sprengjukúl-
um og gelti í vélbyssum. Það nötr-
aði hér allt í húsinu. Stórskotaliðið
var staðsett á hæðum fyrir ofan Geit-
háls. Það skaut allt hvað af tók á
hæðina fyrir ofan bæinn, þar sem
hinn ímyndaði óvinur var. Þegar
hæðin var öll orðin sundurskotin,
gerði fótgönguliðið áfalaup á hana.
En rétt eftir áhlaup fótgöngulið-
anna stóð sem hæst, kom storskota-
liðsdemba vegna einhverra mistaka.
Sprengjukúlurnar drápu fimm her-
menn og særðu átta. Einn þessara
manna andaðist rétt við veginn, og
Bretarnir voru ekki klökkari en það,
að þeir tóku unglingsdreng með hest-
vagn og létu hann aka honum niður
í svokallaðan Waterloo-kamp. — —
—Þar lagðist lítið fyrir afkomend-
ur sigurvegaranna við Waterloo.
— Já, annars bar þessi kampur
nafn sitt með rentu. Þar flóði allt í
vatni. Þeir höfðu byggt hann í lægð,
.þar sem vatn safnaðist fyrir. Þeim
hafði verið bent á þetta, en þeir létu
það sig engu skipta, enda hefðu þeir
kraftmi'klar dælur.
Þó fór svo, að þeir urðu að nota
báta til að fara á milli í kampinum,
þegar verst var, þrátt fyrir það að
dælian hamaðist alla daga. Þeir dældu
nefiniloga vatninu rétt upp fyrir veg-
iinn, en það ramn með faonum og inn
um næsta ræsi til þeirra aftur!
— Þú hefur mörg refamorð á ■sam-
vizkunni, Tryggvi.
— Já, ég hef verið að eltast við
refi í þrjátíu ár og hef víst drepið
um 900 með félögum mínum. Ég hef
aBtaf ætlað að hætta á hverju ári í
mörg ár, en þegar vorar, vaknar upp
í manni veiðihugurinn og spenning-
urinn, og maður leggur í refaleitina
með byssuna í hendinni. Ekki er það
ábatinn, sem togar í mann; sæmileg-
ur-útbúnaður refaskyttu kostar ekki
minna en 30.000, og það þarf meira
en fá refaskott til þess að standa
straum af viðhaldinu á þessum út-
búnaði.
— Þú hefur enga meðaumkun með
fórnarlömbunum?
— Nei, hún fór alveg, þegar ég
vann fyrsta grenið. Þar voru rytjur
af 30 lömbum. Meðal þeinra var ho-s-
ótt gimbur, sem ég hafði séð kvöldið
áður leika sér hjá móður sinni. Þegar
ég sá þetta, varð hjarta mitt að steiná.
Hitt er annað, að ég geri mér aldrei
leik ag því að kvelja dýrin, sem ég
veiði. Það má engin refaskytta gera.
Refirnir eru klókir.
— Manstu eftir viðureigninni víð
fyrstu tófuna?
— Já, hún var líka dálítið söguleg.
Ég elti hana uppi á skíðum. Það var
harðfenni, en laus snjór ofan á, prýði
legt færi. Tófan hafði farið ofan í
sprungu í Seljadalsbrún. Ég gekk
sprumgunia á enda og potaði með
staf í allar rifur i sprungunni, en
varg ekki var við hana fyrr en hún
stökk allt í einu upp úr sprungunni,
þar sem ég hafði farið ofan í hana.
Þá hófst eltingarleikurinn, sem barst
yfir þvera Mosfellsheiði fram og
aftur fjórum sinnum með mismun-
andi stefnu. Eftir síðustu ferðina var
hún orðiin svo þreytt, að hún var
„Refurinn gerir gren [ urð/ gengur út tii veiða", — Og hér kemur hann heim
með lóu i kjaftinum.
366
T f M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ